آداب میزبانی و مهمانی از منظر روایات

صدا و سیما دوشنبه 01 فروردین 1401 - 14:31
مهمان در فرهنگ اسلام، حبیب خدا، مایه برکت، عامل افزایش رزق، سبب آمرزش گناهان صاحبخانه و نزول مغفرت الهی است.

به گزارش گروه وب گردی خبرگزاری صدا و سيما، مهمانی رفتن و میزبانی، قواعد و قوانینی دارد که لازم است به آن‌ها عمل گردد تا میهمانی به درستی برگزار شود. در فرهنگ اسلام، مهمان حبیب خدا و مایه برکت است که عامل افزایش رزق و سبب آمرزش گناهان صاحبخانه و نزول مغفرت الهی است. مهمانی یک رابطه دو طرفه مهمان و میزبان است که در روایات برای این ارتباط آدابی بیان شده است. 

 

آداب میزبانی و مهمانی از منظر روایات


آثار و برکات مهمانی و ضیافت

در روایات، ائمه اطهار (علیهم‌السلام) برای میزبانی آثار و برکاتی را برشمرده‌اند که به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم.
۱- آمدن رزق و روزی: مهمانی دادن باعث نزول رزق و روزی می‌شود. با مهمانی دادن می‌توان از فقر جلوگیری کرد؛ چرا که مهمان روزی خود را می‌آورد. پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: میهمان، روزى خود را مى‌‏آورد و گناهان اهل خانه را مى‌‏برد.

 

۲- گناه‌زدایی: مهمان نه تنها گناه اهل خانه را می‌زداید، بلکه آثار گناه را هم از میان می‌برد؛ زیرا همراه گناه، بلا و مصیبت می‌آید و مهمان با حضورش در خانه، گناهان را جمع کرده و همراه خود به بیرون خانه برده و خانه را از آلودگی‌ها پالایش می‌کند.


۳- نزول ملائک: اثر دیگر مهمانی دادن، نزول فرشتگان رحمت الهی به خانه میزبان است. پیامبر (ص) می‌فرماید: هر خانه‌‏اى که میهمان بر آن وارد نشود، فرشتگان واردش نمى‌‏شوند.


۴- اجر و پاداش صد شهید: پیامبر اکرم (ص) می‌فرماید: هر کس با جان و مال خود در راه صله رحم کوشش کند، خداوند پاداش یکصد شهید به او مى‏‌دهد.


۵- داروی دردها: عملکرد مهمانی دادن همانند دارو است که درد‌ها را درمان می‌کند. رسول خدا (ص) می‌فرماید: غذاى سخاوتمند، داروست و غذاى بخیل، درد.


۶- اندوه‌زدایی: از نتایج میزبانی، زدوده شدن غم و اندوه است. امام علی (ع) غمگین بودند که در مورد علتش فرمود: چون هفت روز است که میهمانى بر ما وارد نشده است.


آداب میزبانی و مهمانی 

برای مهمانی دادن و مهمانی رفتن، آدابی است که رعایت این نکات ظریف و دقیق و بعضا ریز می‌تواند آثار نیک مهمانی را افزایش دهد.

آداب ميزبانی

شروع غذا قبل از مهمان
به توصیه امام صادق (ع) برای این که مهمان بدون شرم و خجالت هر چقدر می‌خواهد غذا بخورد؛ میزبان باید قبل از مهمان شروع به غذا خوردن کند و همچنین باید آخرین فرد باشد که از خوردن دست می‌کشد.

به کار نگیری مهمان
پیامبر اکرم (ص) به کارگیری مهمان را از بی‌خردی میزبان می‌داند و این عمل را نهی فرموده است.

پذیرایی نیکو
امیرمؤمنان علی (ع) به گروهی از شیعیانش فرمود: هر کدام از شما اگر توان مالی دارد باید با آن به خویشاوندانش کمک و رسیدگی کند و نیکو و شایسته مهمان‌نوازی نماید.


بدرقه کردن
يکی ديگر از وظایف میزبان، بدرقة مهمان با احترام و گشاده‌رویی است. پیامبر اکرم(ص) فرموده‌اند: یکی از حقوق مهمان، این است که او از اتاق تا درب خانه، همراه و بدرقه کنی.  

دیگر آداب میزبانی
رعایت مواردی همچون پرهیز از اسراف و تجملات، گرامی‌داشتن مهمان، خوش‌رویی، خدمت کردن به مهمان، پذیرایی با بهترین داشته‌ها، فراهم کردن نیاز مهمان، پرهیز از دعوت غیرِ واقعی و پرهیز از اندک شمردن امکانات پذیرایی از دیگر آداب میزبانی است.


آداب مهمانی رفتن

تجسس نکردن و رازداری
یکی از اصول مهمانی رفتن رازداری و تجسس نکردن است. مهمانی که وارد حریم میزبان شده، ارادی و یا غیر ارادی در جریان برخی امور آن خانه قرار می‌گیرد که در این شرایط مهم‌ترین اصل اخلاقی، رازداری و حفظ حریم میزبان است. پیامبر خدا (ص) می‌فرماید مجالس و محافل و هر آنچه که در آن‌ها اتفاق می‌افتد، امانت‌ هستند و فاش کردن راز‌های آنجا خیانت است.

مهمانی نرفتن بدون دعوت
پیامبر اکرم (ص) به حضرت علی (ع) فرمود: یا علی! هشت گروهند که اگر مورد اهانت قرار گرفتند، خودشان را سرزنش کنند، نه دیگری را. یکی از آنان کسی است که به مهمانی‌ای که دعوت نشده، برود و بر سر سفره، ناخوانده بنشیند.

رعایت مدت مهمانی
رسول اکرم (ص) مدت زمان مهمانی را سه روز می‌دانند و می‌فرماید: مهمانی سه روز است و بیشتر از آن صدقه است. مهمان نباید آن‌قدر نزد کسی بماند که او را به گناه و سختی بیندازد، تا جایی که چیزی برایش نماند که برای او خرج کند.

پاداش به میزبان
رسول خدا (ص) فرمود: پس از خوردن طعام در مهمانی، با دعا کردنِ میزبان به او پاداش دهید.

دیگر آداب مهمانی رفتن
پرهیز از به سختی انداختن میزبان، پذیرش دعوت مهمانی، رعایت مدت مهمانی، پرهیز از بردن همراه، پرهیز از دستور دادن، ورود با اجازه به منزل میزبان و اجتناب از مزاحمت از دیگر آداب مهمانی رفتن است.

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.