دکتر افشین استوار در گفتگو با خبرنگار بهداشت نیوز، در خصوص آمار فشار خون بالا در ایران گفت: شیوع فشار خون بالا در ایران در جمعیت بالای 18 سال براساس آخرین پیمایش (1400)، 32 درصد است و نسبت به آمار پیمایش سال 1395 افزایش چشمگیری داشته یعنی حدود 20درصد افزایش داشته ایم چون در سال 95 ،میزان فشار خون بالا در کشور 26 درصد بوده است.

شیوع بیشتر فشار خون بالا در زنان ایرانی نسبت به مردان

وی خاطرنشان کرد: افزایش شیوع فشار خون بالا نسبت به 5 سال گذشته، هم در مردان و هم در زنان دیده می شود البته در کل شیوع فشار خون بالا در خانم ها کمی بالاتر است یعنی در خانم ها 33 و در آقایان 31 درصد است.

مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت افزود: فشار خون بالا یکی از بیماری هایی است که با بالا رفتن سن، افزایش پیدا می کند و شیوع آن در افراد بالای 60 سال، به بالای 50 درصد می رسد. البته این افزایش در همه ی سنین و در هر دو جنس دیده شده است.

کدام استان ها وضعیت نامطلوبی از نظر فشار خون دارند؟

استوار در رابطه با وضعیت شیوع فشار خون بالا در استان های مختلف گفت: شرایط فشار خون بالا در استان‎های شمالی، شمال غرب و مرکزی بدتر از سایر نواحی کشور است و بالاترین شیوع را با درصد بالای 40 در گیلان داریم زیرا این استان هم جمعیت سالمند زیادی دارد و هم میزان چاقی در این استان بالاست.

وی ادامه داد: پس از گیلان، در یزد، خراسان شمالی، آذربایجان شرقی، مازندران و اردبیل نیز بالاترین شیوع فشار خون بالا را داریم. در استان های جنوبی و جنوب شرقی کشور چون هرمزگان، سیستان و بلوچستان خوزستان و کهگلویه و بویراحمد شیوع فشار خون نسبت به سایر نواحی کمی پایین است.

عوامل خطر ابتلا به فشار خون بالا / مصرف نمک ایرانی ها در روز دو برابر میران توصیه شده است

رئیس جدید پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم با بیان اینکه یکی از عوامل مهم خطر ابتلا به فشار خون بالا، مصرف نمک است، اظهار داشت: بالای 90 درصد مردم ما بیش از مصرف توصیه شده نمک مصرف می کنند. زیرا میزان توصیه شده 5 گرم در روز است و میانگین مصرف نمک در مردم ما 9 گرم در روز است.

افشین استوار اضافه کرد: چاقی و کم تحرکی، مصرف سیگار و الکل عوامل خطر دیگر برای ابتلا به فشار خون بالا هستند. هر چند به جز عوامل خطر اکتسابی، بخشی از عوامل خطر ژنتیکی هستند و حتی برخی بیماری ها چون بیماری های کلیوی، انواع سرطان ها و بیماری های غدد و متابولیسم منجر به فشار خون بالا می شوند.

وی گفت: روند افزایش شیوع فشار خون در کشورهای منطقه ی مدیترانه ی شرقی و شمال آفریقا که ما هم در این طبقه بندی، قرار می گیریم، دیده می شود. حتی روند افزایشی در کشور ما مقداری از میانگین جهانی هم بالاتر است، بنابراین ما در شرایط فوق تهدید هستیم.

40 درصد مردم ایران نمی دانند که فشار خون بالا دارند

مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت بیان کرد: در مطالعه ای که در سال 1396 انجام شد، ما سالانه بیش از 100 هزار مرگ منتسب به فشار خون بالا در کشور داریم و الان در وضعیت هشدار هستیم و اتفاقا طی این مدت شیوع کووید دیده شد که فشار خون بالا و کنترل نشده، باعث ابتلا به فرم های شدید کووید می شود.

استوار افزود: در سال 1398 بسیج ملی فشار خون بالا را در کشور اجرا کردیم و همین برنامه ها باعث شده که حدود 10 درصد، آگاهی مردم نسبت به بیماری فشار خون بالا بیشتر شود البته هنوز 40 درصد مردم ما نمی دانند که فشار خون بالا دارند.

وی ابراز امیدواری کرد که خوشبختانه پوشش درمان فشار خون ما طی 5 سال گذشته به نسبت قابل ملاحظه ای افزایش پیدا کرده است یعنی قبل کمتر از 40 درصد فشار خونی های ما خدمات درمانی دریافت می کردند الان بالای 50 درصد این گروه، تحت درمان هستند.

استوار تأکید کرد: از طرف دیگر درمان مؤثر ما نیز حدود 10 درصد افزایش یافته است؛ درمان مؤثر یعنی اینکه فردی که فشار خون بالا دارد، تحت درمان قرار گیرد و فشار خونش هم کنترل شود.

توصیه های مهم برای پیشگیری و کنترل فشار خون

مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت گفت: فعالیت همکاران ما در طرح شهید سلیمانی طی این دو سال در کنترل فشار خون بسیار موثر بوده زیرا همکاران ما در پیگیری‎ها و مراقبت‎های خود، در کنار سایر بیماری ها، فشار خون را نیز پوشش دادند.

وی توصیه ای جدی به مردم داشت: مهمترین توصیه ما برای کنترل فشار خون اصلاح سبک زندگی است، بنابراین در درجه اول مردم ما مصرف نمک را کاهش دهند و اطلاعاتی که در خصوص انواع نمک ها داده می شود و تبلیغ می کنند که با مصرف فلان نمک هیچ مشکلی پیدا نمی کنید، غلط است و شواهد علمی آن را تأیید نمی کند.

افشین استوار تصریح کرد: افزایش فعالیت بدنی، کاهش وزن و کنترل چاقی در پیشگیری و کنترل فشار خون بالا بسیار مهم است و حدود نیمی از افراد در کشور ما فعالیت بدنی کافی ندارند. در ضمن افراد از مصرف سیگار و الکل نیز جدا پرهیز کنند.

مدیرکل دفتر مدیریت بیماری‌های غیرواگیر وزارت بهداشت به بهداشت نیوز گفت: همانطور که گفتیم متأسفانه حدود 40 درصد ایرانی ها نمی دانند فشار خون بالا دارند، بنابراین افراد هر بار که به پزشک مراجعه می کنند باید تقاضا کنند که فشار خون آن ها اندازه گیری شود چون اگر فشار خون بالا به موقع تشخیص داده نشود و به طور مؤثر کنترل و درمان نشود، در طولانی مدت، آسیب های جدی به ارگان های مختلف بدن چون قلب، چشم و کلیه وارد می شود.