واتسوجی تتسورو مورخ و فیلسوف اخلاق ژاپنی

دنیای اقتصاد یکشنبه 15 اسفند 1400 - 00:06
روح‌اله حاتمی: واتسوجی تتسورو، مورخ و فیلسوف اخلاق ژاپنی بود. وی در اول مارس 1889 در هیمه جی واقع در استان هیوگو در خانواده یک پزشک به دنیا آمد. در دوران جوانی به شعر و ادبیات غرب علاقه پیدا کرد و مدت زمان کوتاهی ویراستاری یک مجله ادبی را بر عهده داشت. همچنین به نگارش شعر و نمایشنامه نیز مبادرت کرد. علاقه وی به فلسفه زمانی ایجاد شد که در توکیو تحصیل می‌کرد اما هرگز در دوران زندگی‌اش از گرایش به ادبیات دست نکشید.

در نوشته‌های اولیه‌اش (یعنی از ۱۹۱۳ تا ۱۹۱۵) آثار سورن کی‌یر‌کگور را به ژاپنی‌ها معرفی کرد و در باب آثار نیچه مطالعه کرد اما در ۱۹۱۸ با نقد فردگرایی فلسفی غرب رویکرد خود را تغییر داد و تاثیرگذاری این فردگرایی بر اندیشه و زندگی ژاپنی‌ها حمله کرد. همین امر او را بر آن داشت تا به مطالعه ریشه‌های فرهنگ ژاپنی مشتمل بر هنر بودایی ژاپنی و به‌ویژه آثار استاد ذن و فیلسوف ژاپنی دوگن روی آورد. واتسوجی همچنین به آثار نویسنده مشهور ژاپنی ناتسومه سوسه‌‌کی علاقه‌مند بود. در اوایل دهه ۱۹۱۲۰ واتسوجی تدریس در دانشگاه‌های تویو، هوسی و کیو را آغاز کرد. مباحث مرتبط با تاویل توجه او را به آثار اندیشمندانی چون آگوست بوک و دیلتای معطوف کرد. در مارس ۱۹۲۵ وی مدرس دانشگاه امپراتوری کیوتو شد و به فلاسفه پیشرویی چون کیتارو نیشیدا و هاجیمه تانابه پیوست. در جولای همان سال استادیار اخلاق آن دانشگاه شد. در ۱۹۲۷ با تصمیم مقامات دانشگاه راهی آلمان شد تا در باب تاریخ اندیشه اخلاقی مطالعه کند. در اوایل تابستان همان سال «هستی و زمان» هایدگر را که تازه منتشر شده بود خواند. از برلین راهی پاریس شد و از آنجا به ژنو رفت. در ۱۹۲۸ از شهرهایی چون رم، ناپل، سیسیل، فلورانس، بولونیا، راونا، پادوا و در نهایت از ونیز بازدید کرد و سپس به ژاپن بازگشت. در مارس ۱۹۳۱ استاد تمام وقت دانشگاه کیوتو شد. در ۱۹۳۴ کرسی اخلاق دانشگاه توکیو را در دست گرفت و تا زمان بازنشستگی در ۱۹۴۹ آن را در اختیار داشت. در دوران جنگ جهانی دوم تئوری‌های او (که رویکردهای ژاپنی در باب فهم ماهیت و اخلاق انسان را برتر می‌شمردند و به انکار فردیت می‌انجامیدند) در واقع بن‌مایه‌ای فکری برای ملی‌گرایی ژاپن فراهم می‌آورد. او پس از جنگ از این واقعیت ابراز تاسف کرد. وی در ۷۱ سالگی درگذشت. سه اثر اصلی واتسوجی عبارت بودند از «تاریخ اندیشه اخلاقی ژاپن»، «اخلاق» و «اقلیم» که از آن میان در کتاب اخیر تفکر متمایز وی آشکار می‌شود و در آن واتسوجی در باب پیوندی ذاتی میان شرایط اقلیمی و سایر عوامل محیطی با ماهیت فرهنگ‌های انسانی بحث می‌کند و سه نوع فرهنگ را نشان می‌دهد: شبانی، بیابانی و موسمی. افزون بر آنچه گفته شد برخی از آثار وی به قرار ذیل است: تاریخ اندیشه اخلاقی بودایی، شاخصه ملی ایالات متحده، مطالعاتی در باب هنر ژاپنی، نماد یکپارچگی ملی و اندیشه سلطنت‌طلبانه و سنت آن.

منبع خبر "دنیای اقتصاد" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.