خبرگزاری فارس-همدان؛ علی پنبه‌ای: سال ۱۳۵۷ مبارزات مردم ایران به رهبری امام خمینی(ره) شکلی جدی‌تر و منسجم‌تری به خود گرفته بود و قیام ملی مردم ایران که برگرفته از ارزش‌های الهی و دینی بود، ابعاد گسترده‌تری یافت.
همه شهرها و مناطق در بطن مبارزه علیه طاغوت قرار گرفتند همدان نیز که مبارزات خود را از سال‌ها پیش و از همان روزهای آغازین نهضت در سال ۱۳۴۲ آغاز کرده بود، یکی از ستون‌های قابل اتکای انقلاب بود. تشییع پیکر مطهر عالم گرانقدر حضرت آیت‌الله معصومی همدانی، نقطه عطف این اقدامات شد تا در نهایت تحولات عظیمی چون حماسه ۳۰ مهر رخ داد و به تحولات بهمن ۱۳۵۷ رسید.
با خروج شاه از کشور در ۲۶ دی ماه، شمیم پیروزی بیشتر به مشام رسید و همه منتظر بودند تا بالاخره رهبرشان قدم بر خاک ایران بگذارد.
همدان یکپارچه در انتظار امام
خبر بازگشت امام خمینی(ره) از روز اول بهمن ماه در سراسر کشور پیچید و امام طی پیامی از بازگشت قریب‌الوقوع خود به ایران خبر دادند، مردم همدان با شنیدن این پیام برای ورود امام لحظه‌شماری می‌کردند و از هیچ تلاشی برای تسریع ورود ایشان کوتاهی نمی‌کرد.
تا پیش از این اتفاقات و رویدادهای متفاوتی در همدان رخ داده بود، در شهرستان نهاوند ۹۷ روز زودتر مجسمه شاه را پایین کشیده بودند، تظاهرات در همدان بارها به خاک و خون کشیده شده بود. مجسمه شاه در همدان با مدیریت آیت‌الله مدنی و توسط نظامیان پایین کشیده شد و هر روز راهپیمایی و تظاهرات با حضور اقشار مردم و سخنرانی روحانیون در گوشه و کنار استان در جریان بود. مردم عکس امام خمینی(ره) را به جای مجسمه منهدم شده شاه به اهتزاز درآورده بودند و در انتظار بازگشت رهبر و مولایشان بودند.
بعد از آنکه دولت بختیار هرآنچه توانست به کار گرفت تا از ورود امام جلوگیری کرده و یا آن را تأخیر بیندازد، مردم همدان با برپایی یک تظاهرات گسترده که روزنامه ندای میهن در تاریخ ۷ بهمن ۱۳۵۷ آن را گزارش داده است، از اقدام دولت در جلوگیری از ورود امام به ایران اعلام انزجار کردند و خواهان رفع موانع شدند.
در روز ۸ بهمن جمعیت قابل توجه و بی نظیری از مردم همدان طی یک تظاهرات گسترده خواستار بازگشت امام خمینی(ره) شده و همزمان افسران، همافران و کارکنان پایگاه شاهرخی(نوژه) نیز دست به یک راهپیمایی به طرفداری از امام خمینی(ره) زدند.
افراد حاضر در پایگاه شاهرخی ارتباطاتی با شهید مدنی برقرار کرده و اقدامات گسترده‌ای انجام دادند و اخبار را به سمع و نظر آیت‌الله مدنی می‌رساندند. حتی در برهه زمانی که مردم در انتظار بازگشت امام بودند، شایعه شد که رهبر انقلاب از طریق پایگاه شاهرخی وارد کشور شده و همه مردم به سمت پایگاه حرکت کردند.
پیوستن اقلیت‌های مذهبی همدان به انقلاب اسلامی
حمایت از امام خمینی(ره) و درخواست بازگشت ایشان منحصر به گروه و طیف خاصی نبود حتی کلیمیان همدان نیز ضمن اعلام حمایت از انقلاب مردم مسلمان و امام خمینی(ره) یک کنیسه را طی مراسمی با حضور آیت‌الله مدنی به مسلمانان تقدیم کردند که کنیسه مذکور به نام مسجد امام خمینی(ره) نامگذاری شد. بدین ترتیب اقلیت‌های مذهبی نیز در مبارزه علیه رژیم و مردم همراه شدند.
آیت‌الله مدنی پس از رحلت آقای آخوند همدانی در تابستان ۱۳۵۷ به درخواست مردم همدان به این شهر مراجعه کردند، ایشان پیش از این در سالهای ۱۳۵۰ نیز در همدان و در روستای در مرادبیک به دلیل بیماری که داشتند رحل اقامت گزیده بود و با مردم همدان آشنایی داشت.
آیت‌الله مدنی رهبر مبارزان همدانی
آیت‌الله مدنی نقش برجسته‌ای در مبارزات علیه طاغوت در همدان ایفا کرد و به دلیل نفوذی که در قلب مردم و حتی نظامیان و مسئولان دولتی داشتند از بسیاری از اقدامات نابجا و تخریب کننده جلوگیری کردند.
در همین راستا و به‌دنبال ممانعت دولت بختیار از ورود امام خمینی(ره) به ایران، روحانیون همدان به رهبری آیت الله مدنی پس از برگزاری نماز مغرب و عشا در مسجد میرزا داوود در خیابان باباطاهر متحصن شدند و اعلام داشتند تا بازگشت امام خمینی(ره) به ایران در تحصن خواهند ماند، جمع کثیری از مردم نیز به این اجتماع ملحق شدند. پافشاری مردم و ایستادگی آنها بالاخره جواب داد و دولت بختیار دیگر نتوانست از ورود تاریخی حضرت امام جلوگیری کند.
با اعلام خبر ورود امام خمینی(ره) در روز ۱۲ بهمن ماه ۱۳۵۷ ایران مردم همدان آماده حرکت به سوی تهران و استقبال از امام خمینی(ره) شدند. مردم مقابل مسجد جامع همدان تا امامزاده عبدالله(ع) جمع شدند و آیت‌الله مدنی آنها را رهبری می‌کرد. مردم همدان با ۶۶ دستگاه مینی‌بوس و اتوبوس و تعداد بی‌شماری سواری به سوی تهران حرکت کردند. آنها ساعت ۳ بامداد ۱۲ بهمن به میدان آزادی رسیدند و همراه سیل عظیم جمعیت به بهشت زهرا رفتند و پای سخنرانی امام نشستند.
در داخل شهر همدان نیز مردم در میادین و خیابان ها جویای واقعیت خبر و تازه‌های آن شدند و ابراز سرور و شادمانی کردند.
همدانی‌ها آنلاین ورود امام را تماشا کردند
هر طبقه و صنف به نصب پرده‌های مطول در عرض خیابان‌ها پرداختند، عده‌ای که موفق نشدند با ماشین خود را به تهران برسانند از طریق تلویزیون مراسم ورود امام و استقبال از ایشان را مشاهده کردند. مردم این شهر بر خلاف ساکنان نقاط دیگر کشور جریان کامل تشریف‌فرمایی حضرت امام را از تلویزیون تماشا کردند. این برنامه که از طریق ماهواره اسدآباد برای تلویزیون ای سی سی آمریکا مخابره می‌شد، توسط کارکنان مایکروویو برای مردم همدان نیز پخش شد. به این ترتیب مردم استان همدان تنها ایرانیانی بودند که توانستند پخش مستقیم مراسم را از فرودگاه تا بهشت زهرا به طور کامل تماشا کنند.
پس از ورود امام خمینی(ره) به ایران، در شهر همدان ۱۰ هزار نفر از اهالی با سردادن شعار «فرماندهی کل قوا خمینی(ره)» در خیابان‌های شهر تظاهرات کردند. از سوی دیگر کارکنان اداره‌ها و اصناف مختلف همدان به محض شنیدن خبر ورود امام با انتشار اعلامیه و نصب پلاکارد ضمن خیر مقدم‌گویی با مردم و انقلاب اعلام همبستگی کردند. نمایندگان انجمن شهرستان استعفا دادند و مردم از نمایندگان خود در مجلس شورای ملی خواستند که استعفا بدهند.
با ورود امام و تشکیل دولت موقت، سیر مبارزات مردمی شکل گسترده‌تری به خود گرفت و همگان به این نتیجه رسیدند که سقوط شاه حتمی است. هر روز تظاهرات در حمایت از امام و دولت موقت بیشتر و بیشتر می‌شد و کارکرد عوامل رژیم شاهنشاهی کنترل امور را از دست دادند.
مدیریت شهر به دست انقلابیون افتاد
مردم همدان به رهبری آیت‌الله مدنی کنترل شهر را به دست گرفته بودند و در ستادی که آیت‌الله تشکیل داده بود بر همه اوضاع نظارت داشتند و امور شهر را مدیریت می‌کردند. در این میان ارتباط شهرها با یکدیگر به طرق مختلف برقرار می‌شد. هر خبر و رویدادی در شهر همدان با بازخورد مواجه می‌شد و مردم به تظاهرات و راهپیمایی به نفع انقلاب و در حمایت امام می‌پرداختند. شهر چهره عجیبی به خود گرفته بود، همه آماده بودند تا پیروزی نهایی را جشن بگیرند. زنان دوشادوش مردان در حال مبارزه بودند و نقش خود را ایفا می‌کردند.
خبر برپایی حکومت نظامی در تهران و حمله افراد گارد شاهنشاهی به همافران و هنرآموزان نیروی هوایی در پادگان فرح آباد، باعث شد در همدان تظاهرات عظیم و توفنده‌ای شروع شود که به صورت پراکنده تا بامداد روز ۲۲ بهمن به طول انجامید. این تظاهرات پس از چند ساعت از ۹ صبح دوباره آغاز شد و مردم با سر دادن شعارهای انقلابی تا ساعت ۱۰ به تظاهرات خود ادامه دادند.
تانک‌ها از همدان عبور نمی‌کنند
مردم همدان جلوی تیپ ۳ همدان که قصد حرکت به سوی تهران داشت را گرفتند. روز ۲۱ بهمن ارتش سوم کرمانشاه که به منظور سرکوب مردم تهران به سوی این شهر حرکت کرد که در طول مسیر از اسدآباد تا همدان با مقاومت مردم روبرو شد به طوری که مردم در مسیر جاده اسدآباد کرمانشاه موانع ایجاد کردند و حتی با آنها درگیر شدند. تانک‌ها با مقاومت مردم در نهایت در همدان متوقف شدند، در آن روز مردم بنا به دستور آیت‌الله مدنی به جاده کرمانشاه- تهران هجوم بردند و ضمن مسدود کردن جاده افراد مسلح در تانک‌ها را خلع سلاح و اسلحه‌های آنها را جمع‌آوری و به محل تعیین شده منتقل کردند. بنابراین مردم همدان برای بار دوم مانع از حرکت تانک‌ها به سوی تهران شدند چنانکه قبلاً در سال ۱۳۳۲ در آستانه کودتای ۲۸ مرداد مانع از حرکت تیمور بختیار و قوای زرهی به تهران شده بودند.
وقتی روز ۲۲ بهمن انقلاب به پیروزی رسید و صدای انقلابیون از طریق رادیو و تلویزیون به گوش تمام مردم ایران رسید، مردم همدان با شنیدن این خبر غرق در شادی و سرور شدند و به همدیگر تبریک گفتند و شیرینی توزیع کردند. فردای آن روز مردم هنگ ژاندارمری در خیابان میرزاده عشقی و شهربانی را تصرف کردند و ۳۴ دستگاه تانک توسط آنها ضبط شد.
پیروزی حاصل سال‌ها مبارزه و ازخودگذشتگی مردم بود که بالاخره به بار نشست. رویدادی که دشمنان این مرز و بوم آن را تاب نیاورده و هر روز فتنه‌ای برای جلوگیری از این حرکت عظیم به کار گرفتند اما به مدد الهی این انقلاب با قوت و قدرت به پیش است تا پرچم آن را از دستان رهبر خود به دستان صاحب اصلی‌اش حضرت ولی‌عصر(عج) برساند.
منبع: برگرفته از کتاب انقلاب اسلامی در همدان(جلد دوم) نوشته: ابوالفتح مومن، مرکز اسناد انقلاب اسلامی
عکس: زنده یاد محمدمهدی استعدادی
انتهای پیام/۸۹۰۴۰/ی
