خبرگزاری فارس - اردبیل| کبری عزیزی: هنوز هم پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌هایی را در اطراف خود می‌بینیم که توان خواندن و نوشتن ندارند. در مواقع ضروری مثل خواندن یک آدرس و یا انجام کارهای اداری و بانکی دست به دامن جوانان می‌شوند و همیشه هم از این جریان ناراضی هستند.
دنیای بیسوادی به نظرم دنیای جالبی نیست. دنیایی که در آن برای انجام کارهای اولیه هم باید از دیگران کمک بگیری، چیزی برای گفتن ندارد و قطعا عبور از دنیای بیسوادی و حتی کم سوادی، پل‌های آرامش و موفقیت را بر روی هرکسی باز می‌کند.
خیلی دور نیست؛ سال‌هایی که درس خواندن برای ملت ایران رویایی بیش نبود، رویایی که ارباب و رعیت آن را خوب می‌شناخت، آن روزها همان روزهایی بود که اگر کسی خواندن و نوشتن می‌دانست یک سر و گردن از بقیه بالاتر بود و من نسل امروز جامعه چقدر خدا را شاکرم که در آسایش تمام به تحصیل پرداختم.
اگر گذری به گذشته بزنیم متوجه می‌شویم که آموزش و پرورش در ایران و تحصیل به شیوه امروزی، به زمان تاسیس مدرسه دارالفنون در سال ۱۲۲۸ هجری شمسی برمی‌گردد. در واقع از این زمان تحولی جدی در نظام آموزشی کشور به چشم می‌خورد به طوری که سیر تحولات از این زمان به تدریج به سمت آموزش و پرورش امروزی حرکت کرده است.
هر چند نظام آموزشی از زمان آغاز به کار تاکنون دستخوش تغییراتی بسیاری شده است اما نقطه عطف آن را می‌توان سال ۱۳۵۷ همزمان با آغاز انقلاب اسلامی و به دنبال آن شکل‌گیری نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران دانست.
به جرات می‌توان گفت تعیلم و تربیت در سال‌های قبل از انقلاب در دسترس افراد محدودی بود که وقت و پول لازم را برای گذراندن مقاطع تحصیلی داشتند. ولی خوشبختانه با پیروزی انقلاب اسلامی تحولی عظیم در سیستم آموزشی کشور به وجود آمد و این تحول به قدری با شتاب پیش رفت که این سیستم آموزشی به تمام نقاط دور افتاده نیز راه یافت. تا جایی که در کنار تحصیل کودکان حتی برای تحصیل و سوادآموزی افراد بی‌سواد جامعه هم برنامه‌هایی در قالب نهضت سوادآموزی طراحی و اجرا شد.
براساس برآورد آماری در سال ۱۴۰۰ تفاوت نرخ باسوادی بانوان و مردان به کمتر از ۶.۱ درصد رسیده است. در جمعیت بالای ۶ سال طبق همین آمارها، درصد باسوادی در کشور از ۴۷.۵ درصد سال ۱۳۵۵ به ۸۷.۶ درصد در سال ۱۳۹۵ رسیده و در برآورد سال ۱۴۰۰ به عدد ۹۰.۵ درصد افزایش یافته است. به عبارت دیگر میزان باسوادی در سال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی بیش از ۴۲.۵ درصد افزایش یافته است.
در استان اردبیل نیز طبق آمارها بیش از ۹۵.۱ درصد جمعیت ۱۰ الی ۴۰ سال باسواد هستند و در جمعیت ۶ سال به بالا درصد با سوادی از ۳۰.۷ قبل از انقلاب به ۸۴.۹ در سال ۱۴۰۰ ارتقا یافته است. در جمعیت ۱۰ تا ۴۹ سال نیز درصد باسوادی به ۹۵.۱ درصد رسیده است.
بعد از پیروزی انقلاب اسلامی جرقه‌های امید در دل تمام ملت ایران و ساکنان مناطق محروم زده شد، مناطقی که تا قبل از انقلاب از کمترین امکانات و زیرساخت‌ها بی‌بهره بودند، بعد از انقلاب هم‌پای شهرها برای پیشرفتشان تلاش شد.
دربین این اقدامات، توسعه آموزش در جای جای ایران چه شهرها و چه روستاها مهم گرفته شد و همین مهم بودن پلی شد تا امروزه با افتخار از کاهش چشمگیر و حیرت‌انگیز بیسوادی در کشور صحبت کنیم.
برای بررسی جایگاه استان اردبیل در بحث آموزش و پرورش به سراغ مسئولان آموزش و پرورش استان رفتیم.
فعالیت ۳ هزار و ۴۱۳ مدرسه در سطح استان اردبیل
مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل با اشاره به اهم اقدامات حوزه طرح و برنامه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی در استان اردبیل اظهار کرد: در سال ۱۳۵۷ تعداد ۶۵۹ آموزشگاه در استان فعالیت داشتند که این مدارس با ۲ هزار و ۶۲۳ کلاس درس برای ۱۰۶ هزار و ۴۲۸ دانش آموز خدمات آموزشی ارائه می‌دادند.
احمد ناصری ادامه داد: در حال حاضر در ۱۲ هزار و ۹۵۱ کلاس درسِ ۳هزار و ۴۱۳ آموزشگاه، بیش از ۲۵۵ هزار و ۲۹۴ دانش‌آموز مشغول تحصیل در مقاطع مختلف هستند.
وی اضافه کرد: طبق بررسی‌ها در سال ۵۷ میانگین تراکم دانش‌آموزان در کلاس‌های درسی با احتساب دولتی و غیردولتی ۴ هزار و ۵۷ نفر و نسبت دانش‌آموزان به پرسنل ۲۷.۳۷ درصد بوده که در سال تحصیلی ۱۴۰۰ میانگین تراکم دانش‌آموزان در کلاس درس با احتساب دولتی و غیردولتی به ۱۹.۷۱ درصد نفر رسیده است.
رشد ۶۸ درصدی دوره پیش دبستانی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی
مدیر کل آموزش و پرورش استان اردبیل مهم‌ترین برنامه‌های اجرایی دوره پیش دبستانی را بعد از انقلاب اسلامی توسعه کمی، کیفی و مدیریت یکپارچه عنوان کرد و افزود: دوره پیش دبستانی در استان اردبیل به رشد ۶۸ درصدی رسیده است به عبارتی در بیش از ۷۸ درصد از مناطق شهری، روستایی و عشایری دوره پیش دبستانی دایر است.
ناصری در رابطه با توسعه کیفی دوره پیش دبستانی نیز بیان کرد: تلاش‌های بسیاری برای افزایش کیفی این دوره‌ها صورت گرفته است که تهیه و تالیف محتوای استانی کتاب «آوای مدرسه» برای دوره پیش دبستانی و برگزاری کارگاه‌های آموزشی و توانمندسازی مربیان از جمله برنامه‌ها بوده است.
ارتقای تحصیلی دوره ابتدایی به ۹۸.۹۱ بعد از انقلاب اسلامی
وی در ادامه با اشاره به ارتقای تحصیلی دوره ابتدایی بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی به ۹۸.۹۱ درصد بیان کرد: در پوشش تحصیلی دوره ابتدایی با افزایش چشمگیری روبه رو هستیم به طوری که حتی با این میزان رشد، از میانگین کشوری که ۹۷.۵۴ درصد است بیشتر بوده و با تفاوت ۱.۳۷ درصدی در رتبه ۴ کشوری قرار داریم.
مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل گفت: همچنین پوشش تحصیلی پایه اول ابتدایی در سال تحصیلی جاری به ۹۷.۵۷ درصد رسیده که طبق آمارها آموزش و پرورش استان در رتبه ۶ کشوری قرار دارد.
به گفته ناصری، استان اردبیل با پوشش تحصیلی دوره ابتدایی در سال تحصیلی جاری با ۹۸.۸۰ درصد در رتبه ۷ کشوری قرار گرفته است.
توجه ویژه نظام جمهوری اسلامی ایران به بحث آموزش
مدیرکل آموزش و پرورش استان تاکید کرد: بعد از انقلاب اسلامی در سطح استان دوره آموزش متوسطه اول ۹۵ درصد و در دوره دوم متوسطه ۷۹ درصد رشد داشته‌ایم که این رشد تحصیلی قابل توجه نشان از توجه ویژه نظام جمهوری اسلامی به امر تحصیل و سواد در جامعه را دارد.
همچنین در کنار رشد تحصیلی احداث و راه‌اندازی مدارس شبانه روزی برای ارائه خدمات آموزشی در مناطق محروم به تعداد ۲۹ واحد، احداث و راه‌اندازی مدارس نمونه دولتی برای ارائه خدمات به دانش‌آموزان مستعد به تعداد ۱۲ واحد از دیگر اقدامات آموزش و پرورش بوده است.
ناصری تصریح کرد: از دیگر برنامه‌های قابل توجه بعد از انقلاب اسلامی برگزاری جشنواره خوارزمی برای دانش‌آموزان متوسطه اول و متوسطه دوم و افزایش تعداد پژوهش‌‌سراهای دانش‌آموزی در سطح استان و حتی ایجاد این مراکز در مناطق محروم و کمتر برخوردار به تعداد ۲۲ واحد است.
وی همچنین با اشاره به سنجش آمادگی تحصیلی ۲۱ هزار و ۸۷۱ دانش‌آموز در استان تصریح کرد: دانش‌آموزان استان قبل از ورود به مدارس از نظر بینایی، شنوایی، هوش، توان ذهنی و حرکتی مورد سنجش آمادگی تحصیلی قرار می‌گیرند که این اقدام بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی شروع شده است.
پوشش تحصیلی ۹۹ درصدی مقطع ابتدایی در مناطق عشایری
مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل با اشاره به رشد چشمگیر تحصیل در مناطق عشایری استان گفت: به برکت انقلاب اسلامی، تحصیل در دورترین مناطق و حتی مناطق عشایری جدی گرفته شد به طوری که پوشش تحصیلی ابتدایی در مناطق عشایری از ۳۰ درصد در سال ۱۳۵۷ به ۹۹.۱ درصد در سال ۱۴۰۰ ارتقا یافته است.
وی همچنین در پوشش پیش دبستانی و آموزش دوزبانه در مناطق عشایری اشاره و اذعان کرد: این شاخص از ۱۰ درصد در سال ۱۳۵۷ به ۹۷.۳ درصد در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
ناصری با بیان اینکه حال حاضر ۸ هنرستان با ۲۶۰ هنرجو در سطح استان فعال است اضافه کرد: نسبت هنرجویان به کل دانش آموزان دوره متوسطه عشایری به ۳۷.۸ درصد رسیده و این درحالیست که قبل از انقلاب اسلامی هنرستانی در مناطق عشایری وجودنداشت. همچنین دراین مناطق ۱۲ مدرسه شبانه روزی متوسطه اول و دوم با ۷۱۷ دانش آموز عشایری وجود دارد.
مدیرکل آموزش و پرورش استان اردبیل به وجود ۵۰ ساختمان گلی و سنگی به نام مدرسه در ۸ منطقه عشایری استان تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و افزود: با گسترش تحصیل در مناطق عشایری ۲۹۳ باب مدرسه در این مناطق احداث شده که این مدارس به ۱۳۱ کتابخانه مستقل و ۱۰۶ نمازخانه مستقل مجهز هستند.
۳۸۰ کتابخانه مستقل در سطح استان فعالیت دارد
در ادامه معاون پرورشی آموزش و پرورش استان اردبیل با اشاره به مجهز شدن مدارس استان به کتابخانه‌های مستقل گفت: در مدارس استان اردبیل ۳۸۰ کتابخانه مستقل تجهیز شده است.
سیدغلامحسن خلیلی موسوی به کسب عناوین مختلف در مسابقات گوناگون بعد از انقلاب اشاره کرد و افزود: بیش از ۱۵۰ رتبه کشوری در رشته‌های قرآنی، فرهنگی، هنری و تربیتی را دانش‌آموزان اردبیلی از آن خود کردند.
همچنین معاون تربیت بدنی و سلامت آموزش و پرورش استان اردبیل با اشاره به افزایش مشارکت دانش‌آموزان در امر ورزش بیان کرد: شرکت دانش‌آموزان در مسابقات ورزشی در مراحل مختلف از ۴ هزار و ۶۰۰ نفر در سال ۱۳۵۷ به ۱۷۷ هزار و ۶۹ نفر در سال ۱۴۰۰ رسیده است.
منصور صاحب ادامه داد: سالن‌های ورزشی سرپوشیده از ۲ هزار و ۵۸۷ متر مربع قبل از انقلاب به ۵۰ هزار و ۱۳۶ مترمربع افزایش یافته است.
به گزارش خبرگزاری فارس از اردبیل، آموزش و سواد و پیشرفت نیاز مبرم هر جامعه‌ای است؛ جامعه‌ای که با تکیه بر سواد و دانش و آگاهی نیروهای خود، برای پیشرفت گام بردارد، بدون شک موفق‌تر از جامعه‌ای خواهد شد که وابستگی به کشورهای دیگر دارد.
انتهای پیام/۳۴۶۳/ی
