تعطیلی ادارات در روزهای پنجشنبه موضوعی است کارمندان استان‌های کشور آن را مطالبه می‌کنند و معتقدند که این مهم علاوه بر صرفه جویی در انرژی باعث افزایش روحیه و نشاط کارمندان شده و راندمان کاری را افزایش می‌دهد.
کارزار درخواست تعطیلی پنجشنبه‌ها در ادارات استان قزوین از ۲۸ آبان سال جاری در فضای مجازی آغاز به کار کرد و با امضای یک هزار و ۱۳۰ کارمند در ۲۸ دی ماه سال جاری به پایان رسید.
کارمندان استان قزوین در این این کارزار خطاب به رییس مجلس شورای اسلامی و وزیر کشور اظهار داشتند که راندمان کاری در روزهای پنجشنبه به نسبت هزینه‌های جاری برای سازمان‌ها بسیار کم است و از طرفی حضور در کنار خانواده‌ها برای رفاه حالشان و رسیدگی به آنان از وظایف هر انسان مسئولیت پذیری است که اشتغال در روزهای پنجشنبه این توفیق را از آن‌ها می‌گیرد.
با اینکه تعداد امضای کارمندان استان قزوین به حد کافی نرسیده بود، اما با این حال قابل توجه بود و نشان می‌داد که تقریبا بخشی از کارمندان دستگاه‌های اجرایی در استان قزوین خواستار تعطیل شدن ادارات در روزهای پنجشبه هستند.
برای تحقق این موضوع و اینکه بدانیم چگونه می‌توان به این مطالبه جامه عمل پوشاند، به سراغ کارشناسان، مسوولان و نمایندگان مجلس شورای اسلامی رفتیم:
تعطیلی ادارات بدون برنامه کاری می‌تواند باعث مشکلات خدماتی شود
مدرس مدیریت منابع انسانی در قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: تعطیلی پنجشنبه‌ها از یک جنبه خوب و از جنبه دیگر بد است، اینکه کارمندان می‌توانند زمان بیشتری را در اختیار خودشان باشند و ضمن استراحت کافی در آخر هفته با افزایش بازدهی در طول هفته کاری مواجه شوند، اتفاق بسیار خوبی است؛ اما از یک طرف به علت نبود برنامه ریزی می‌تواند مشکلاتی را در روند ارایه خدمت ایجاد کند.
جمشید خدایاری در مورد مزایای تعطیلی پنجشنبه‌ها اظهار داشت: با توجه به ساعات کاری از صبح تا ساعت ۱۴ و ۳۰ دقیقه، اکثر کارمندان امکان گذران وقت با خانواده را ندارند، به همین علت تعطیلی دو روز پایانی هفته علاوه بر آنکه فرصت کافی را برای کارمندان فراهم می‌کند تا با خانواده خود وقت بگذرانند، موجب افزایش انگیزه و بازدهی کار در طول هفته می‌شود.
خدایاری مدرس مدیریت منابع انسانی: از آنجایی که در ادارات هشت ساعت کار مفید انجام نمی‌شود، افزودن ساعت کاری به روزهای هفته از شنبه تا چهارشنبه نه تنها مشکلی را رفع نمی‌کند، بلکه بیکاری کارمندان را بیشتر می‌کند.
وی در خصوص چالش‌های تعطیلی پنجشنبه‌ها گفت: از آنجایی که در ادارات هشت ساعت کار مفید انجام نمی‌شود، افزودن ساعت کاری به روزهای هفته از شنبه تا چهارشنبه نه تنها مشکلی را رفع نمی‌کند، بلکه بیکاری کارمندان را بیشتر می‌کند، بنابراین نیازمند یک برنامه ریزی هستیم که اگر قرار باشد ساعت کاری کارمندان افزایش یابد، برای آن‌ها کار تعریف کنیم.
خدایاری همچنین در خصوص نیاز مردم به انجام کارهای اداری اشاره کرد و گفت: مردم برای دریافت خدمات در دستگاه خدماتی به مدیر و مسؤول نیاز دارند، تعطیلی پنجشنبه‌ها سبب می‌شود تا این روز از چرخه روند کارهای ادارات خارج شود که نیازمند فرهنگ سازی و اطلاع رسانی است.
این کارشناس حوزه مدیریت منابع انسانی بیان داشت: تعطیل شدن پنجشنبه‌ها باید با تقویت سایت‌های مجازی و پررنگ شدن دولت الکترونیک همراه شود و شخص بتواند در صورت نبود کارمند یا مدیر یک اداره امورات اداری را انجام دهد.
مدرس مدیریت منابع انسانی در قزوین یادآور شد: تعطیلی ادارات در روزهای پنجشنبه نقش مهمی در کاهش مصرف برق به‌ویژه در ساعت پیک و اوج مصرف دارد که این مهم باید برای دستگاه‌های خدمات رسان مانند آب، برق و گاز حایز اهمیت باشد.
برای تعطیلی ادارات قزوین در روزهای پنجشنبه نمایندگان در مجلس پیگیری کنند
معاون توسعه مدیریت و منابع انسانی سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین به خبرنگار ایرنا گفت: لایحه یا طرح این موضوع باید از طریق مجلس پیگیری شود تا بند ب تبصره ماده ۸۷ اصلاح گردد، این قانون به صراحت می‌گوید، به غیر از ستاد وزارتخانه و برخی دستگاه‌های اجرایی که اسامی آن‌ها عنوان شده است، روزهای کاری کارمندان ۶ روز در هفته خواهد بود؛ فقط در موارد بحرانی است که ستاد مدیریت بحران این مقدار را جابه‌جا می‌کند، به عنوان مثال در پیک مصرف برق ادارات روزهای پنجشنبه تعطیل می‌شوند یا ساعات کاری یک ساعت جابه‌جا می‌شود.
حمید حبیبی افزود: حتی در استان تهران نیز فقط وزارتخانه‌ها و برخی دستگاه‌های اجرایی هستند که روزهای پنجشنبه تعطیل می‌شوند، سایر ادارات استان تهران همانند دیگر استان‌های کشور پنجشنبه‌ها تعطیل نیستند؛ به عبارت دیگر تمامی اداراتی که خدمات رسانی می‌کنند و باید به مردم خدمت ارایه کنند، باید ۶ روز در هفته فعال باشند.
وی با بیان اینکه تنها راهکار تغییر زمان کاری کارمندان، اصلاح قانون است، گفت: این موضوع دست رییس دولت نیست و تنها راهکار موجود این است که نمایندگان مجلس به تعداد کافی طرح این موضوع را در مجلس پیگیری کرده و پس از تصویب، دولت را به اجرای این قانون مکلف کنند؛ البته ناگفته نماند که بهترین روش ارسال لایحه افزایش یک روز تعطیلی در هفته از سوی دولت به مجلس است، چراکه دولت قبل از ارسال لایحه موارد هزینه‌ای و بودجه‌ای آن را نیز لحاظ می‌کند که به نظرم در این رابطه نیز نمایندگان باید موضوع را مطالبه کنند.
حبیبی در مورد امضای کارزار کارمندان استان قزوین در مورد تعطیلی ادارات روز پنجشنبه، بیان داشت: این کارزارها اقدامات مدنی خوبی است که اگر تعداد آن‌ها قابل توجه باشد و به حد نصاب ۱۰ هزار نفر برسد، امکان طرح آن به صورت یک مطالبه جدی وجود دارد.
حبیبی معاون سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین: در کشورهای دیگر شنبه و در برخی کشورها یکشنبه‌ها تعطیل است و تعطیلی پنجشنبه و جمعه ما سبب می‌شود تا چند روز پشت سر هم انطباق پذیری کارهای بین المللی دچار مشکل شود.
این مسؤول در مورد معایب و مزایای افزایش یک روز تعطیلی بیشتر ادارات در هفته گفت: در این رابطه مباحث مختلفی بیان شده و موضوع تازه‌ای نیست، یکبار موضوع اهمیت گردشگری مطرح شد تا اینکه کارمندان ادارات بتوانند با داشتن ۲ روز تعطیلی به مسافرت رفته و به این مهم دست یابند، بر همین اساس یکبار تعطیلی روز شنبه مطرح شد، اما مجددا تصمیم عوض شد که پنجشنبه‌ها روز تعطیل باشد.
حبیبی تصریح کرد: با همه این اوصاف کشور در شرایط کنونی و در سطح وزارتخانه‌ها که روزهای پنجشنبه و جمعه را با تعطیلی روبرو هستند، چهار روز در انطباق با فعالیت‌های اداری سایر کشورها مشکل داریم، چون در کشورهای دیگر شنبه و در برخی کشورها یکشنبه‌ها تعطیل است و تعطیلی پنجشنبه و جمعه ما سبب می‌شود تا چهار روز پشت سر هم انطباق پذیری کارهای بین المللی دچار مشکل شود.
معاون سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قزوین در مورد افزایش ساعت کاری کارمندان در صورت تعطیلی روز پنجشنبه گفت: اجرایی شدن چنین موضوعی باید مورد کارشناسی قرار بگیرد، چون تصمیم گیری بدون برنامه ریزی می‌تواند برای دولت هزینه‌های بیشتری ایجاد کند، کارمندی که در طول هفته کاری یک ساعت در روز بیشتر کار می‌کند نیاز به ناهار دارد یا به جای آن باید حق ساعت و اضافه کاری دریافت کند، بر همین اساس عده‌ای از کارشناسان در یک زمان اعتقاد داشتند که باید به اصل پیتر در علم مدیریت توجه کرد، چراکه این اصل بیان می‌کند کاری که در یک ساعت انجام می‌شود، اگر برای آن ۱۰ ساعت در نظر بگیرید، همین زمان به طول می‌انجامد، به عبارت دیگر می‌توان بدون افزایش ساعت کاری نیز به هدف مورد نظر دست یافت.
حبیبی با بیان اینکه کاهش ساعت کاری در طول هفته یا تعطیلی یک روز بیشتر از فواید بی شماری برخوردار است، گفت: در شرایط کنونی که فقط جمعه‌ها تعطیل است، کارمندان برای رفتن به مسافرت روزهای پنجشنبه و شنبه را مرخصی استحقاقی می‌گیرند، اگر روز پنجشنبه تعطیل شود، کارمندان برای تفریح و انرژی بیشتر نیازی به دریافت مرخصی ندارند و این مهم اگر منطبق با سیاست‌های گردشگری باشد، می‌تواند علاوه بر توسعه به افزایش راندمان کاری و روحیه کارمندان منجر شود.
وی یادآور شد: البته نباید فراموش کنیم که مردم به عنوان ارباب رجوع ادارات در راستای دریافت خدمات باید لحاظ شوند و این طور نباشد که یک اداره با مراجعان بی شمار خود، ارایه خدمات را به تعویق بیندازد، این مسئله می‌طلبد که در مورد همه ادارات به یک شکل تصمیم گیری نکنیم.
تعطیلی پنجشنبه‌ها در شورای برنامه ریزی استان مطرح و نتایج به وزارت کشور ارسال شود
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: مجلس در این رابطه تاکنون بحثی نداشته و فقط در مورد تهران موضوعاتی مطرح بوده که در صحن مورد بررسی قرار گرفته است.
رجب رحمانی افزود: به عقیده خود من تعطیلی ادارات در روزهای پنجشنبه باعث می‌شود تا خیلی از کارها و خدمات با مشکل مواجه شوند؛ به عنوان مثال خدمات شرکت آب، برق و گاز باید مستمر باشد و این دستگاه‌ها همواره افرادی را به عنوان کشیک در طول شبانه روز تعیین می‌کنند که تعطیلی روزهای پنجشنبه این استمرار را مضاعف می‌کند.
وی تصریح کرد: برخی دیگر از ادارات مانند شهرداری‌ها، دادسرا و بیمارستان‌ها که دارای کارکنان اداری هستند و مردم به خدمات آن‌ها نیاز دارند، با تعطیلی پنجشنبه‌ها بار مضاعفی برای پرسنل شیفت ایجاد می‌کنند.
این نماینده مجلس شورای اسلامی بیان داشت: اگر این موضوع از طریق لایحه مطرح شود بهتر است، چون دولت همه جوانب مالی و هزینه‌های احتمالی را بررسی کرده و بهتر می‌تواند برای آن برنامه ریزی کند؛ برای این کار لازم است که موضوع در شورای برنامه ریزی استان قزوین مطرح شود و درنهایت مصوبات به وزرات کشور ارسال گردد تا در نهایت به شکل لایحه به دست نمایندگان مجلس برسد.
رحمانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی: تعطیلی روزهای پنجشنبه اگر اجرایی شود، باید به شکلی باشد که به کار مردم لطمه نخورد.
رحمانی با بیان اینکه انجام کار مردم در اولویت وظایف شرعی و اخلاقی قرار دارد، گفت: تعطیلی روزهای پنجشنبه اگر اجرایی شود، باید به شکلی باشد که به کار مردم لطمه نخورد، چون امورات مردم اینقدر اهمیت دارد که برخی از بزرگان و علما آن را نوعی مطالبه به حق می‌دانند، در روایاتی نیز بیان شده که اگر موقع نماز کار مردم به تاخیر بیافتد، باید ابتدا کار مردم انجام شود که مورد تاکید پیامبر اکرم (ص) است.
نماینده تاکستان در مجلس شورای اسلامی سپس به مسائل ترافیکی استان قزوین اشاره کرد و گفت: چون قزوین در چهارراه شمال به جنوب و شرق به غرب کشور قرار دارد، تعطیلی روزهای پنجشنبه می‌تواند بار ترافیکی سنگینی در آزادراه‌ها ایجاد کند که نیازمند بررسی کارشناسی در این رابطه هستیم.
رحمانی خاطرنشان کرد: به هر ترتیب، مطالبه کارمندان استان قزوین به تعطیلی روزهای پنجشنبه نشان از حجم عظیم کارهای اداری دارد و این خواسته به حق آن ها است که با تعطیلات به موقع به تفریح و امورات زندگی رسیدگی کنند و شاداب و سرحال بدون خستگی در محل کار حاضر شوند.
نماینده دیگر مردم قزوین، آبیک و البرز در مجلس شورای اسلامی در این رابطه به خبرنگار ایرنا گفت: به راحتی نمی‌توان در این موضوع اظهار نظر کرد و نیاز به کار کارشناسی دارد، اما به طور کلی اگرچه نمایندگان مجلس می‌توانند این موضوع را به شکل طرح عنوان کنند، اما بهتر است که دولت به دلیل هزینه‌های متعاقب آن این موضوع را بررسی کرده و به شکل لایحه به مجلس ارسال کند.
لطف الله سیاهکلی افزود: برای تصمیم گیری در این رابطه باید همه مباحث کارشناسی و فنی موضوع مورد ارزیابی قرار گیرد تا همه جوانب آن لحاظ شود.
نیم نگاه: از آنجایی که مطالبه تعطیل شدن روزهای پنجشبه در کل کشور جاری است، این موضوع می‌تواند به شکل آزمایشی (پایلوت) در استان قزوین اجرا شده و بازخوردهای مثبت و منفی آن به وزارت کشور و مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی ارسال گردد.
