به گزارش ایرنا شهرستان شیروان در شرق خراسان شمالی یکی از مناطق پیشگام در کشاورزی و قطب تولید بسیاری از محصولات در این استان است اما در سال های اخیر کاهش بارندگی ها و خشکسالی ها و از سویی نبود مدیریت صحیح منابع آبی و تجهیز نبودن برخی از اراضی به سامانه های آبیاری نوین باعث کاهش عملکرد محصول و خسارت به کشاورزان این منطقه شده است.
کارشناسان کشاورزی معتقدند: برای نجات از خشکسالی و جلوگیری از هرگونه ضرر و زیان وارده به کشاورزان و افزایش عملکرد محصول به سمت تغییر الگوی کشت و ترویج آبیاری نوین نیز حرکت کنیم تا کشاورزی منطقه با حفظ داشته‌ها و کمترین هزینه، توسعه یافته و بیشترین عایدات و بهره‌وری اقتصادی نصیب خود کشاورزان شود.
براساس داده‌های هواشناسی خراسان شمالی هم اکنون ۸۲.۸ درصد گستره شهرستان شیروان را خشکسالی فرا گرفته است، کشاورزان بابت این موضوع نگران هستند زیرا در این سال ها خشکسالی در این خطه چنبره زده و تولید را کاهش داده است.
با وضعیت کنونی کشاورزی دیم در شهرستان شیروان به نوعی از رونق افتاده است و در کشت آبی نیز بیش از ۹۰ درصد وابسته به چاه ها و چشمه ها است و از سوی دیگر امسال ۴۳ درصد تولیدات باغی در شهرستان کاهش یافت و گرانی و کمبود آب کشاورزی هم فعالان ابن بخش ها را با مشکلات زیادی مواجه کرده است.
یکی از کشاورزان بخش سرحد شیروان می گوید: مهم ترین مشکل امروز این قشر کمبود آب و خسارت های وارده در پی حوادث طبیعی در فصول مختلف است که طی سه اخیر عملکرد محصول به شدت کاهش یافته و یا بر اثر خشکسالی و سرما از بین رفته است.
باقر شیخ زاده تجهیز اراضی به سیستم نوین آبیاری را یکی از راه کارهای مهم این حوزه عنوان می کند و می گوید: حرکت کشاورزی از سنتی به سمت مدرن، نیازمند فرهنگ سازی، آموزش کشاورزان و استفاده از نظرات کارشناسان حوزه‌های آب است و هر چقدر که تغییر الگوی کشت با تعلل بیشتری انجام شود، ضرر و زیان بیشتری نیز متوجه کشاورزان منطقه خواهد بود ولی افزایش قیمت خرید تجهیزات این انگیزه را در دل کشاورزان به یاس تبدیل کرده است.
وی می افزاید: با توجه به وضعیت کنونی که خشکسالی ها پیاپی ادامه داشته انتظار می‌رود مسوولان برای پیشبرد این موضوع مهم و حیاتی، از توانمندی‌های موجود در سطوح مختلف استفاده کنند و طرح و برنامه ارایه دهند تا قوانینی جامع و محکم و در صورت نیاز با پشتوانه ملی گرفته شود.
یکی از کشاورزان با ابراز گلایه از بی تدبیری مسوولان در این زمینه می گوید: مدتی قبل برای روش آبیاری نوین اقدام کردم که پس از طی مراحل فرآیند اداری متوجه شدم یک میلیارد ریال هزینه خواهد شد و کمک بلاعوض دولت فقط ۳۰۰ میلیون ریال است.
علی رحمتی با بیان اینکه اجرای این روش یکی از دغدغه های کشاورزان است می افزاید: طی چند سال اخیر شاهد افزایش چند برابری خرید لوله، پمپ و تجهیزات بودیم که خرید کل تجهیزات آبیاری با سهم بلاعوض دولت همخوانی ندارد و این در صورتی است که طی این مدت کشاورزان با خشکسالی، کاهش عملکرد محصول و ضرر و زیان مواجه بودند.
وی می گوید: به علت مشکلات یاد شده اجرای سامانه های آبیاری نین به هیچ عنوان صرفه اقتصادی ندارد و اینک کشاورزان رغبتی برای انجام این روش ندارند.
یکی دیگر از کشاورزان که ۲ سال اراضی خود را مجهز به سیستم آبیاری نوین کرده است گفت: در این مدت از نظر عملکرد تولید کاهش داشته ایم که وجه نقدی برای ایجاد سامانه های آبیاری نوین نداریم.
حسن بیدازی خاطرنشان کرد: دولت در اجرای طرح ها کمک بلاعوض در اختیار کشاورزان قرار داده که تنها راه نجات اقتصاد و معیشت شهرستان در این وضعیت بحرانی ترغیب کشاورزان به این موضوع است ولی ظاهرا تاکنون اطلاع رسانی زیادی انجام نشده و برخی هم نسبت به انجام آن هیچ رغبتی ندارند.
مدیر جهاد کشاورزی شیروان با بیان اینکه ۹۰ درصد آب موجود در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، گفت: تاکنون سامانه های آبیاری نوین در بیش از هفت هزار هکتار از اراضی شهرستان اجرا شده است.
حسن ایزانلو راندمان آبیاری و افزایش بهره وری را از مزایای اجرای طرح سامانه‌های آبیاری نوین برشمرد و اظهار داشت: با اجرای این طرح برای هر هکتار بین ۴۵۰۰ تا ۴ هزار مترمکعب صرفه جویی در مصرف آب خواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: اراضی مستعد اجرای آبیاری نوین این شهرستان ۱۰ هزار هکتار است که بیش از هفت هزار هکتار اجرا شده و مابقی خرده مالک هستند که کشاورزان رغبتی برای آن ندارند.
ایزانلو اضافه کرد: افزایش تولید محصولات زراعی از مزیت‌های سیستم‌های آبیاری تحت فشار در اراضی دیم است.
مدیر جهاد کشاورزی شیروان با اشاره به افزایش هزینه ها، نداشتن توجیه اقتصادی و بی رغبتی آنان در این خصوص گفت: امسال ۶ پرونده برای آجرای این طرح در شهرستان تشکیل شده و سه طرح بارانی به مساحت ۲۰ هکتار با ۶ میلیارد ریال اعتبار از محل کمک های فنی اعتباری صندوق توسعه کشاورزی در مرحله اجرا است که سال ۹۹-۹۸، ۱۴ طرح با ۲۰ میلیارد ریال اعتبار جذب شد.
ایزانلو تغییر آبیاری از سنتی و غرقابی به قطره ای و بارانی را از دیگر کارهای این سازمان دانست و بیان کرد: این موضوع باعث عدم هدررفت آب شده و صدمات کمتری به خاک وارد می کند.
وی با بیان اینکه اصلی‌ترین منابع تأمین آبی اراضی زراعی، رودخانه‌های دائمی، فصلی، چاه‌ها، قنات، چشمه‌سارها و سد مخزنی است گفت: امسال کمک های دولتی برای هر هکتار اجرای آبیاری قطره ای، ۴۰۰ میلیون ریال و آبیاری بارانی ۳۰۰ میلیون ریال است که اجرای آن بهترین راهکار جهت دغدغه و خسارت کشاورزان است.
شهرستان ۱۵۷ هزار نفری شیروان در سال های اخیر دوران خشکسالی و کم‌آبی سختی را به خود دیده و حتی در مناطق مختلف به ویژه تعدادی از روستاها مردم برای تامین آب شرب با مشکل مواجه شده اند.
این شهرستان ۱۰۵ هزار هکتار عرصه کشاورزی و باغی دارد که ۱۲ هزار بهره بردار از این بخش ارتزاق می کنند.
