از زمان تصویب اصلاحات ارضی در ۱۹ دی 1340 تا تشکیل کنگره دهقانی درست یک‌سال بعد از آن، نه در زمان امینی و نه در ماه‌های ابتدایی نخست‌وزیری علم، سخنی از تشکیل کنگره و اجتماع دهقانی برای توجیه و آشنایی با شیوه‌های جدید کشاورزی و آموزش دهقانان نبود. بعداز حوادث رخ‌داده، زمانی که پایه‌های رژیم ارباب‌‌رعیتی تا حدودی متزلزل شده بود، دولت، این کنگره یا به قول ارسنجانی، کتوپراتیوهاو را برگزار کرد تا آخرین میخ بر تابوت فئودالیسم ایران باشد. کنگره دهقانان در اصل «کنگره ملی شرکت‌های تعاونی روستایی» نام داشت. این کنگره را اولین‌بار دکتر ارسنجانی در اجتماع ۷۵۰نفری اعضای هیات‌مدیره شرکت‌های تعاونی گیلان و شهسوار در تاریخ ۱۵ دی1341 مطرح کرد. ارسنجانی در این سخنرانی، تعریف جدیدی از شرکت تعاونی ارائه و وعده داد در کنگره‌ای که از روز ۱۹ دی در تهران برگزار می‌شود، کارکرد و اهداف جدید شرکت‌های تعاونی برای کشاورزان توجیه شود. در این جلسه، ارسنجانی برنامه‌های پیش از تشکیل کنگره را هم اعلام کرد که عبارت بودند از: 1) تامین احتیاجات تولیدی اعضای شرکت‌های تعاونی برای افزایش درآمد؛ ۲) تامین احتیاجات فردی کشاورزان به قیمت ارزان؛ ۳) دادن اعتبار به زارعان و 4) قیمت‌گذاری محصولات فلاحتی در کمیسیون مخصوص.