به گزارش ایرنا، هوای ناسالم پایتخت امروز ( ۲۳ آذر) هم با ثبت شاخص لحظهای ۱۴۹ در شرایط ناسالم برای گروههای حساس قرار دارد که به گفته کارشناسان کیفیت بنزین و گازوئیل، خودروهای غیراستاندارد، فرسوده و موتورسیکلت ها و همچنین شرایط خاص جغرافیایی تهران را می توان از عوامل بروز این شرایط در فصل سرد سال برشمرد.
به گفته کارشناسان علاوه بر عوامل یاد شده که با وارونگی هوا موجب آلایندگی هوا پایتخت می شود، آلاینده شاخص در این فصل pm۲.۵ است که سوختن مازوت باعث افزایش این آلاینده شده و با کاهش کیفیت هوا، بطور جدی سلامت شهروندان را به مخاطره می اندازد و موجب افزایش بیماریهای قلبی و ریوی و مرگ و میر شهروندان می شود.
سوزاندن سوختهای فسیلی حاوی گوگرد همچون مازوت، ترکیباتی موسوم به Sox منتشرمی کند که بخش بیشتر آن را SO۲ تشکیل میدهد و این در حالی است که در پدیدهای کمسابقه طی سالهای اخیر، در روز اول آبان سال جاری، آلاینده دیاکسید گوگرد به میزان قابل توجهی افزایش یافت و با غلظتی برابر ۸۴ به عنوان آلاینده شاخص هوا معرفی شد، موضوعی که مدیر واحد پایش شرکت کنترل کیفیت هوای تهران خطرات آن را تایید کرد.
محسن روشنی در خصوص استفاده از سوخت مازوت در تهران اظهار کرد: یکی از سوختهایی که میتواند تولید میزان بالای آلایندگی داشته باشد، مازوت است که به علت کیفیت پایین خود و همینطور نبود احتراق کامل، میتواند موجب تولید گازی مانند مونوکسید کربن گردد و همچنین میتواند به صورت مستقیم دوده و ذرات معلق بسیار ریز که مشکلات زیادی برای سلامتی دارد، منتشرکند.
وی اضافه کرد: در سوختی مانند مازوت، محتوای زیادی از سولفور و یا گوگرد وجود دارد، هنگام احتراق، گازهایی مانند دیاکسید گوگرد نیز تولید می شود، این گاز علاوه بر آنکه خود یک آلاینده معیار به شمار میرود، میتواند با فعل و انفعالات شیمیایی در جو، موجب تشکیل ذرات معلق ریز نیز شود.
این مسئول در پایش هوای پایتخت افزود: در شهری مانند تهران و بر اساس اطلاعات دریافتی از ایستگاههای سنجش کیفیت هوا، در سالهای اخیر مشکلی به لحاظ آلاینده مونوکسیدکربن وجود نداشته و بیشترین مشکل ذرات معلق بسیار ریز و همین طور در برخی روزهای سال اکسید گوگرد به عنوان آلاینده شاخص در هوای شهر مطرح میشود.
مخازن ذخیره مازوت روزانه کنترل می شوند
معاون ادارهکل محیط زیست استان تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با بیان اینکه مازوت یک هیدروکربن نفتی است که حاصل برش های نفت خام است و از فراورده های سنگین نفت خام محسوب می شود اظهار کرد: ترکیب فراورده های سنگین به گونه ای است که زمان سوختن، آلاینده های متعددی را تولید می کنند و توجه به اینکه محتوای گوگرد بالایی دارند مهمترین آلاینده ای که ناشی از سوختن مازوت است گاز so۲ است.
زهره عبادتی با اشاره به اینکه این گاز در غلظتهای پایینتر، درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی و احتمال بروز بیماریهای قلبی و تنفسی را به همراه دارد گفت: بنابر این تلاش ما این است که اجازه مصرف سوخت مازوت را در تهران ندهیم و خوشبختانه سال گذشته این مسئله کنترل شد و امسال نیز با کنترل روزانه مخازن ذخیره مازوت در برخی از نیروگاه ها و شرکت های بزرگ مقیاس و واحد های صنعتی که از سال قبل پلمب شده اند امیدواریم امسال نیز به خوبی کنترل شود.
وی با تاکید بر اینکه در کنار منابع ساکن بیشترین تاثیر در آلودگی هوای تهران مربوط به منابع متحرک است ادامه داد: توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل عمومی با توجه به اینکه در تهران عمده اتوبوس ها فرسوده هستند در کنترل آلودگی هوای پایتخت موثر است.
در حالی که کارشناسان و مسئولان مازوت و سوخت های غیراستاندارد و همچنین خودروهای غیراستاندارد در پایتخت را عامل آلودگی هوای این کلانشهر می دانند برخی از شهروندان اما انگشت اتهام را به سوی تعداد زیاد و چند برابری خودروهای شخصی گرفته اند که بطور روز افزون در تهران شماره گذاری و به تعداد خودروها افزوده می شود.
این شهروندان البته رفت و آمد تاکسی های شهر که به گفته آنها اکثرا غیراستاندارد و چند برابر سوخت مصرف می کنند را نیز مورد اشاره قرار دادند و تاکید کردند چنانچه ناوگان تاکسیرانی نوسازی و استاندارد شود و شرایط برای رفت و امد مسافران با افزایش واگن ها و خط های مترو و همچنین افزودن اتوبوس در مسیرهای مختلف بطوری که بتوانند سفرهای حدود ۲۰ میلیونی تهران را پوشش دهند بهتر شود، نه در تابستان شاهد آلایندگی خواهیم بود و نه در فصل سرما که وارونگی هوا هم به این وضعیت دامن می زند.
یک دانشجو که خود را رضا بذرافشان معرفی کرد با بیان اینکه کل هفته برای کار و دانشگاه همیشه از اتوبوس و مترو استفاده می کند اما اگر تاکسی باشد آن را ترجیح می دهد در گفت وگو با خبرنگار ایرنا گفت: کشورهای پیشرفته هم قدر زمان را می دانند و هم بخاطر گرانی سوخت توجه ویژه ای به این محصول و فراورده نفتی دارند.
وی با این توضیح افزود: این کشورها به طور معمول از خودروهای ساده و کماستهلاک در سیستم تاکسیرانی استفاده میکنند زیرا معتقدند معمولا تاکسیها پیمایش مسیر زیادی دارند و برای کاهش هزینههای تعمیر و نگهداری، باید از خودروهای ساده بهعنوان تاکسی استفاده کرد.
این مسافر و شهروند تهرانی با اشاره به اینکه مسئولان این کشورها با بکارگیری خودروهای مناسب و کم مصرف هم به اقتصاد کشور خود و هم به مسافر کمک می کنند، افزود: فکر می کنید اگر در تهران هم از خودروهایی برای مثال نظیر تویوتا کرولا، هیوندای اکسنت و داچیا ساندرو که در اغلب کشورهای جهان به عنوان تاکسی استفاده میشود، استفاده کنند آیا این آلودگی هوا را هر سال شهروندان تهرانی شاهد خواهند بود.
گفت و گو با این مسافر باعث شد تا راننده تاکسی نیز وارد بحث دو طرفه شود و در اظهاراتی تلاش کرد ویژگی های خودروهای مناسب و استاندارد برای تاکسیرانی و رانندگان را مورد توجه قرار دهد و اینکه با این کار هم مسافر و هم راننده و هم کشور با استفاده از یک خودرو کم مصرف و پاک از آثار آن سود خواهند برد.
وی با بیان اینکه در اکثر خطوط تهران و بیش از ۲۰ سال است با تاکسیرانی امرار معاش می کند و بخاطر استهلاک و مصرف سوخت زیاد مجبور است تمام هفته و بیش از ۱۲ ساعت در روز کار کند، از مسئولان خواست شرایط را مدیریت کنند و خودروهایی را که برای ناوگان تاکسیرانی خریداری می کنند استانداردهایی که خودشان می گویند را داشته باشد.
این راننده تاکسی با تاکید براینکه خودرویی که در ۱۰۰ کیلومتر بیش از ۱۲ لیتر و در سطح شهر تا ۱۸ لیتر سوخت مصرف می کند بجز آلایندگی برای مردم و هزینه برای بیت المال و مالک تاکسی عایدی دیگر ندارد اظهار کرد: کشورهای اروپایی اغلب خودروهای لوکس اما کم مصرف را بهعنوان تاکسی انتخاب کردهاند؛ آیا به جای خودروهای لوکس چند میلیارد تومانی نمی توانید ناوگان تاکسیرانی خود را نوسازی کنید که مردم را از آلودگی نجات دهید.
موضوع گازوئیل غیراستاندارد نیز از مباحثی بود که هم شهروندان و هم رانندگان و کارشناسان به آن اشاره کردند و تاکید داشتند که بخش عمده آلودگی هوای تهران هم سوختی است که در برخی نیروگاه ها و کارخانه ها استفاده می شود و هم اتوبوس های شرکت واحد و هم کامیونهایی از آن استفاده می کنند؛ بویژه کامیون ها که شب ها تا صبح در خیابانهای تهران جولان می دهند.
این نوع سوخت از سوی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران هم مورد توجه قرار گرفته و در گزارشی که این شرکت منتشر کرده عنوان شده است: در حال حاضر در بسیاری از شهرهای کشور برای مصرف خودروهای دیزلی پایتخت، گازوئیل با استاندارد یورو ۴ توزیع میگردد که محتوای گوگرد آن حدود ۵۰ قسمت در میلیون (ppm۵۰) است. اما گازوئیل مصرفی در صنایع و نیروگاهها معمولاً دارای استاندارد یورو ۴ نیست و میزان محتوای گوگرد آن تا چند هزار ppm میرسد. لذا استفاده از آن به جای مازوت را نمیتوان به حساب استفاده از سوخت پاک به حساب آورد.
اندازهگیری گاز آلاینده SO۲ در پاییز امسال و مقایسه آن با پاییز سال گذشته نشانگر آن است که طی این مدت ۶ روز از روزهای پاک به لحاظ این آلاینده کاسته شده و غلظت آن نیز حدود ۲۰ درصد افزایش داشته است. این خود نشان دهنده افزایش استفاده از سوختهای دارای محتوای گوگرد بالا در اطراف تهران است.
استفاده از مازوت هرگز؛ آلودگی موجود در تهران ناشی از حمل و نقل و خودروهای فرسوده است
رئیس اداره HSE شرکت مادر تخصصی برق حرارتی اما بر اساس آنچه "تحقیقات و مطالعات صورت گرفته" خواند با رد استفاده از سوخت مازوت اظهار کرد: باید گفت که تاثیر نیروگاه ها در آلودگی هوا بسیار ناچیز است و پارامترهای دیگری در این مهم نقش دارند.
ساناز جعفرزاده در گفت و گویی رسانه ای با بیان اینکه از ابتدای امسال تا کنون نیروگاه ها ۹۱ درصد سوخت گاز، ۴.۵ درصد سوخت مازوت و ۴.۵ درصد سوخت گازوئیل استفاده کرده اند، افزود: بیش از پنج سال است که در نیروگاههای کلانشهرهای تهران و اصفهان حتی یک لیتر مازوت نیز استفاده نشده اما با این حال بهبود شاخص هوای تهران را شاهد نبودیم و لذا این موضوع بدان معنا است که آلودگی هوای تهران ارتباطی با موضوع مازوت ندارد.
به گفته وی بر اساس این تحقیق تعداد روزهای ناسالم کلانشر تهران ۸۰ درصد ناشی از ذرات معلق ۲.۵ میکرون، هشت درصد ناشی از ذرات معلق زیر ۱۰ میکرون و ۱۸ درصد ناشی از ازت و صفر درصد ناشی از ترکیب اکسید گوگردی بوده است و در واقع این مساله نیز بر صحبت های ما صحه می گذارد.
وی با تاکید بر اینکه منظور ما این نیست که مازوت هیچ تاثیری در آلودگی ندارد، گفت: مازوتی که در اختیار نیروگاهها و صنایع قرار می دهند استاندارد نیست و ۲ تا سه درصد گوگرد اولیه دارد که در زمان احتراق اکسید می شود و ایجاد آلودگی می کند. ما منکر این نیستیم، اما در بحث سهم تاثیرگذاری در آلودگی هوا به ویژه در کلان شهری همچون تهران، هیچ ارتباطی بین تعداد روزهای ناسالم و مصرف مازوت وجود ندارد.
رئیس اداره HSE شرکت مادر تخصصی برق حرارتی با بیان اینکه همانطور که گفتم بیش از پنج سال است که در تهران از مازوت استفاده نمی شود اما همچنان گرفتار آلودگی هستیم، گفت: آلودگی موجود در تهران ناشی از موضوع حمل و نقل و خودروهای فرسوده متاثر است.
تردد چهار میلیون موتورسیکلت آلاینده در پایتخت
عضو شورای اسلامی شهر تهران، ترافیک را یکی از عوامل افزایش آلودگی هوا دانست و گفت: چهار میلیون موتور سوار در سطح شهر ۹۰ درصد آلودگی هوای پایتخت را ایجاد میکنند.
ناصر امانی، بدون اشاره به این موضوع که شورای شهر تهران در دهها سال گذشته چه اقداماتی برای کاهش الودگی هوای تهران انجام داده است و اگر در این زمینه اهمال کاری شده است اقدامات شورای جدید چه خواهد بود به تردد کامیون هایی اشاره کرد که شب ها وارد تهران می شوند.
وی با اشاره به اینکه ۱۰۰ هزار دستگاه کامیون که شبانه در حال حرکت در سطح شهر تهران هستندو باعث آلودگی این کلانشهر می شوند اظهار داشت: آلودگی هوا محرمانه نیست و نیاز به کار بلند مدت دارد که دولت باید برای حل این معضل ورود کند.
وی با ابراز تاسف از فرسودگی خودروهای شهرداری و تردد آنها در شهر ادامه داد: اگر این خودروهای فرسوده تردد نکنند مشکلات بسیاری برای حمل و نقل در سطح شهر خواهیم داشت.
تعطیلی مهدهای کودک و پیش دبستانی ها و برگزاری مجازی کلاس ها در تهران
ستاد اضطرار آلودگی تهران روز گذشته چند مصوبه داشت که تعطیلی مهد کودک ها و و مراکز پیش دبستانی تعطیل و کلاس های مدارس در مناطق ۲۲ گانه و تعدادی از شهرهای استان تا پایان هفته از جمله آن بود.
معاون هماهنگی امور عمرانی استاندار تهران اعلام کرد: ممنوعیت استفاده از سوخت مایع در نیروگاه ها و صنایع بزرگ، تعطیلی مهدکودک ها و مراکز پیش دبستانی، برگزاری کلاس های مدارس در مناطق ۲۲ گانه و شهرهای ری، پاکدشت، پیشوا، جوادآباد، قرچک، چهاردانگه، ورامین و اسلامشهر به صورت مجازی و غیر حضوری، توصیه به برگزاری کلاس های دانشگاه ها به صورت غیر حضوری و توصیه به شهروندان به خودداری از فعالیت های ورزشی در فضاهای باز از دیگر مصوبات این ستاد بود.
عابد ملکی گفت: اکنون عامل اصلی آلودگی هوای پدیده وارونگی هواست که در بسیاری از شهرهای صنعتی کشور، تاثیرگذار بوده و اکنون شاهد آلودگی هوا در این مناطق نیز هستیم.
محدودیت تردد کامیون ها در سطح شهر تهران
به گفته مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران رفت و آمدکامیون ها ممنوع شده اما با این وجود پایش ها نشان می دهد تردد کامیون ها همچنان ادامه دارد.
چندی پیش سعید محمودی با بیان اینکه در کمیته اضطرار آلودگی هوا ممنوعیت ورود کامیون ها به سطح شهر مصوب شده است گفت: کامیون های حامل سوخت، مواد غذایی و فاسد شدنی از این مصوبه مستثنی شده و پلیس باید مانع تردد و ورود شبانه کامیون ها به تهران شود.
وی ادامه داد: ورود کامیون ها به شهر از دلایل اساسی آلودگی هوا است و تاثیر به سزایی در افزایش غلظت آلاینده ها بخصوص در ابتدای صبح که هوا سرد و لایه اینورژن تشکل می شود، دارد.
وی با بیان اینکه مسئولیت حفاظت محیط زیست تهران در این خصوص نظارتی است و به لحاظ قانونی نمی توان به صورت مستقیم در این زمینه اقدامی انجام داد، خاطرنشان کرد: این آمادگی از سوی محیط زیست وجود دارد که در صورت نیاز در این موضوع مهم به پلیس راهور کمک کند.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران همچنین بر ضرورت معاینه فنی خودروها به خصوص خودروهای سنگین تاکید کرد.
پایتخت با هشت میلیون خودرو و ۲۰ میلیون سفر
آمارهای اعلام شده از سوی پلیس راهور تهران بزرگ نشان می دهد که در زمان حاضر در شهر تهران پنج هزار تقاطع زمان دار که با چراغ زمان دار تنظیم میشود و ۱۵۰۰ کیلومتر معبر بزرگراهی وجود دارد که در این معابر و تقاطع ها روزانه هشت میلیون وسیله نقلیه تردد می کنند و این تعداد تردد روزانه بیست میلیون سفر را ثبت می کنند.