به گزارش ایرنا لرستان همواره به سرزمین مردمان متعهد به نظام و انقلاب، خونگرم، دلاور در دفاع از مرزها و کم توقع شناخته شده است که با وجود بهره مندی از ظرفیت های بسیار گردشگری، منابع آبی، کشاورزی و راههای ارتباطی مهم اما همچنان واژه محرومیت را با خود به همراه دارد.
لرستانی که ۶ هزار و ۳۰۰ شهید جان بر کف را برای سربلندی ایران عزیز و انقلاب اسلامی تقدیم کرده است با داشتن هشت هزار کیلومتر راه، در مسیر اصلی محورهای شمال به جنوب و شرق به غرب قرار دارد، ۲۵ درصد تنوع زیست محیطی کشور را در خود جای داده است، حدود ۲.۵ تن تولیدات زراعی، باغی و دامی دارد و به سرزمین آبشارها و چشمه های جوشان معروف است به نحوی که بیش از ۲ هزار و ۵۰۰ کیلومتر طول رودخانه های دائمی و فصلی آن است.
هرچند مردم این استان زرخیز از دیرباز تاکنون به تلاش و کارخستگی ناپدیر شناخته می شوند اما متاسفانه با وجود نیروی انسانی و کار جوان به دلیل نبود یا کمبود زیرساخت های مناسب، از روند توسعه صنعتی در حوزه های دارای ظرفیت جا مانده است و کشاورزی، گردشگری، صنعت و معدن آن همچنان در گیر و دار روش های سنتی و یا تجهیزات قدیمی است.
آیت الله رییسی رای نخست مردم این استان بود، مردمی که به شعار و برنامه های عدالت محور و فساد گریز وی رای دادند تا شاید آلام چند ساله آنها در خصوص بیکاری، تورم و فلاکت کمی تسکین یابد.
اکنون که فعالیت نماینده دولت سیزدهم در لرستان به طور رسمی آغاز شده فضای امیدبخش و مثبتی در لرستان شکل گرفته است، انگار که مردم این دیار از همین روزهای نخست منتظر آثار مثبت و زدودن غبار محرومیت از چهره دیارشان هستند، انتظارات از استاندار جدید در محافل عمومی و صفحات مجازی و رسانه ای دست به دست می شود از حوزه های فرهنگ و ورزش گرفته، تا اقتصاد، رفع مشکل بیکاری، ایجاد زیرساخت های صنعت گردشگری، انتصاب های به دور از رابطه، کشاورزی و مقوله مهم تخصیص آب که می توان گفت یکی از اصلی و عمومی ترین مطالبات لرستانی ها از دولت سیزدهم است.
در مجموع لرستان دارای ظرفیت های بسیار بالای کشاورزی، طبیعی، تاریخی، معدن، نیروی انسانی توانمند و تحصیلکرده است و در شاهراه ترانزیتی شمال به جنوب و حتی شرق به غرب قرار دارد اما متاسفانه تمامی این داشته ها نتوانسته لرستان را از ردیف استان های محروم جدا کند و مردم این استان ولایی همچنان نداشته های خود را شمارش می کنند.
بیکاری و مهاجرت دغدغه مشترک رییس جمهوری و مردم لرستان
به گفته مسوولان استان، نبود زیرساخت، عدم تخصیص اعتبارات بانکی و نبود سرمایه در گردش، عملا این استان را به یکی از بیکارترین استان های کشور تبدیل کرده که موجب شده سالانه ۱۲ هزار نفر از این استان مهاجرت کنند و همین آمار، لرستان را در صدر استان های مهاجرفرست قرار داده است، نرخ غیررسمی بیکاری در لرستان تا ۳۰ درصد هم عنوان می شود اما این رقم به صورت رسمی از ۱۳ تا حدود ۱۶ درصد اعلام می شود که با این وجود هم همچنان رتبه های نخست کشور است.
نرخ مهاجرت و بیکاری در لرستان به حدی افزایش یافته است که رییس جمهوری هم در حکم انتصاب استاندار جدید این استان بر مجاهدت برای توسعه و نوسازی زیرساختها، پشتیبانی و مانع زدایی از امر تولید و اهتمام خاص نسبت به کاهش آمار بیکاران و مهاجرت از استان تاکید کرد.
آیت الله سید ابراهیم رییسی در حکم انتصاب فرهاد زیویار به عنوان استاندار جدید لرستان ابراز امیدواری کرد با روحیه انقلابی، پاکدستی، فساد ستیزی و اهتمام به مفاد «عهدنامه مدیران دولت مردمی» در گره گشایی از مشکلات مردم استان، تحقق «عدالت و پیشرفت» و رفع «فقر و تبعیض» کوشا باشید.
رییسی در این حکم تصریح کرد: مجاهدت برای توسعه و نوسازی زیرساختهای استان، پشتیبانی و مانع زدایی از امر تولید به ویژه در حوزههای کشاورزی، دامپروری و گردشگری و اهتمام خاص نسبت به کاهش آمار بیکاران و مهاجرت از استان با بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی، نخبگان و جوانان با انگیزه و انقلابی در تعامل بایسته و مستمر با کلیه دستگاههای اجرایی و نهادهای انقلاب اسلامی مورد تاکید است.
خام فروشی سنگ و نیاز ۴۰۰ واحد سنگبری لرستان به تجهیزات جدید
از ۱۲۳ معدن فعال لرستان ۱۹ نوع ماده معدنی استخراج می شود، ذخیره شناسایی شده معادن این استان ۵۶۶ میلیون و ۲۴۷ هزار تن برآورد شده که حدود ۶۵ مییلیون تن از این ذخایر، سنگ تزیینی و نما است که معادل ۴.۶ درصد ذخایر کشور هستند.
۳۰ کانی قیمتی و نیمه قیمتی در لرستان شناسایی شده که علیرغم گردش میلیارد دلاری بازار سنگ های قیمتی در دنیا، این مهم دستاوردی برای لرستان نداشته که مهمترین دلیل آن بهره برداری سنتی و البته عدم فرآوری است.
بیشتر معادن لرستان به سنگهای نما و تزئینی اختصاص دارد بهطوریکه با داشتن حدود یکچهارم ذخایر سنگهای تزئینی کشور حائز رتبه اول در این زمینه است و از انواع معادن این استان میتوان به سنگ گچ، سنگآهک، سنگ چینی، فرو سیلیس، فلدسپات، تالک، نمک و سنگ لاشه پالون اشاره کرد.
محصولات معدنی بسیار با کیفیت که در سطح دنیا خریداران خاص خود را دارد به صورت خام از لرستان خارج شده و پس از فرآوری توسط استان های همجوار با قیمت چندین برابر علاوه بر داخل کشور، در بازارهای جهانی به فروش می رسد، حال و روز ۴۰۰ واحد سنگبری لرستان چندان مطلوب نیست و فعالان این عرصه از استاندار جدید انتظار دارند در راستای بروزرسانی تجهیزات برای فرآوری انواع سنگ به آنها کمک کند.
بسیاری از واحدهای سنگ بری استان عمری بین ۳۰ تا ۴۰ سال دارند و خطوط برش و تولید آنها نمی توانند با بازارهای امروز رقابت کنند، علاوه بر فناوری قدیمی، مشکلات مالیاتی و زیرساختی، نبود سرمایه در گردش، سو مدیریت در جهتدهیهای صنعت سنگ، بیتوجهی به صادرات و عدم معرفی در بازارهای جهانی ازجمله مشکلات صنعت سنگ لرستان است.
۳۷۰ واحد غیرفعال و تملک شده شهرکهای صنعتی لرستان در انتظار یاری دولت
بنابر اعلام شرکت شهرک های صنعتی لرستان تاکنون یکهزار و ۲۰۰ پروانه بهره برداری در این استان صادر شده که ۹۷ درصد آن مربوط به صنایع کوچک و متوسط است و حدود ۷۰ درصد این واحدها از ۲۰ تا ۱۰۰ درصد فعال هستند.
به گفته بختیار رازانی مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی استان، ۳۰ درصد واحدهای صنعتی لرستان راکد و ۲۰ درصد با تولید کمتر از ظرفیت فعال هستند که ارتقای واحدهای نیمه فعال نیازمند تخصیص تسهیلات سرمایه در گردش است.
همچنین ۳۰۰ واحد صنعتی و تولیدی غیرفعال در شهرکهای صنعتی استان وجود دارد که احیا آنها نیازمند مساعدت دستگاههای مربوطه و بانکها است و بیش از ۲ هزار میلیارد تومان سرمایه گذاری در واحدهای غیرفعال و نیمه فعال شهرکهای صنعتی لرستان روز به روز مستهلک میشود.
در حال حاضر ۷۰ واحد صنعتی و تولیدی شهرکهای صنعتی این استان در تملک بانکها قرار دارد و موتور صنعت لرستان با کمتر از ۵۰ درصد ظرفیت در حال تولید است که باید چاره ای اساسی برای آن اندیشیده شود.
علاوه بر واحدهای کوچک و متوسط، صنایع بزرگ لرستان که انگشت شمار هستند از جمله کارخانه صدر فولاد، فولاد ازنا، سیمان سفید، سیمان خرم آباد، ماشین سازی، فولاد و چدن دورود و لاستیک سازی تعطیل و یا با وجود گذشت چندین سال همچنان در پیچ و خم مراحل ابتدایی طرح هستند.
لرستان لب تشنه میان میلیاردها مترمکعب رواناب
لرستان در حالی به دلیل نبود زیرساخت ها از قطار توسعه عقب مانده بود که سیل فروردین ماه سال ۹۸ حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان خسارت روی دست استان گذاشت که با روال عادی تخصیص های استان، جبران این خسارت بزرگ دهها سال زمان می برد.
بیش از ۳۰ هزار واحد مسکونی و تجاری آسیب دید و بیشترین ضرر سیل با بیش از یکهزار و ۵۰۰ میلیارد تومان در بخش کشاورزی برآورد شد، یعنی دقیقا قلب اقتصاد لرستان امروز به دلیل آسیب های سیل به کندی می زند.
تمامی حوزه های زیرساختی از جمله راه ، آب، برق، گاز، اینترنت و مخابرات، فضاهای فرهنگی تاریخی و آموزشی، زیرساخت های عمران شهری، امکان ورزشی و هرآنچه برای داشتن شهری آباد لازم است در سیل لرستان متاثر شدند.
لرستان یکی از استانهای پر آب کشور است متوسط بارندگیهای آن ۵۴۰ میلی متر و میزان آب خروجی در بلندمدت معادل ۱۲.۵ میلیارد متر مکعب میباشد که از این میزان هشت میلیارد متر مکعب روانابهای آن تولیدی و ۴.۵ میلیارد مترمکعب آن مربوط به روان آبهای ورودی سایر استانهای همجوار به داخل استان است.
در حال حاضر تنها ۴۰۰ میلیون مترمکعب تخصیص آب استان است که البته نیمی از آن استحصال می شود و به گفته مسوولان بخش آب و کشاورزی، برای اینکه به میانگین کشوری در زمینه تخصیص آب برسیم نیازمند یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب تخصیص آب هستیم، کارشناسان استان اظهار می کنند هشت میلیارد متر مکعب نزولات آسمانی لرستان و حدود چهار تا پنج میلیارد متر مکعب نیز ورودی رواناب های استان است که بر اساس قانون می تواند پنج تا ۲۵ درصد آبهای ورودی و ۴۰ درصد بارش ها را برداشت کند.
به گفته مسوولان، در خصوص مهار آب و بهره گیری از این ظرفیت در لرستان اقداماتی انجام شده اما کافی نیست و از آنجایی که نوع سرمایه گذاری در این حوزه حالت انقباضی دارد، استان از این نظر دچار مشکل است، به نحوی که در کل کشور میانگین اراضی آبی ۴۶ درصد ولی در لرستان که تولید کننده آب است، این نرخ ۲۳ درصد می باشد که نشان میدهد در این زمینه اقدامات مناسب و زیرساختی انجام نشده است.
آب، مطالبه مهم و فوری مردم لرستان
به گفته اسفندیار حسنی مقدم رییس سازمان جهادکشاورزی لرستان، ۱۱ درصد آب، ٤.٧ درصد زمین، حدود ٢.٢ درصد جمعیت و ١.٧ مساحت ایران به این استان اختصاص دارد اما سهم آن از سدهای کشور نیم درصد است و نیاز آبی ۱۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی استان دست کم ۲.۵ میلیارد متر مکعب می باشد.
وی معتقد است این نیم درصد با ۱۱ درصد آب کشور همخوانی ندارد و چنانچه سهم استان در تخصیص حداقل یک و نیم میلیارد مترمکعب محقق شود «خشکسالی» و «ترسالی» استان را تهدید نمی کند بنابراین در حال حاضر ۲ مانع توسعه بخش کشاورزی استان نبود منابع مالی و عدم تخصیص حقابه توسط وزارت نیرو است.
بر اساس آمار جهاد کشاورزی لرستان، ۴۰ درصد اقتصاد این استان بر پایه کشاورزی است و ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار نفر از جمعیت آن بطور مستقیم و غیر مستقیم از زیربخشهای این حوزه ارتزاق میکنند، کشاورزان دیم کار استان در مقاطعی به دلیل نبود بارش به موقع و مشروب نشدن زمین های کشاورزی، تولید اقتصادی ندارند و در مواردی نیز متضرر میشوند که در صورت تخصیص ۲.۵ میلیارد متر مکعب آب، دست کم ۱۰۰ هزار هکتار از زمین های کشاورزی لرستان تبدیل به آبی و ۲۰۰ هزار شغل ایجاد میشود.
۸۰۰ هزار هکتار زمین کشاورزی در لرستان وجود دارد، ۱۳۰ هزار بهره بردار بخش کشاورزی لرستان هستند، ارزش افزوده حدود سه میلیون تن محصول تولیدی استان به بیش از هفت هزار میلیارد تومان می رسد که چنانچه مشکل تامین و تخصیص آب برای این حوزه برطرف شود علاوه بر اشتغالزایی، درآمداقتصادی کشاورزان نیز چندین برابر افزایش خواهد یافت.
تاکید نماینده ولی فقیه در لرستان بر تخصیص آب
نماینده ولی فقیه در لرستان و امام جمعه خرمآباد نیز هشتم مرداد امسال در تریبون نماز جمعه گفت: وزارت نیرو باید تخصیص آب کافی به این استان را در دستور کار قرار دهد چراکه موجب برطرف شدن مشکلات کم آبی خوزستان هم میشود.
حجت الاسلام و المسلمین سید احمدرضا شاهرخی با اشاره به اینکه لرستان در تابستان خشکسالی و در زمستان سیل را تجربه میکند گفت: باتوجه به وضعیت موجود که تصمیمات برای جبران کم آبی خوزستان گرفته میشود باید در نظر داشت که برطرف کردن مشکلات کمآبی، با تکمیل سدهای نیمه تمام از جمله سد معشوره در لرستان امکانپذیر است.
وی بیان کرد: وزارت نیرو به لرستان تخصیص کافی نداده و متوسط برداشت آب در آن کمتر از میانگین کشوری است بنابراین باید تخصیص آب در این استان افزوده شود.
مردم لرستان منتظر انتصاب های اصولی و به دور از رابطه
فعالان سیاسی، رسانه ای، اقتصادی، فرهنگی و حتی عموم مردم لرستان بر این باور هستند که یکی از دلایل اصلی توسعه نیافتگی این استان انتصاب بیشتر مدیران و مسوولان بر اساس رابطه و به دور از شایسته سالاری است.
اکنون که فرهاد زیویار به عنوان نخستین استاندار بومی لرستان هفدهمین سکان هدایت استان را در دولت سیزدهم به دست گرفته این مطالبه دیرین مردم جدی تر شده است و خواستار انتصاب مدیران کل و معاونان استاندار بر مبنای توانمندی، تعهد، تخصص و تجربه هستند.
موضوع ضرورت انتصاب ها به دور از سیاسی کاری در سفر وزیر کشور به استان برای معارفه زیویار نیز مطرح شد تا جاییکه وحیدی در شورای اداری لرستان گفت: استاندار جدید باید بهترین ها برای مسوولیت را در داخل استان پیدا کند و هیچ گونه سفارشی در این راستا پذیرفته نیست.
امروز تن رنجور لرستان صبور از سیاست زدگی خسته شده است، مردم نجیب این دیار تجربه های تلخ و شیرین مختلفی را پشت سر گذاشته اند و چشم امیدشان به عدالت و فسادستیزی دولت سیزدهم خیره شده است تا آیت الله رییسی و هیات دولتش، بخشی از اجحاف و کم کاری های گذشته را جبران و کام این دیار را با طعم خدمت ماندگار شیرین کنند.
الهام بابایی خبرنگار ایرنا لرستان