دکتر فرشته حسینی به مناسبت چهل‌ویکمین سالگرد جهاددانشگاهی در خصوص ماموریت‌های این سازمان در حوزه صنایع غذایی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: سلامت و امنیت غذایی همواره یکی از شاخص‌های اصلی سیاست‌های راهبردی کشور بوده است. امنیت غذایی دارای دو بعد تامین غذای کافی و تامین غذای سالم است که هر دو جنبه آن از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی افزود: در بخش صنایع تبدیلی غذایی، صنایع قدرتمندی در کشور حضور دارد و طی سال‌های اخیر، رشد صنایع تبدیلی کشور با گسترش تنوع محصولات غذایی موجود در فروشگاه‌ها به وضوح قابل مشاهده است اما در حوزه ارتقای سطح سلامت محصولات غذایی، هنوز کارهای بسیاری باید انجام شود. بسیاری از سرمایه گذاران صنعت غذا با اهداف اقتصادی وارد این عرصه شده‌اند و افراد متخصصی نیستند، لذا برای تولید محصولات سالم تر توجیه نبوده و صرفا نفع اقتصادی را ملاک عمل قرار می دهند. لذا این رسالت مراکز علمی و پژوهشی است که با ارتباط تنگانگ با صنعت و انجام پژوهشهای کاربردی در جهت تولید محصولات سالم تر برای عموم افراد جامعه تلاش کنند.

معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی در سال‌های اخیر همواره تلاش کرده تا مواد غذایی سالم‌تری را وارد چرخه تولید  صنعت غذای کشور کند.

حسینی خاطرنشان کرد: کار صنعت غذا پس از تولید محصولات خام کشاورزی و دامپروری شروع می‌شود که صنایع تبدیلی از محصولات کم فراوری شده مثل سبزیجات و میوه جات بسته بندی شده تا محصولات با فراوری بالا مثل انواع فراورده های لبنی، گوشتی و... را شامل می‌شود. بسیاری از مشکلات امنیت غذایی کشور در زمینه تولید محصولات خام کشاورزی و دامپروری است. برای مثال در زمینه کشت و تامین دانه‌های روغنی، شیر و گوشت کافی و با کیفیت مناسب مشکلاتی وجود دارد. این مشکلات مستقیما بر روی کیفیت محصولات حاصل از این مواد اولیه تاثیرگذار است. روش‌هایی وجود دارد که می‌تواند کمک کند مواد اولیه ناسالم وارد چرخه تولید نشود.

شهروندان محصولات غذایی خود را از برندهای معتبر تهیه کنند

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه مردم چگونه می‌توانند غذای سالم را از ناسالم تشخیص دهند، تشریح کرد: اگر محصولی الزامات  استاندارد صنایع غذایی را رعایت کند، سالم محسوب می‌شود. به نظر من شهروندان بایستی مواد غذایی خود را از شرکت‌های معتبر و دارای مجوز از مراجع ذیصلاح تهیه کنند.

معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی گفت: فعالیت و حوزه‌های پژوهشی پژوهشکده در سه گروه پژوهشی به نحوی تقسیم شده است که تمام مسائل صنعت غذا را پوشش می دهد.

حسینی در خصوص کارکرد تاسیس پایلوت‌های تولیدی و تحقیقاتی در این پژوهشکده، اظهار کرد: پایلوت‌ها به منزله پل ارتباطی میان دانش فنی کسب شده در آزمایشگاه‌ها با تولید صنعتی عمل می کنند. صنایع معمولا از دانشی استقبال می کنند که مراحل بلوغ خود را طی کرده و در مرحله نیمه صنعتی مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج آنها مشخص شده باشد. در کنار این هدف، تولید و عرضه مستقیم برخی محصولات تولید شده در پایلوت ها به بازار برای کسب دانش بازار و بومی سازی دانش های به دست آمده نیز مدنظر است.

وی افزود: در پژوهشکده صنایع غذایی درحال حاضر سه پایلوت تحقیقاتی و تولید نیمه صنعتی در زمینه های فراورده‌های اکسترود شده، افزودنی های غذایی و فراورده های میوه و سبزی داریم که علاوه بر کارکرد آنها در توسعه فناوری، توانستیم محصولات خود را نیز در سطح پایلوت تولید و به بازار عرضه کنیم.

در زمینه تکنولوژی صنایع غذایی به دیگر کشورها وابستگی داریم

معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی ادامه داد: صنعت غذا در کشور ما از نظر تکنولوژیکی به دیگر کشورها وابسته است. مراجعه و اعتماد صنعت به دانش‌ فنی های بدست آمده در مراکز تحقیقاتی کشور کم بوده است. در چند سال اخیر تحریم‌ها فرصتی را برای نزدیک‌تر شدن صنعت به مراکز علمی فراهم کرد که خوشبختانه این اعتماد روز به روز در حال افزایش است. به عنوان نمونه، حجم قراردادهای این پژوهشکده با مراکز صنعتی،  نسبت به گذشته چهار برابر شده است.

وی بیان کرد: جذب سرمایه برای به سرانجام رساندن پروژه‌ها و ارائه محصول به بازار، امری ضروری است. باتوجه به تجربیات کسب شده و منابع محدود جهاد دانشگاهی برای سرمایه گذاری درتولید، تلاش بر این است که با بخش خصوصی برای توسعه محصولات دانش بنیان مشارکت کنیم. مهم‌ترین چالش‌ صنایع غذایی تامین ماده اولیه است.

حسینی خاطرنشان کرد: صنعت غذای کشور در زمان تحریم با مشکلات فراوانی در زمینه تامین مواد اولیه روبرو شد. باتوجه به اینکه نگاه به بازار همواره در انتخاب راهبردها برای جهاد دانشگاهی مهم بوده، ما تلاش کردیم با پیدا کردن چالش‌های حوزه صنایع غذایی نسبت به حل آن‌ها در حد ظرفیت خود ورود پیدا کنیم. لذا یکی از زمینه های اصلی فعالیت سال های اخیر و آینده پژوهشکده توسعه دانش و بومی سازی تولید مواد اولیه مورد نیاز صنعت غذا در کشور است.  ۳ هزار نوع ماده اولیه در فهرست افزودنی‌های مورد تایید سازمان FDA (غذا و دارو آمریکا) وجود دارد که شامل دسته‌های مختلفی نظیر رنگ ها، نگهدارنده ها، اولسیفایرها، طعم ها و... می‌شوند.

حسینی در خصوص ارتباط دانشجویان با این پژوهشکده تاکید کرد: در تلاشیم تا پژوهش‌ها و پایان نامه‌های دانشجویی در راستای اهداف علمی و کاربردی پژوهشکده و همچنین محصولات بومی و استراتژیک کشور جهت دهی شود. همچنین در برخی از طرح‌های درحال انجام پژوهشکده از ظرفیت دانشجویان به عنوان همکار استفاده می‌ شود.

معاون آموزشی و پژوهشی پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی تشریح کرد: امیدواریم به جهاد دانشگاهی و ظرفیت های موجود در آن اعتماد بیشتری شود. محققان مجموعه جهاد دانشگاهی خالصانه و با جدیت تمام در راستای توسعه کشور تلاش می کنند و دستاوردهای جهاد دانشگاهی در دهه های اخیر موید این موضوع است.

مصرف کنندگان پس از آنکه به غذای کافی دسترسی پیدا کنند به کیفیت غذا اهمیت خواهند داد

غلامعلی گلی موحد، مدیر گروه فرآوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، در ادامه خاطرنشان کرد: در صنعت و تجارت همواره انگیزه‌های اقتصادی پررنگ است. صنعت باتوجه به نیاز مشتریان خود حرکت می‌کند. درحال حاضر مردم عموما غذای کافی مصرف می‌کنند، بنابراین به کیفیت غذا اهمیت داده می‌شود. در نتیجه افزایش رفاه، آگاهی و دسترسی مشتریان به مواد غذایی صنعت به سمت افزایش کیفیت مواد غذایی و تولید غذای سالم می‌رود.

تبدیل و فراوری مواد غذایی، یک صنعت مولد و راهبردی در ایجاد امنیت غذایی است

وی افزود: فراوری و تبدیل مواد غذایی یک صنعت مولد و راهبردی در تامین امنیت غذایی است که در زمینه اشتغال، کاهش ضایعات و افزایش ارزش محصولات کشاورزی تاثیرگذار است. تا به امروز سه شبکه برنامه که مجموعه‌ای از برنامه‌هایی است که در راستای یک هدف مشخص انجام می‌شود را اجرا کرده‌ایم. امروزه کشاورزی بدون صنایع غذایی و تبدیلی معنایی ندارد.

مدیر گروه فرآوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: در شبکه برنامه اول و دوم، هدف راه‌اندازی پایلوت با  تمرکز بر پژوهش و تولید فراورده های غذایی اکسترود شده یا حجیم سینبایوتیک بود. اسنک حجیم شده مورد علاقه و توجه بخش بزرگی از جامعه است. برای افزایش ارزش غذایی این محصولات پر مصرف ما تولید میان وعده های غذایی سینبایوتیک را مد نظر قرار دادیم. در این نوع از محصولات، باکتری‌های پروبیوتیک افزوده می‌شود که در بدن تاثیر مثبت دارند. در بدن انسان برخی باکتری‌های مفید حضور دارند که رشد کرده و از عفونت جلوگیری کرده و باعث می‌شوند تا یکسری ترکیبات مفید برای بدن تولید شود. این ترکیبات افزوده شده باعث می‌شود تا جمعیت میکروبی بدن اصلاح شود.

گلی موحد تشریح کرد: سینبایوتیک ترکیب باکتری‌های مفید و غذای مورد نیاز آن‌ها است. ترکیبات قندی که در بدن استفاده نمی‌شوند و وارد روده بزرگ می‌شوند و توسط باکتری‌های مفید مصرف می‌شوند. در این محصول علاوه بر اینکه از رنگ‌های طبیعی استفاده کردیم، در پوشش آن نیز از میزان چربی را کاهش دادیم. خروجی این برنامه‌ها و تحقیقات اسنکی است که مورد استفاده عام مردم قرار می‌گیرد. این محصول حجیم، کم چرب، بدون رنگ مصنوعی و حاوی باکتری‌های مفید برای بدن است.

وی خاطرنشان کرد: درحال حاضر پروانه بهره‌برداری و بهداشتی تولید محصول اسنک را دریافت کرده‌ایم. این محصول به صورت آزمایشی و محدود در قالب طرح پژوهشی تولید شده است. دانش فنی این محصول، با انتقال و استفاده در کارخانه‌های موادغذایی مرتبط وارد بازار شده است. تلاش می‌کنیم تا پروانه‌های لازم در این زمینه را کسب کنیم تا توانایی عرضه این محصولات به شکل گسترده‌تر را بدست آوریم. در حوزه غذای سالم علاوه بر محصول نام برده، در زمینه تولید فیبرهای خوراکی و اسنک های حاوی اسیدهای چرب ضروری نیز تحقیقات مختلفی انجام داده‌ایم. شبکه برنامه سوم ما در خصوص تولید پایدار کننده‌های مورد نیاز صنایع غذایی بر پایه فراورده‌های نشاسته‌ای است. پایدار کننده‌ها کاربردهای گسترده‌ای در تولید موادغذایی دارند و هدف آن‌ها بهبود بافت محصولات است.

وی با تاکید بر اینکه پژوهش بایستی در خود صنعت شکل گیرد، گفت: جهاددانشگاهی نقش مشاور صنعت را دارد. تا زمانی که مصرف کنندگان به آگاهی و احساس نیاز نرسند، تحقیقات در زمینه تولید محصولات سلامت محور اثری ندارد. این مصرف کنندگان هستند که تعیین می‌کنند چه نوع محصولی بایستی در بازار وجود داشته باشد. جامعه و صنعت جهاد را از خود بدانند و به آن به شکل یک مجموعه مردم نهاد نگاه کنند.

همراهی حاکمیت با محققان خود می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد

شادی بلوریان، مدیر گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، در ادامه این گفت‌وگو تشریح کرد: به منظور ازتقاء کیفی محصولات غذایی می توانیم معیارها و شاخص هایی را تدوین و طراحی کنیم تا با توجه به امتیازات کیفی رتبه بندی در خصوص محصولات صورت گیرد.   پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی با توجه به در اختیار داشتن تجهیزات و تخصص های لازم در این زمینه توانایی انجام این پایش را داشت. پیشنهاد استفاده از این سیستم به نهادها و سازمان های نظارتی ارائه شد اما با مقاومت جدی این ادارات مواجه شدیم. متاسفانه فضای استفاده از چنین سیستمی در ایران وجود ندارد. در شرایطی که در کشورهای پیشرفته استفاده از رنگ‌های طبیعی علاوه بر صنایع غذایی  درصنایع مختلف دارویی و نساجی مورد توجه قرار گرفته است، در کشور ما هیچ دغدغه ای در خصوص عدم استفاده از رنگ های مصنوعی در صنعت غذا وجود ندارد. این موضوع نشان‌دهنده این است که همراهی حاکمیت با محققان خود می‌تواند بسیار تاثیرگذار باشد.

مدیر گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: یکی از راهبردهای کلان ما در حوزه پژوهش و فناوری جهاددانشگاهی انجام تحقیقات  به صورت منسجم و برنامه محور است. پروژه‌های صورت گرفته در جهاد دانشگاهی همواره تقاضا محورو منطبق با نیاز بازار و کاربردی بوده و هیچگاه پژوهش‌هایی که  صرفاً یک آئین و شو بوده و در نهایت فقط در قفسه‌های کتابخانه‌ها نگهداری می‌شود اجراء نمی شود. کسب یک دستاورد از پژوهش و انتقال آن به جامعه از اهمیت بالایی برخوردار است.

وی افزود: افزودنی‌های غذایی به ترکیباتی اطلاق می‌شود که به منظور بهبود کیفیت، ارتقاء ارزش تغذیه ای و رفع مشکلات تکنولوژیکی مواد غذایی  مورد استفاده قرار می‌گیرد. افزودنی‌ها با توجه به عملکردی که در مواد غذایی دارند شامل انواع طعم دهنده‌ها، رنگ دهنده‌ها و ترکیبات ضد میکروبی و … می‌باشند. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های تحقیقاتی ما بحث تولید افزودنی‌های غذایی طبیعی است.

بلوریان خاطرنشان کرد: با توجه به افزایش روزافزون آمار بیماری‌های غیرواگیر و شیوع سرطان و بیماری های قلبی و عروقی، استخراج افزودنی‌های طبیعی و جایگزین کردن آن بجای ترکیبات سنتزی موجود در صنایع تولیدی مواد غذایی، در زمره اولویت های مهم صنایع غذایی بود که از سال ۸۷ روی این هدف مهم تمرکز کردیم، تا هم سلامت محصولات غذایی کشور ارتقا یابد و هم جریان خروج ارز از کشور برای تهیه افزودنی های سنتزی کاهش یابد.

به گفته این متخصص صنایع غذایی، تا سال ۸۷، عمده رنگ‌های خوراکی که در صنعت تولید مواد غذایی به کار می رفت، رنگ های خوراکی سنتزی وارداتی بود که این مساله هم موجب افزایش بار بیماری های غیرواگیر و هم موجب خروج ارز کشور می شود، این در حالی است که کشور ما به دلیل اقلیم طبیعی متنوع، پتانسیل بالایی برای استخراج رنگ های خوراکی طبیعی دارد.

مدیر گروه پژوهشی افزودنی های غذایی درباره مسیر علمی طی شده برای تولید رنگ های خوراکی طبیعی توضیح می دهد: در فاز اول تولید رنگ های خوراکی طبیعی، حدود ۲۰ طرح پژوهشی را در پژوهشکده علوم و فناوری مواد غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی انجام دادیم. در شهریور ۹۳ نیز مرکز تحقیقاتی تولید افزودنی های غذایی با حضور پژوهشگران و مدیران کشوری افتتاح شد.

بلوریان تاکید می کند: با توجه به اینکه در چشم انداز ۱۴۰۴ که جهاد دانشگاهی تعریف کرده است، انجام تحقیقات کاربردی پژوهش محور و در نهایت تجاری سازی آن در اولویت قرار دارد، برای همین ما با هدف تکمیل چرخه تجاری سازی، تاسیس شرکت دانش بنیان را در دستور کار قرار دادیم و در آذر ۹۴ با اخذ مجوز از معاونت علمی و ریاست جمهوری، شرکت دانش بنیان افزودنی گلچین توس با برند «افزونه» تاسیس شد. این محصولات دانش بنیان برای اولین بار در کشور تولید شد که البته در تحقق این هدف والا، جهاد دانشگاهی و نهادهای ناظر به ما کمک فراوانی کردند. در سال ۹۸ واحد دوم شرکت را در پارک علم و فناوری خراسان ایجاد کردیم. این شرکت علاوه بر پوشش دادن بازار کشور، اولین محموله صادراتی خود را به فرانسه صادرنمود .

مدیر گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی اظهار کرد: باتوجه به زیرساخت‌هایی که در میان رنگ‌ها و طعم دهنده‌ها مشترک بود، به تولید طعم‌های خوراکی پرمصرف در صنعت غذا نیز ورود پیدا کردیم. از دیگر مواردی که در چند وقت اخیر مورد توجه ما بوده مباحث مرتبط با تولید نانوحامل‌های حاوی رنگ دانه‌ها است که این مواد به عنوان مکمل غذایی و ورزشی به بازار عرضه خواهد شد.

وی خاطرنشان کرد: چشم انداز گروه ما تا ۱۰ سال آینده در زمینه طعم‌ها و رنگ‌ها است. تلاش خواهیم کرد تا گروهی پیشرو در زمینه تولید افزودنی‌های غذایی طبیعی باشیم تا کمی از نیاز کشور در زمینه مواد اولیه را رفع کنیم.

فرهنگ سازی برای محصولات جدید از جمله دغدغه‌های شرکت‌های دانش بنیان است

بلوریان تشریح کرد: کشور ما ۱۰۰ سال به‌صورت نفتی اداره شد و ما به ازای صادرات نفت، محصولات کشور خریدار به داخل کشور واردشده و به تولید داخلی ضربه زده است. متأسفانه این فرهنگ سال‌ها در کشور حاکم بوده و به فرهنگ عمومی جامعه نیز رسوخ کرده است که جنس خارجی خوب است. متأسفانه ساختارها و قوانین هم کمک‌کننده به واردات هستند و نه تولید. در این راستا متاسفانه تاکنون فرهنگ استفاده از رنگ‌های طبیعی در کشور جا نیفتاده است. برای مثال با وجود اینکه شرکت‌های شناخته شده‌ای در دسته فرآورده‌های اکسترود شده فعالیت می‌کنند، اما از رنگ‌های طبیعی در محصولات خود استفاده نمی‌کنند. ایجاد فرهنگ مورد نیاز یک محصول جدید از جمله دغدغه‌های شرکت‌های دانش بنیان است. جهاددانشگاهی، توانایی لازم برای تامین نیاز کشور در خصوص تولید رنگ‌های خوراکی را دارد.

وی افزود: قیمت رنگ‌های تولید شده در مجموعه ما در مقایسه با نمونه وارداتی آن از دیگر کشورها بسیار کمتر است. اما شرکت‌ها به دلیل مزایایی که برای آن‌ها دارد رنگ‌های مورد نیاز خود را از خارج کشور تامین می‌کنند. حمایت از تولید ملی در معنای واقعی این است که از تمام عواملی که موجب عدم استفاده از محصولات داخلی می‌شود جلوگیری کرد. ما در این حوزه به تکنولوژی لازم برای تولید رنگ دست پیدا کرده و مواد اولیه آن نیز در کشور وجود دارد و توانایی لازم برای تامین نیاز کشور را در این زمینه داریم.

دیوار بی‌اعتمادی میان مراکز تحقیقاتی و بخش خصوصی بسیار بلند است

مدیر گروه پژوهشی افزودنی‌های غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: متاسفانه هم اکنون دیوار بلند بی‌اعتمادی  میان صنعت و بخش‌های پژوهشی کشور وجود دارد و برای خراب شدن این دیوار به انسجام و اعتماد دو طرف به یکدیگر نیاز است و  باید در خصوص تجمیع شدن توانمندی‌های این دو بخش با هدف دستیابی به نتایج عملی خوب تلاش کنیم.

معصومه مهربان، مدیرگروه کیفیت و ایمنی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی، در ادامه این گف‌وگو تصریح کرد: نکته‌ای که همواره به مصرف کنندگان توصیه می‌شود تعادل در مصرف برخی محصولات غذایی است. برای مثال باوجود اینکه گفته می‌شود نوشابه سالم است اما دلیل بر مصرف نوشابه در تمام وعده‌های غذایی نیست. سوسیس و کالباس نیز به عنوان مواد غذایی که سرخ شدنی و دارای ترکیباتی هستند که به ارتقای کیفیت آن کمک می‌کند، اما مصرف بیش از هفته‌ای یک بار آن مورد توصیه ما نیست. برخی اقشار تمایل بسیاری به مصرف این دسته از مواد غذایی دارند، این مسئله در دراز مدت می‌تواند سلامت آن‌ها را به خطر بیندازد.

وی افزود: منشا ۸۰ درصد از بیماری‌های مزمن غیر واگیردار مانند چاقی، بیماری‌های قلبی و عروقی و دیابت تغذیه است. تغذیه در اینجا به معنای مصرف غذای ناسالم نیست، بلکه به معنای سبک تغذیه اشتباه است. در این سبک انسان کالری اضافی را درحالی برای بدن خود تامین می‌کند که ورزش یا فعالیت بدنی مناسب آن را ندارد.

مهربان ادامه داد: گروه کیفیت و ایمنی مواد غذایی نیز با هدف تامین کیفیت و سلامت مواد غذایی فعالیت خود را آغاز کرده است. باتوجه به اهمیتی که آلاینده‌ها بر مواد غذایی دارند، اولین شبکه برنامه خود را بر بحث پایش آفلاتوکسین در فراورده‌های لبنی و ارائه راهکارها و روش‌هایی برای کاهش یا حذف آن متمرکز کردیم. از آنجایی که فرآورده‌های لبنی جزو سبد محصولات تمامی خانواده‌هاست، درجه اهمیت بالایی دارد. در مرحله اول این تحقیقات از خوراک مصرفی دام‌ها و شیر آن‌ها نمونه برداری کردیم.

مدیرگروه کیفیت و ایمنی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی تصریح کرد: اکثر خوراک دام در کشور وارداتی هستند، با کشتی حمل شده و در گمرک نیز مدت زمان زیادی در انبار قرار می‌گیرد. بنابراین با مشکل کپک زدگی و افزایش میزان افلاتوکسین در خوراک دام مواجه هستیم. طبق تحقیقات ما در صورت آلودگی شیر می‌توان برای کاهش آلودگی و رقیق سازی آن با شیر سالم و بدون آلودگی مخلوط شود. همچنین این شیر بایستی از فرایندهای تخمیری نیز عبور کند. گذراندن فرایندهای تخمیری باعث می‌شود این آلاینده‌ها از بدن انسان دفع شده و در بدن تجمیع نشوند.

وی تشریح کرد: ارگان‌های دولتی متولی این صنعت به دلیل داشتن دغدغه‌های زیاد، ممکن است به تحقیقات این چنینی توجه نکنند. هدف متخصصان علوم دامی بیشتر این است که علوفه‌ای که به دام می‌دهند باعث تولید بیشترین مقدار شیر شود. داشتن سلامت کافی در شیر ممکن است جزو اولویت‌های این گروه نباشد.

مدیرگروه کیفیت و ایمنی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی بیان کرد: شبکه برنامه دوم گروه ما در خصوص فراورده‌های رژیمی است. در زمینه مصرف غذای نادرست بخش عمده‌ای مربوط به مصرف شکر، چربی و روغن زیاد و بخشی دیگر مرتبط به کیفیت چربی و قند است. کیفیت مواد از نظر چربی‌های اشباع و ترانس بودن اسیدهای چربی که در مواد غذایی استفاده می‌شود. در برنامه اولیه تلاش کردیم تا میزان قند و چربی را در فرآورده‌های پخت کاهش دهیم. در این راستا مجموعه‌ای از ترکیبات را شناسایی کردیم که می‌توانند جایگزین چربی شوند. این ترکیب جدید در مرحله داوری ثبت اختراع است.

وی خاطرنشان کرد: چربی در فرمولاسیون کیک و دیگر فراورده‌ها باعث می‌شوند مصرف کنندگان در زمان مصرف بلع راحت و احساس دهانی بهتری داشته باشند. این ترکیبات جدید علاوه بر اینکه تمام این نقش‌ها را ایفا می‌کنند در عین حال باعث می‌شوند تا میزان کالری محصول نیز کاهش پیدا کند. این محصول در نمایشگاه‌های مختلف در اختیار مصرف کنندگان قرار گرفت.

مهربان افزود: در شرایط کرونا برخی از کارخانه‌های تولید کیک مجبور به کاهش میزان تولید خود کردند. زیرا بخش بزرگی از مصرف کنندگان این نوع محصولات دانش‌آموزان هستند که با تعطیلی مدارس نیاز کمتری به این محصول دارند. بنابراین باتوجه به نرمال نبودن شرایط کارخانجات، آن‌ها حاضر به ورود به مسیری جدید در عرصه تولیدات خود نیستند. تلاش کردیم تا قیمت محصولات کارخانه با افزوده شدن این محصول به روند تولید کارخانه‌ها تغییر نکند. در عین حال میزان مصرف روغن در این محصولات کاهش پیدا خواهد کرد.

کینوا گیاهی که به کم‌آبی و سرمای شدید مقاوم است

مهربان گفت: برنامه سه سال آینده ما در زمینه توسعه و نواوری در دانه کینوا و تولید فراورده‌های غذایی بر پایه آن است. کمبود منابع آبی از جمله مواردی است که موجب به خطر افتادن امنیت غذایی می‌شود. به همین دلیل در بسیاری از کشورها تحقیقاتی در زمینه کشت گیاهان با هدف کاهش شوری خاک و افزایش مقاومت گیاه به بی‌آبی انجام دادند. از آنجایی که خاک‌های ما به سمت شورشدن رفته‌اند محصولاتی که امروز در آن‌ها کشت می‌شوند به مرور زمان قابلیت کشت خود را از دست می‌دهند. یکی از گیاهانی که نسبت به بی‌آبی و سرمای بالا مقاوم است گیاه کینوا هست.

مدیرگروه کیفیت و ایمنی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی ادامه داد: از آنجایی که در کشورهای درحال توسعه شاهد کمبود مواد پروتئینی هستیم که بخش عمده‌ای از آن از طریق منابع حیوانی تامین می‌شود. با توجه به افزایش جمعیت و عدم توسعه منابع حیوانی، تحقیقات بر گیاهانی که درصد پروتئین بالایی دارند متمرکز شده است. دانه کینوا علاوه بر اینکه درصد پروتئین بالایی دارد، کیفیت پروتئین آن نیز از نظر اسیدهای آمینه موجود در آن می‌تواند نیازهای بدن را تامین کند. سازمان بهداشت جهانی باتوجه به منحصر به فرد بودن این گیاه توجه خاصی نسبت به آن دارد.

وی بیان کرد: از سال ۲۰۱۳ که به عنوان سال کینوا نام گذاری شد، برخی کشورها کشت دانه کینوا را آغاز کردند. یکی از مشکلات ما در زمینه استفاده از این گیاه عدم اطلاعات کافی در زمینه کاربرد این دانه است. در زمینه صنایع تبدیلی این گیاه هیچ برنامه‌ریزی انجام نشده است. یکی از عواملی که باعث ورود ما به مباحث مرتبط با این گیاه شد پیشبرد فرهنگ‌‍سازی‌های لازم برای استفاده از آن در جامعه است تا بتوانیم آن را وارد صنعت غذا کنیم.

مهربان خاطرنشان کرد: بقراط معتقد بود که انسان بایستی تلاش کند تا غذایش داروی آن باشد. اگر ما در زمینه مصرف مواد غذایی احتیاط کنیم دیگر نیازی به استفاده دارو نخواهیم داشت. ورزش کردن باعث می‌شود برخی مواد زائد از بدن دفع شده و تجمع پیدا نکنند. سلامت صرفا غذا نیست بلکه سبک زندگی و میزان تحرک ما بسیار موثر است.

وی تاکید کرد: استفاده از پتانسیل کار جهادی در هیچ مجموعه دیگری وجود ندارد و با وجود تعطیلی در شرایط کرونا، ما تمام وقت درحال پیشبرد اهداف خود هستیم.

انتهای پیام