به گزارش همشهری آنلاین، سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای کشور دلیل کمبود کامیون را فرسوده بودن ناوگان راهداری اعلام می‌کند و از طرفی گمرک هم برای ترخیص کالا زمانی ۴۵ روزه را عنوان می‌کند که باید برای گرفتن مجوز این زمان سپری شود. موضوع دیگر اینکه انجمن صنفی کامیونداران کشورهم بی برنامگی وکوتاهی دستگاه‌های مربوطه را دلیل این مشکل مطرح کرده است. با این حال اهدای دو حلقه لاستیک دولتی یا روغن یه کامیون داران هم هنوز نتوانسته این مشکل را برطرف کند و رانندگان کامیون‌ها را تشویق و دلگرم به حمل کالا کند. از طرفی شرکت راه‌آهن هم برای حمل کالاهای اساسی مانده در بنادر امام خمینی (ره) و شهید رجایی اعلام آمادگی کرده است. به هرحال این قصه همچنان سردراز دارد. ارگان‌ها یا سازمان‌های مربوطه هم توپ را به زمین یکدیگر می‌اندازند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران کشور در این زمینه گفت: بی‌برنامه بودن و کوتاهی دستگاه‌ها و متولیان متعدد سبب شده تا حمل کالا در بندر امام با مشکل مواجه شود اما کم‌کاری کامیونداران در این زمینه به هیچ وجه درست نیست.
احمد کریمی در پاسخ به سوالی درباره اینکه مشکل کالاهای انباشت‌شده در بندر امام خمینی (ره) برای بارگیری، تخلیه و جابه‌جایی به استان‌های دیگر چیست؟ اظهار کرد: از همان زمانی که انباشت کالا در بندر امام خمینی (ره) رو به افزایش رفت، مشکلاتی برای حمل و بارگیری آنها به وجود آمد. در وهله نخست مساله بارگیری و تخلیه چغندر قند و انواع صیفی به وجود آمد و از سوی دیگر کشتی‌ها به مرور در این بندر اضافه شدند و حجم انبوهی کالاهای اساسی از جمله نهاده‌های دامی در بندر امام خمینی (ره) تخلیه شدند.
وی افزود: در حال حاضر که این مشکل را داریم به این دلیل است که طی سالیان گذشته هیچ توجهی به کاربری ناوگان نشده است یعنی از سال ۱۳۸۴ به بعد هیچ گاه نتوانستیم کامیون‌های اتاق دار بیاوریم و چین هر چه تولید کرده ما آن را وارد کشور کرده‌ایم. به عبارت دیگر از آن سال تا کنون فقط واردات کامیون‌های چینی آن هم کشنده انجام شده و در زمینه کامیون‌های اتاق‌دار که می‌توانند کالاهای اساسی را حمل کنند تنها تعداد محدودی کامیون‌های بنز تولید داخل در کشور هستند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران کشور با اشاره به اینکه ناوگان ما فرسوده است، ادامه داد: اگر کامیونی برای حمل بار به بندر امام خمینی (ره) می‌رود باید یک هفته در تعمیرگاه کرایه‌ای که گرفته را هزینه کند تا این ماشین دوباره برای بارگیری آماده شود و این زمانی طولانی را می‌گیرد. این در حالی است که اگر کامیونی فرسوده نباشد در ماه تا هشت سرویس هم می‌تواند برای بارگیری به بندر امام سفر کند اما با این شرایط توانایی کامیون فرسوده تا حدود سه سرویس در ماه کاهش می‌یابد.
کریمی بی‌برنامه بودن و و ناهماهنگی برای ترخیص کالا را یکی از مشکلات کامیونداران دانست که سبب کندی تخلیه و بارگیری کالا از بندر امام خمینی (ره) می‌شود و گفت: کامیونداران در بندر امام خمینی (ره) به همین دلیل، مدت طولانی منتظر می‌مانند چرا که فرآیند ترخیص کالا تا مرحله بارگیری بسیار طولانی است.
وی با بیان اینکه بضاعت کامیون‌ها و کامیونداران برای حمل کالا از بنادر در همین حد است و کم‌کاری کامیونداران به هیچ وجه تایید نمی‌شود، اظهار کرد: البته در این زمینه پیشنهادهایی داده‌ایم تا کامیون‌هایی که در معادن و کالاهای ساختمانی فعالیت می‌کنند اگر معاینه فنی دارند به بندر امام خمینی بروند و به حل این مشکل کمک کنند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران کشور درباره ابزار تشویقی مانند لاستیک و روغن نیز به ایسنا گفت: ابزار تشویقی آنگونه که باید نمی‌تواند جبران مشکلاتی باشد که وجود دارد. البته وقتی می‌بینیم که دامداری زودتر از موعد دام خودش را به دلیل نبود نهاده و خوراک ذبح می‌کند، ناراحت هستیم رانندگان هم از زمان جنگ تا حوادث اخیری مانند زلزله و سیل همراه مردم بوده و از خود گذشتگی بسیاری کرده‌اند. به عنوان مثال وقتی یک نفر برای زلزله سرپل ذهاب درخواست داد، فقط هزار کامیون از اصفهان به صورت رایگان به سمت سرپل ذهاب برای بارگیری و حمل کالا برای زلزله زدگان عازم شدند.
کریمی با انتقاد از کرایه‌های پایین شرکت پشتیبانی امور دام و تاخیر در پرداخت آن گفت: وقتی کامیونی ناگزیر است از سراسر کشور به بندر امام برود و یک سر خالی هم باشد، با این کرایه تن بر کیلومتر نمی‌تواند برود و باید برایش صرفه اقتصادی وجود داشته باشد. اما اگر در این میان راه حلی پیشنهاد شود که به کامیونداران، بیشتر توجه شود، به هیچ وجه کامیونداری دریغ نخواهد کرد.
وی با بیان اینکه بار بسیاری در بندر امام خمینی تخلیه شده که تا پنج میلیون تن هم برآورد شده است، اضافه کرد: در حال حاضر حداقل ۵۰ هزار کامیون در کشور می‌توانند بار از بندر امام خمینی (ره) حمل و جا به جا کنند اما کامیوندار فقط به دنبال لاستیک تشویقی نیست و این نگرانی وجود دارد که نتوانند به این وعده عمل کنند چرا که تعداد لاستیک‌های دولتی کم است و اگر لاستیکی نباشد بی اعتمادی را سبب می‌شود اما روغن که گفته می‌شود در بندر امام توزیع می‌شود، می‌تواند یک ابزار تشویقی باشد اما ساختار حمل و نقل باید اصلاح شود و همه دولت های گذشته به بخش حمل و نقل جاده‌ای توجهی نداشتند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیونداران کشور تصریح کرد: بسیاری از دستگاه‌ها مانند وزارت صمت، وزارت جهاد کشاورزی و... با بی برنامه‌گی و ناهماهنگی همه مشکل را به گردن کامیونداران و سیستم حمل و نقل می‌اندازند، در حالی که اینگونه نیست.
آمادگی حمل ریلی کالاهای اساسی مانده در بنادر
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شرکت راه آهن از آمادگی کامل شرکت های ریلی برای حمل کالاهای اساسی مانده در بنادر امام خمینی (ره) و شهید رجایی خبر داد.
نورالله بیرانوند درباره انتقال بخشی از فرآیند حمل کالاهای اساسی از جاده به ریل با توجه به مشکل عدم استقبال کامیون داران از حضور در بندر امام خمینی (ره) و حمل کالاهای اساسی مانده در این بندر به مهر گفت: ما در راه آهن افزایش سهم حمل ریلی کالا در بنادر را در دستور کار قرار داده‌ایم.
وی افزود: با سازمان بنادر و دریانوردی نیز کمیته مشترکی برای افزایش میزان حمل ریلی کالاها تشکیل داده‌ایم و این سازمان با راهبرد مورد نظر، کاملاً هماهنگ است.
معاون اقتصادی و برنامه ریزی شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: در سطح کلان وزارت راه نیز موضوع افزایش سهم حمل ریلی از کالاهای موجود در بنادر اعم از صادرات، واردات و ترانزیت مورد تأکید شخص وزیر راه است البته برای ما موضوع ترانزیت و صادرات ریلی در اولویت است و در بخش واردات، به کالاهای اساسی به دلیل استراتژیک بودن آنها برای کشور، جایگاه و اهمیت می‌دهیم.
وی خاطرنشان کرد: مهمترین گلوگاهی که در حوزه افزایش سهم ریلی از جابجایی کالاهای اساسی داریم، تکمیل نبودن زیرساخت‌های ریلی در بنادر است؛ تعداد اسکله‌هایی که به شبکه سراسری ریلی متصل است، کم هستند؛ تخلیه و بارگیری مستقیم مواد معدنی از قطار به کشتی‌ها در بندر شهید رجایی نیز در اختیار راه آهن نیست و به ایمیدرو واگذار شده است.
بیرانوند ادامه داد: باید یک همکاری بین دستگاهی شکل بگیرد تا بار از جاده به سمت ریل هدایت شود؛ شرکت راه آهن به دلیل اهمیت راهبردی کالاهای اساسی و همچنین با توجه به دستور مدیرعامل این شرکت، فارغ از موضوع ظرفیت یا تعداد ناوگان، حمل این کالاها را در اولویت قرار داده است.
وی تأکید کرد: حتی نگاه ما به حمل کالاهای اساسی، جنبه اقتصادی ندارد و نگاهمان ملی است؛ از همین رو ظرفیت‌هایمان اعم از شبکه و زیرساخت و نیز واگن‌ها و ناوگان را به حمل کالاهای اساسی اختصاص داده‌ایم.
معاون اقتصادی شرکت راه آهن یادآور شد: در زمان‌هایی که شرکت‌های بازرگانی دولتی یا پشتیبانی امور دام، از ما تقاضای افزایش ناوگان حمل کالاهای اساسی دارند، این ظرفیت را بیشتر خواهیم کرد.
بیرانوند تصریح کرد: در حال حاضر مشکل خاصی در خصوص حمل کالاهای اساسی از نظر کمبود ناوگان یا واگن وجود ندارد؛ تا کنون شرکت‌های حمل و نقل ریلی، متناسب با تقاضایی که بوده، پاسخ داده‌اند.
وی با بیان اینکه شرکت‌های حمل و نقل ریلی کاملاً آمادگی دارند تا به تقاضای شرکت‌های بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام برای بلندمدت هم پاسخگو باشند، بیان کرد: اگر این تقاضای بلندمدت نهایی شود، شرکت‌های ریلی آمادگی دارند تا در خصوص سفارش ساخت و خرید واگن جدید سرمایه گذاری کنند؛ ما تفاهم نامه‌های خوبی در زمینه خرید واگن‌های باری فله بر امضا کرده‌ایم تعدادی واگن جدید هم در سال‌های اخیر تدارک دیده شده است.
بیرانوند افزود: شرکت راه آهن هم برنامه حمایتی را تهیه کرده که اگر کسری واگن وجود داشته باشد، این کمبود را جبران کنیم؛ اما واگن‌هایی که فعلاً در شبکه ریلی موجود است، هنوز اوورلود (تکمیل تقاضا) نشده‌اند که گفته شود با کمبود واگن مواجهیم.
وی با تأکید بر اینکه تمام حمل و نقل ریلی بار و مسافر توسط شرکت‌های خصوصی و غیر دولتی انجام می‌شود گفت: شرکت‌های ریلی، مستقیماً اقدام به امضای قرارداد با بازرگانی دولتی و پشتیبانی امور دام می‌کنند، اما با توجه به اینکه ممکن است کرایه حمل با تأخیر به آنها پرداخت شود، لذا ما در شرکت راه آهن سازوکاری طراحی کرده‌ایم که شرکت‌های ریلی می‌توانند انتخاب کنند که بین یک تا ۵ ماه دیرتر، حق دسترسی به شبکه ریلی را به شرکت راه آهن بپردازند؛ این موضوع شامل کالاهای اساسی هم می‌شود؛ به همین دلیل شرکت‌های ریلی تا کنون گزارشی به ما نداده‌اند که تأخیر در دریافت کرایه حمل کالاهای اساسی داشته‌اند.
به گفته معاون مدیرعامل شرکت راه آهن، این شرکت به فراخور میزان واردات کالاهای اساسی، نوع آنها و مرزهای وارداتی و همچنین مقاصد این کالاها، حمل آنها را انجام می‌دهد.
وی ادامه داد: یکی از محدودیت‌های ما در زیرساخت‌های ریلی این است که کالاهای اساسی وارد بنادر و سپس در انبارها نگهداری می‌شود، اما ما فقط می‌توانیم کالاهای اساسی وارد شده را از انبارهای بندری به مقاصدی در نزدیکی محل مصرف منتقل کنیم؛ لذا تفاهم نامه‌ای با یکی از اپراتورهای اصلی تخلیه و بارگیری کالا از بنادر، در حال امضا کردن هستیم تا به جای ایجاد سیلو در بنادر امام خمینی (ره) یا شهید رجایی، در بندر خشک ریلی آپرین با زمینی که ما در اختیار آنها قرار می‌دهیم، سرمایه گذاری و سیلو احداث کنند تا کالاهای اساسی مستقیماً از کشتی به این سیلوها حمل شود.
بیرانوند تصریح کرد: حتی برخی از واگن‌های ما که مخصوص حمل غله نیستند را می‌توانیم در شرایط اضطراری تغییر کاربری داده و برای حمل غلات و سایر کالاهای اساسی اختصاص دهیم.
وی اظهار کرد: در حال حاضر کالاهای اساسی وارد شده، ابتدا به انبار حمل و سپس در قطار بارگیری می‌شود و تنها یکی دو مورد بوده که کالاها مستقیماً از کشتی به قطار منتقل شده‌اند. ما در راه آهن آمادگی تا این اتفاق روزانه رخ دهد؛ البته با توجه به اینکه ممکن است به توقف و معطلی کشتی‌ها دموراژ تعلق بگیرد، امکان اینکه همه بار کشتی‌ها مستقیماً وارد قطار شود، نیست و باید بخشی هم با کامیون به انبارها منتقل شود.
