به گزارش خبرگزاری تسنیم از مشهدمقدس ، فرهنگ شاکله اصلی و زیربنای مهم هویتی برای هر جامعه محسوب میشود و بسیاری از رخدادهای فرهنگی به واسطه ماندگاری خاصی که دارند اثرات بلندمدتی در جامعه دارند.
حلقهها و اجزاء تشکیل دهنده فرهنگ متعدد و متنوع هستند و البته مانند دانههای تسبیح به یکدیگر متصل هستند و دارای حلقه وصل کننده مشترکی هستند.
نوع پوشش، ادبیات، لهجه و ادبیات فولکلور هر کدام جزو مهمترین عناصر تشکیل دهنده فرهنگ هر سرزمین هستند و آنجا که تعدد و تنوع قومی نیز بیشتر باشد این عناصر پررنگتر شده و بیشتر به چشم میآیند.
خراسان رضوی به واسطه تنوع لهجه و گویش و قومیت و جغرافیایی که دارد مامن مهم و حیاتی برای فرهنگ سنتی محسوب میشود و در سالهای اخیر نیز تلاشهای بسیاری صورت گرفته تا زمینه احیاء فرهنگ سنتی فراهم شود.
در این میان موزهها یکی از عناصری هستند که این حیات فرهنگی را تجسم و عینیت میبخشند و زمینهای را فراهم میکنند تا تداوم حیات این عناصر فرهنگی فراهم شود.
غفلت از رخدادسازی فرهنگی
حمید ضیائی؛ مردم شناس و متخصص فرهنگ فولکلور خراسان رضوی در باب اهمیت فرهنگ سنتی و جایگاه آن در خراسان رضوی میگوید: فرهنگ خراسانی فرهنگی غنی و مشتمل بر عناصر متعددی است که احیاء و بکارگیری هر کدام از آنها میتواند پایهگذار اتفاقات فرهنگی متعددی باشد.
وی معتقد است بسیاری از این عناصر برای دیده شدن بیشتر نیاز به رخدادسازی فرهنگی دارند و اگر این اتفاق صورت نگیرد ممکن است با مرگ تدریجی بسیاری از شاخصههای فرهنگ سنتی خراسان روبرو شویم.
ضیائی میگوید: برای مثال در منطقه کاشمر و ترشیز قدیم لهجهها و گویشها و ادبیات سنتی بسیار غنی وجود دارد که میتوان با یک رخدادسازی فرهنگی مختص این منطقه زمینه احیاء و جمع آوری آن را فراهم کرد.
وی اهمیت موزهها را نیز مهم برمیشمرد و معتقد است موزهها باید بیشتر به سمت موزههای مردم شناسی بروند و از حالت موزه رسمی خارج شوند.
ضیائی میگوید: موزههای مردم شناسی بهترین ظرفیت برای معرفی پتانسیلهای فرهنگی خراسان بزرگ هستند و از سوی دیگر چهرههای شاخصی در حوزه ادبیات و موسیقی مقامی نیز در استان داریم که میتوان برای آنها موزههای شخصی ترتیب داد.
بهره از فرصت موزههای مردم شناسی
محمدرضا پهلوان؛ رئیس گروه موزههای اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان رضوی نیز با تائید این مهم میگوید: در حال حاضر 96 موزه تخصصی، مردم شناسی، سایت موزه در خراسان رضوی فعال است و استان از این حیث جایگاه بسیار مناسبی در کشور دارد و عملا بعد از تهران در رتبه دوم قرار دارد.
پهلوان نیز اهمیت موزههای مردم شناسی و بهره گیری از فرصت آنها را مغتنم میداند و میگوید: همین تعداد موزه فعلی نیز به ویژه در شرایط قبل از شیوع کرونا ظرفیت بسیار مهمی برای استان بوده و هستند و جذب گردشگر را فراهم کردهاند.
وی خاطرنشان میکند: موزههای مردم شناسی سبک زندگی سنتی مردم خراسان را به نمایش میگذارند و ابزار بسیار مهمی برای انتقال مفاهیم به نسل جدید هستند.
رئیس گروه موزههای اداره کل میراث فرهنگی خراسان رضوی ظرفیت سایت موزهها را نیز بسیار مهم میداند و ادامه میدهد: سه سایت موزه شامل بندیان، شادیاخ و توس در خراسان رضوی فعال هستند و زمینه مناسبی برای جذب گردشگر فراهم کردهاند.
با این اوصاف بنظر میرسد هرگونه سرمایهگذاری فرهنگی نوعی سرمایهگذاری بلندمدت محسوب میشود و قطعاً اگر این قبیل اقدامات به سمت برنامههای فرهنگی نهادمند پیش برود کارایی بیشتری خواهد داشت.
از سوی دیگر بهره گیری از ظرفیت موزههای فعلی و برنامه ریزی برای راهاندازی موزههای تخصصی در تمامی شهرستانهای استان میتواند زمینه مناسبی برای شناساندن فرهنگ سنتی خراسان از سویی و جذب گردشگر از سوی دیگر فراهم کند.
انتهای پیام/281/ی