سیدجواد موسوی روز سه‌شنبه در گفتگو با خبرنگار ایرنا افزود: نام بنای باقریه که یکی از ۱۲ مدرسه ساخت مرحوم عابدزاده خراسانی است، برگرفته از نام حضرت امام محمد باقر (ع) است.
وی ادامه داد: معماری درونگرا با حیاط مرکزی از ویژگی‌های معماری سنتی مدارس خراسان از جمله این اثر است.
مسوول دفترثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی نیز گفت: مساحت این مدرسه ۹۷۲ مترمربع است که با زیربنای ۷۲۰ مترمربع در ۲ طبقه ساخته شده است، طبقه همکف متشکل از سه کلاس ۱۵ متری، یک کلاس ۴۰ متری، یک تالار ۲۶۰ متری و نمازخانه ۸۰ متری است.
محمود طغرایی افزود: طبقه اول نیز شامل سه کلاس ۱۲ متری، یک کلاس ۲۰ متری و یک کلاس ۴۰ متری است، صحن حیاط این مدرسه هم ۳۱۰ متر مربع است.
وی ادامه داد: در ساخت تمامی مدارس، سعی شده است ظواهر دینی و مذهبی مشهود باشد، بنابراین در ساخت بیشتر بناها و دبستان ها، آیات، احادیث و روایات و نقاشی مشاهد ائمه (ع) بر در و دیوار آنها دیده می‌شود.
مسوول دفترثبت آثار تاریخی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی خراسان رضوی گفت: این بنا تا حدودی به بنای عسکریه تشابه دارد و در نمای آن استفاده از پنجره‌های قوس دار رو به حیاط پشتی و استفاده از آجرهای قدیمی و نقاشی مشاهد ائمه بر دیوار اصلی مشهود است.
وی افزود: حیاط جنوب غربی بنا نسبت به دیگر حیاط‌هایی که در بناهای عابدزاده بطور متداول با آنها روبرو می‌شویم، کوچک‌تر به‌نظر می‌رسد، گرچه باوجود همین مقیاس کوچک، حال و هوای یک حیاط سنتی را به طور نسبی داراست.
طغرایی ادامه داد: در نظر است با ثبت این اثر در فهرست آثار تاریخی کشور و انجام مطالعات مرمتی و احیای آن، فضای فرهنگی مناسب در راستای هدف اولیه احداث بنا ایجاد گردد.
علی اصغر چراغچی باشی آستانه معروف به عابدزاده خراسانی در سال ۱۲۹۰ هجری شمسی در محله نوغان مشهد و در خانواده کم‌بضاعت و مذهبی متولدشد. وی فرزند زین‌العابدین، معروف به ملاعابد بود. پدرش در آستان قدس رضوی به روشن کردن چراغ‌های حرم مطهر حضرت امام رضا (ع) اشتغال داشت که به چراغچی‌باشی آستانه شهرت یافته بود.
در دوران پهلوی دوم که محدودیت‌های بسیار برای انجام امور مذهبی ایجاد شده بود، عابدزاده اقدام به ساختن مهدیه و چهارده مدرسه به نام چهارده معصوم کرد که موفق به احداث ۱۲ واحد آن شد.
این مدارس دینی به نوعی برای مقابله با نظام آموزش و پرورش و مدارس دولتی حکومت پهلوی و ترویج اصول و شیوه‌های مذهبی آموزش احداث شده بود.
از این رو پس از مهدیه ساختمانهای عسکریه، نقویه، جوادیه، کاظمیه، جعفریه، باقریه، سجادیه، حسینیه، حسنیه، فاطمیه و علویه را ساخت که هریک به مدرسه‌ای برای تربیت دانش‌آموزان بدل شد.
هدف اصلی عابدزاده از تاسیس این مراکز، صرف نظر از برگزاری مراسم و سخنرانیهای مذهبی، آموزش دینی به سبک مدارس مذهبی به اقشار مختلف مردم بود و با بکار گرفتن مدیران و معلمان متدین، سعی داشت دانش آموزان را به سنتهای مذهبی و آموزشهای دینی پایبند کند.
هم اکنون بیش از هزار و ۷۵۰ اثر تاریخی خراسان رضوی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
