به گزارش ایرنا، مقدمات ساخت این رصدخانه در قله «گرکش» اطراف شهر «کامو» کاشان در سال ۱۳۸۲ آغاز و در دولت نهم متوقف شد که با پیگیری‌های فراوان در اواخر دولت دهم، ساخت آن دوباره از سر گرفته شد.
راه‌اندازی این رصدخانه به دلیل مکان نجومی آن می‌تواند پل ارتباطی بین جزایر قناری، چین و هند را با کشور ایران به وجود آورد.
پس از اندازه‌گیری افزون بر ۴۰ قله کوه در مناطق مختلف کشور ۱۲ سال طول کشید تا منطقه «کامو» کاشان، به عنوان مناسب‌ترین قله برای استقرار تلسکوپ‌های حرفه‌ای نجومی انتخاب شود.
رصدخانه ملی ایران به همت دانشمندان و مهندسان ایرانی طراحی و به اجرا درآمده و تمامی اجزا و تجهیزات تلسکوپ و گنبد این رصدخانه ساخت ایران است.
با اجرای این طرح ایران جزو ۱۰ کشور سازنده تلسکوپ در جهان قرار گرفت.
مکان یابی برای ساخت رصدخانه ملی ایران پنج سال زمان برده و از میان ۴۰ قله مطالعه شده، قله گرگش در جنوب کاشان انتخاب شده است، قطر آینه اصلی تلسکوپ ۳.۴ متر است و سازه ۹۰ تنی آن با دقت بسیار بالا اجرام آسمانی را رهگیری می کند. گنبد تلسکوپ ۲۴ متر ارتفاع و ۱۶ متر قطر دارد و بخش چرخان آن ۲۵۰ تن است و این تلسکوپ مجهز به اپتیک فعال است.
تمام این مجموعه پیچیده در محفظه‌ای به ارتفاع نصف برج آزادی بر فراز قله سه هزار و ۶۰۰ متری گرگش قرار می‌گیرند، مجموعه تلسکوپ در داخل گنبد این رصدخنه در طول روز در دمایی سردتر از محیط قرار می گیرند.
ساخت تلسکوپ رصدخانه ملی ایران در پژوهشگاه دانش های بنیادی و با حمایت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سازمان برنامه و بودجه انجام شده است و با راه‌اندازی آن یک روند علمی نجوم در کشور شکل گرفت.
رصدخانه کاشان در جهان بی‌نظیر است
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری هفته گذشته (۳۱ خرداد) پس از بازدید از روند ساخت و تجهیز رصدخانه ملی ایران در کاشان گفت: این رصدخانه یکی از ۶ رصدخانه نیمکره شمالی و از نظر امکانات و تجهیزات در جهان بی‌نظیر است.
سورنا ستاری افزود: ساخت و راه اندازی این رصدخانه برای نخستین بار اقدام بسیار مهمی در حوزه پژوهش است.
وی با تاکید بر اینکه یکی از کمبودهای جدی ما در حوزه پژوهش نبود رصدخانه بود افزود: با توجه به اینکه ایران همیشه در علم فیزیک در تاریخ پیشتاز بوده‌است اکنون نیز موفق شدیم.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری با تاکید بر فعالیت منجمان و محققان بسیار خوب در کشورمان اظهار داشت: البته آنان امکانات رصدخانه را در اختیار نداشتند.
وی تصریح کرد: رصدخانه ملی ایران با وجود این امکانات و تجهیزات حتی در خاورمیانه و از اروپا تا هندوستان بی‌نظیر است.
ستاری آبان ۱۳۹۹ در حاشیه بازدید از طرح راه‌اندازی رصدخانه ملی ایران گفته بود که این رصدخانه اواخر خرداد ۱۴۰۰ به بهره‌برداری می‌رسد.
شهر کامو از توابع بخش قمصر در حدود ۸۰ کیلومتری کاشان قرار دارد.
