روز بزرگداشت سعدی شیرازی، شاعر ایرانی و خالق گلستان و بوستان

اول اردیبهشت، در سالنمای ایرانی روز بزرگداشت شیخ «مصلح الدین سعدی شیرازی» شاعر و سخن سرای بزرگ ایرانی است.

وی در حدود سال ۶۰۶ ه. ق در شیراز، در خانواده‌ای اهل علم متولد شد. سعدی پس از آموزش علوم مقدماتی عازم بغداد شد تا بر دانش خود بیفزاید. او در طول عمر خود به سرزمین‌های متعددی، چون عراق، شام، حجاز، ترکیه و آذربایجان سفر کرد و اندوخته‌ها و تجربیات گرانقدری به دست آورد. سعدی پس از بازگشت به زادگاهش شیراز، از این تجربیات در دو کتاب ارزشمندش «بوستان» (به نظم) و «گلستان» (به نظم و نثر) استفاده کرد. او استاد غزلسرایی بود و در اشعار و نوشته هایش لطیف‌ترین معانی را با ساده‌ترین و فصیح‌ترین و جذاب‌ترین الفاظ آورده است. این شاعر و حکیم بزرگ ایرانی در حکمت و موعظه و آوردن امثال و حکَم بی نظیر بود. از دیگر آثار سعدی می‌توان به «عقل و عشق»، «نصیحة الملوک» و «مجالس پنج گانه» اشاره کرد. این شاعر بلند آوازه فارسی گوی در سال ۶۹۱ ه. ق درگذشت.

 

 

تولد فردریک فروبل مربی آلمانی و موسس کودکستان‌های جدید
۲۳۹ سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و یکم آوریل ۱۷۸۲ میلادی «فردریک فروبل» (Friedrich Froebel) آموزشگر بلندآوازه آلمانی و موسس کودکستان‌های جدید (Kindergarten) در جهان متولد شد. فروبل به خاطر ایجاد باغ کودکان در آلمان و تلاش هایش در زمینه تربیت و آموزش کودکان به عنوان پدر کودکستان شناخته می‌شود. او اولین فردی است که نظر آموزش و پرورش پیش از دبستان را به طور جامع طرح و روش اجرای آن را تنظیم نمود. فروبل و در اثر خود تحت عنوان «تاریخ عمومی آموزش و پرورش» نوشت که ایرانیان در قرن ششم پیش از میلاد، نخستین مبتکر ایجاد کودکستان و دبستان برای کودکان و نوجوانان پسر بودند. به نوشته فروبل، در مدارس ایران باستان به کار «پرورش» توجهی بیشتر می‌شد و در کودکستان‌ها و دبستان‌های ایران باستان به نوباوگان راستگویی، نّیت خوب داشتن و کار خوب انجام دادن، احترام به سالخوردگان، دفاع از وطن، تیراندازی، سواری، شنا و کوهنوردی تعلیم داده می‌شد. فروبل ایرانیان باستان را همانند سایر آرین‌ها، تنها انسان‌های روی زمین دانسته است که بت پرست نبودند و بت پرستان و معتقدان به خدایان متعدد را انسان هوشمند و کامل نمی‌پنداشتند.

 

۲۲۹ سال پیش، در روز بیست و یکم آوریل سال ۱۷۹۲ میلادی؛ «تیرادنتس» (Tiradentes)، انقلابی بزرگ برزیلی که علیه استعمار پرتغال بر کشورش مبارزه می‌کرد، پس از دستگیری، اعدام شد. او در سال ۱۷۴۶ متولد شد و در کودکی پدر و مادر خود را از دست داد، اما با پشتکار درس خود را ادامه داد. مشاهده اوضاع اسفناک برزیل و غارت ثروت‌های آن به ویژه طلا توسط استعمارگران پرتغالی، باعث شد تا تیرادنتس گروهی را جهت مبارزه برای استقلال کشورش تشکیل دهد. اما پرتغالی‌ها وی را دستگیر و اعدام کردند و بدنش را به طرز وحشیانه‌ای تکه تکه نمودند و در شهر‌های مختلف در انظار عموم قرار دادند تا دیگران به فکر استقلال طلبی نیفتند. اما سی سال بعد در سال ۱۸۲۲ میلادی برزیل به استقلال دست یافت و تیرادنتس به عنوان قهرمان ملی این کشور شناخته شد.

درگذشت علامه اقبال لاهوری، شاعر پارسی گوی شبه قاره هند
۸۳ سال پیش در چنین روزی، بیست و یکم آوریل سال ۱۹۳۸ میلادی ؛ علامه «محمد اقبال لاهوری» متفکر مسلمان و شاعر پارسی گوی شبه قاره هند درگذشت. وی در سال ۱۸۷۷ میلادی در یکی از شهر‌های ایالت پنجاب متولد شد و پس از گذراندن تحصیلات مقدماتی و اخذ درجه فوق لیسانس، برای ادامه تحصیل به مدت چهار سال در آلمان و انگلیس بسر برد. علامه اقبال لاهوری از دوران تحصیل در دبستان، سرودن شعر را آغاز کرد و نخستین سروده او «ناله یتیم» نام داشت. این شاعر متعهد پس از بازگشت به هند، به آگاه کردن مسلمانان این کشور و تلاش برای متحد ساختن مسلمانان جهان همت گماشت و اندیشه هایش را در قالب شعر، از جمله شعر فارسی بیان کرد. اقبال از اصلاح طلبان بزرگ دینی در هند و از بانیان استقلال پاکستان به شمار می‌رفت. از علامه اقبال لاهوری آثار بسیاری به زبان‌های فارسی و اردو به یادگار مانده است. مجموعه اشعار فارسی اقبال مشتمل بر انواع قطعه، دو بیتی، رباعی، غزل، مثنوی و قصیده است که در کتاب‌هایی به نام‌های «اسرار خودی»، «رموز بیخودی»، «ارمغان حجاز» و «زبور عجم» گردآوری شده است. اقبال لاهوری همچنین رساله‌ای به نام «سیر حکمت در ایران» تالیف کرده است.

 

درگذشت جان مینارد کینز، پدر صندوق بین المللی پول
۷۵ سال پیش در چنین روزی برابر با بیست و یکم آوریل ۱۹۴۶ میلادی؛ جان مینارد کینز (John Maynard Keynes) اقتصاددان بزرگ انگلیسی، پس از ۶۳ سال زندگی کردن درگذشت. کینز در ۵ ژوئن ۱۸۸۳ در انگلستان متولد شد. جان مینارد کینز فرزند نوبل کینز اقتصاددان مشهور است. وی در زمان جنگ جهانی اول در خزانه‌داری انگلیس مشغول به‌کار بود و پس از جنگ، ریاست هیات نمایندگی خزانه‌داری انگلیس در انجمن صلح پاریس را بر عهده داشت. در سال ۱۹۱۹ نماینده وزیر دارایی در شورای عالی اقتصاد انگلستان شد؛ ولی خیلی زود از این سمت کناره‌گیری نمود. چون توصیه‌های او درمورد نحوه دریافت غرامت جنگی از دولت آلمان مورد پذیرش مقامات انگلیسی واقع نشد. این اقتصاددان بنام، مخالف تحمیلات اقتصادی فاتحان جنگ جهانی اول به ملت آلمان بود و مخالفت خود را در کتابی تحت عنوان «پیامد‌های اقتصادی صلح» (The economics Consequences of The Pease) برشمرد. کینز در سال ۱۹۳۶، نظریه عمومی اشتغال، بهره و پول را نوشت و آن را در کتابی تحت همین عنوان منتشر ساخت. وی معتقد بود که مداخله دولت برای رساندن کشور به مرحله اشتغال کامل (به هر قیمتی) و جلوگیری از رکود امری لازم و ضروری است. کینز ایجاد نظام بین‌المللی پول را مورد تاکید قرارداد و به همین دلیل، بسیاری از اصحاب نظر، او را پدر صندوق بین‌المللی پول می‌خوانند.

درگذشت سهراب سپهری، شاعر و نقاش معاصر ایرانی
۴۱ سال پیش درچنین روزی، اول اردیبهشت سال ۱۳۵۹ هجری شمسی؛ «سهراب سپهری»، شاعر و نقاش معاصر ایرانی به علت ابتلا به بیماری سرطان خون درگذشت. وی در سال ۱۳۰۷ هجری شمسی در کاشان ـ از شهر‌های مرکزی ایران ـ متولد شد. سپهری ابتدا به شغل معلمی پرداخت و پس از آن به فعالیت در امور هنری روی آورد. وی در طراحی و نقاشی، صاحب سبکی ویژه و ممتاز بود و نقاشی‌های او در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، جوایز و امتیازات بسیاری را برای او به ارمغان آورد. اولین مجموعه شعر سپهری در سال ۱۳۳۰ هجری شمسی با عنوان «مرگ رنگ» منتشر شد و پس ازآن دیگر آثار او مانند «زندگی خواب ها»، «آواز آفتاب» و «شرق اندوه» انتشار یافتند. «صدای پای آب»، «مسافر» و «حجم سبز» از معروفترین و زیباترین مجموعه اشعار سهراب سپهری به شمار می‌روند. او علاوه بر نقاشی و شعر، یادداشت‌ها و ترجمه‌هایی نیز از خود بر جای گذاشته است که همه بر طبع روان، شیوایی بیان و ژرف نگری او گواهی می‌دهند.