نیکولاس دوتا هماهنگ کننده بخش پزشکان بدون مرز کلمبیا در گفتگو با خبرگزاری فرانسه توضیح داد: اقدامات تحمیلی بازیگران مسلح در این سرزمین مانند محدودیت‌های جابجایی یا کار گذاشتن مین و مواد منفجره یا صرفا ترس، باعث شده است تا مردم توانمندی تهیه کردن غذا را برای خود از دست بدهند.
این گزارش با عنوان «سلامت در مناقشه کلمبیا» که سازمان غیردولتی پزشکان بدون مرز با همکاری ویژه دانشگاه ملی کلمبیا آن را تهیه کرده است، به کمیسیون حقیقت یابی تحویل داده شد که در چارچوب دادگاه ویژه برای صلح درباره جرائم صورت گرفته در این مناقشه مسلحانه تحقیق می‌کند.
این گزارش به ویژه به وضعیت مردمی اشاره می‌کند که نوادگان آفریقایی تبار‌ها هستند و نیز به وضعیت بومیان شوکو در شمال کلمبیا در مرز پاناما و همچنین قوم آوا در منطقه نارینیو در غرب کلمبیا و در مرز با اکوادور.
این گزارش اعلام می‌کند در شوکو، درگیری‌ها بین شبه نظامیان و نیرو‌های دولتی، حق سلامت جوامع و دسترسی آن‌ها را به غذا و آب آشامیدنی از بین برده است.
سوء تغذیه مزمن با همه گیری‌های مالاریا و سل که در این جنگل ادامه دارد، تشدید شده است. در این منطقه جنگلی ۸۹ درصد مردم، بومی و سیاهپوست هستند و معادن طلای مخفی در آن وجود دارد.
در کوه‌های جنگل نارینیو، بومیان آوا از سلب مالکیت زمین هایشان رنج می‌برند که در مناطق کشت کوکا واقع است.
این گزارش می‌افزاید: سمپاشی هوایی گلیفسفات با هدف از بین بردن کشت‌ها غیرقانونی متوقف شده است، اما فشار‌های گرو‌های مسلح برای آنکه آن‌ها به کشت کوکا به ضرر کشت‌ها جایگزین خود ادامه دهند، دسترسی آن‌ها را به غذا کاهش داده است.
این گزارش هشدار می‌دهد آوا‌ها با خطر نابودی فیزیکی و فرهنگی مواجه هستند.
رابینسون پای یکی از اعضای آوا هنگام ارائه این گزارش اعلام کرد: در حال حاضر ما در وضعیت بحران انسانی ناشی از جنگ به سر می‌بریم که در سرزمین هایمان تشدید می‌شود.
با گسترش قاچاق مواد مخدر و ادامه فعالیت گروه‌های مسلح به جامانده از شبه نظامیان راستگرا، نیرو‌های ناراضی مسلح انقلابی کلمبیا (فارک) که به توافق صلح نپیوستند و شورشیان ارتش آزادیبخش ملی (آخرین گروه چریکی در این کشور)، چرخه جدید خشونت‌ها دوباره در کلمبیا ظهور کرده است.