شوراهای اسلامی از نهادهای محلی و مردمی هستند که با توجه به تمرکززدایی اداری و اجرایی، مدیریت امور شهر و یا روستا را بر عهده دارند و پل ارتباطی و واسطه میان دولت و مردم به شمار می روند.
از شوراهای شهر و روستا می توان به عنوان نهادهای مدیریتی نام برد که وظیفه دارند تا ساختار مدیریت اجرایی کشور را به سمت مشارکت جدی مردم هدایت کنند تا با افزایش مشارکت مردم، در راستای تسهیل اداره امور و تصمیمگیری درباره مسایل مختلف شهر و روستا قدمهایی موثر برداشته شود.
قانون اساسی جمهوری اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا را به عنوان دروازه ورود مردم به مراکز تصمیمگیری مدیریت شهرها و روستاها در نظر گرفته است و کلید آن را نیز به دست آنان داده تا با مشارکت در انتخابات و رایگیری نمایندگان مورد وثوق خود را به این مراکز راه دهند.
هر چند توسعه یک مفهوم چند بعدی است اما شوراها در توسعه پایدار ۲ حوزه شهری و روستایی در حالی کارآمد خواهند بود که مفهوم توسعه و دگرگونی در همه ابعاد آن اعم از اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با همدیگر به وحدت رسیده و نسلهای آینده و محیط زیست را نیز دربر گیرد.
با توجه به اینکه شوراهای اسلامی شهر و روستا به عنوان پل ارتباطی بین مردم و دستگاههای اجرایی و انتقال دهنده نیازمندیهای آنان به مسئولان هستند، بنابراین می توانند نقش بسزایی در تسریع روند توسعه پایدار در سطوح مختلف داشته باشند.
هدف از تشکیل شوراهای اسلامی که یکی از دستاوردهای مهم انقلاب اسلامی است مشارکت دادن مردم در اداره امور محلی بوده و اکنون شوراها به عنوان یک نهاد تاثیرگذار در زمینه قانونگذاری و نظارتی در امور محلی نقش آفرینی میکنند و به عنوان نمایندگان مردم وظیفه دفاع از حقوق مردم را عهده دارند و با وضع مقررات محلی اثربخشی و نظارت خود را بر اجرای امور شهر دارند.
در این میان توسعه روستایی یکی از اهداف اساسی سیاستگذاریهای کلان در ایران است و تشکیل شوراهای اسلامی روستایی اقدامی موثر برای مشارکت بیشتر مردم در راستای توسعه روستاها به شمار میرود.
اگرچه مدیریت توسعه روستایی فرآیند چندجانبه ای است که شامل سه رکن اساسی؛ مردم، دولت و نهادهای عمومی است، اما دراین فرآیند با مشارکت مردم و از طریق تشکیلات و سازمان های روستایی برنامهها و طرحهای توسعه روستایی تدوین و اجرا میشود.
اگر زمینههای توسعه پایدار را در بخشهای زیست محیطی، فعالیتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی موثر بدانیم در این بخشها زمینههای همکاری و تعامل گستردهای بین دهیاری، شورا و مردم میتواند برقرار باشد.
این فعالیتها با مشارکت مردم و آموزش سهلتر میشود. اگرچه مدیریت روستاها میتواند با آموزش مردم و تشکیل گروههای مختلف محلی، سازمانهای مردم نهاد، تشکیل کمیسیونهای مختلف زمینه را برای روحیه تعامل، تحمل مشارکت گروهی و ایجاد اعتماد به نفس برای روستاییان فراهم سازد.
البته در این زمینه میطلبد که شوراهای روستا همواره برای توسعه پایدار روستایی، حفظ کاربریها، اجرای طرحهای هادی روستاها و بحث مهاجرت معکوس از شهر به روستا ظرفیتسنجی کنند تا گامی اساسی برای توسعه روستاها برداشته شود.
با توجه به ابعاد توسعه پایدار روستایی و نقش محوری انسان دراین فرآیند، همکاری و تعامل بین مردم و شوراها و دهیاری ضروری است اگرچه در توسعه پایدار، نقش مردم و دهیاری و شوراها تعریف شده است اما برای رسیدن به این توسعه پایدار همکاری و تعامل مردم و شوراها و دهیاری از اصول کلیدی است.
اما در این راستا نقش مردم بسیار تاثیرگذار است به طوری که با توسعه پایدار در روستاها بهبود زندگی مردم مطرح میشود و این مردم هستند که میتوانند از مزایای توسعه روستاها بهرهمند شوند.
در استان لرستان نیز تاکنون پنج دوره انتخابات شوراهای اسلامی روستایی برگزار شده و امسال نیز مردم استان برای انتخاب اعضای دور ششم شوراها خردادماه پای صندوقهای رای خواهند رفت تا اعضای جدید انتخاب شوند.
به همین منظور ثبتنام از داوطلبان انتخابات شوراهای اسلامی در یک هزار و ۵۶۹ روستای لرستان از روز دوشنبه ۱۶ فروردین به مدت یک هفته همزمان با سراسر کشور آغاز شده است.
محمود ثمینی رییس ستاد انتخابات لرستان نیز در این باره گفت: داوطلبان علاقهمند به حضور در این رقابت میتوانند از چهار طریق استفاده از نرمافزار موبایلی و نسخه ویندوز قابل نصب بر رایانه با دریافت از سایت وزارت کشور، مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت و مراجعه حضوری به بخشداریها ثبتنام کنند.
ثمینی با بیان اینکه شرایط داشتن مدرک تحصیلی دیپلم برای داوطلبان شوراهای روستایی با جمعیت بیش از ۲۰۰ خانوار ضروری است افزود: نام نویسی داوطلبان شوراهای اسلامی از۱۶ فروردین ماه آغاز و تا ساعت ۱۸ یکشنبه ۲۲ فروردینماه ۱۴۰۰ به مدت هفت روز ادامه خواهد داشت .
وی ادامه داد: ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی روستا در یک هزار و ۵۶۹ روستای لرستان برگزار می شود و مراحل ثبت نام کاندیداها به همان شیوه شوراهای شهری و به چهار روش قابل انجام است.
معاون سیاسی، امنیتی و اجتماعی استانداری لرستان گفت: اکنون تمامی زیرساخت ها در استان برای برگزاری ششمین دوره انتخابات شوراهای شهر و روستا آماده شده و فضا برای حضور مردم در انتخاباتی امن و سالم مهیاست.
ثمینی درباره ثبت نام داوطلبان ششمین دوره انتخابات شوراهای روستا نیز افزود: نکته حائز اهمیت برای ثبت نام داوطلبان این است که اگر داوطلبی عضو اصلی شورای روستا در دوره های قبل باشد، مشروط براینکه در همان روستا دوباره قصد نام نویسی جهت شرکت در انتخابات ششمین دوره شورای اسلامی را داشته باشد از شرط مدرک تحصیلی معاف و با بارگذاری سایر مدارک لازم برای ثبت نام از طریق اپلیکیشن و یا ارائه مدارک مورد نیاز جهت ثبت نام در دفاتر پیشخوان یا با حضور در بخشداریها ثبت نام میشود.
جعفر طولابی فرماندار خرم آباد نیز گفت: ۳۰۱ روستا در حوزه شهرستان خرمآباد واجد شرایط برگزاری انتخابات شورای اسلامی روستا هستند و اکنون بسترهای لازم در حوزه شهرستان امکانات ویژه فراهم شده است.
وی ادامه داد: ۳۰۱ روستا در حوزه شهرستان خرمآباد واجد شرایط برگزاری انتخابات هستند که ۲۸۷ روستا با جمعیت کمتر از یک هزار و ۵۰۰ نفر با سه عضو شورا و ۱۴ روستا با جمعیت بیش از یک هزار و ۵۰۰ نفر با پنج عضو شورا خواهند داشت.
انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا ۲۸ خردادماه امسال همزمان با انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، میاندورهای مجلس شورای اسلامی و میاندورهای مجلس خبرگان رهبری برگزار میشود.
استان لرستان دارای یکهزار و ۵۶۹ روستای بالای ۲۰ خانوار می باشد که امکان برگزاری انتخابات شوراها در این روستاها وجود دارد.