شتاب تورم و کاهش ارزش پول ملی سبب شده تا افراد طی سالهای گذشته خرید و نگهداری طلا و ارز را به عنوان راهی برای حفظ ارزش داراییهای خود انتخاب کنند. سال گذشته، وزیر سابق اقتصاد میزان داراییهای ارزی نزد مردم را ۲۰ تا ۴۰میلیارد دلار برآورد کرده بود. حجم بالای ذخایر طلا و ارز سبب شده تا ایدههای مختلفی در خصوص استفاده از این ذخایر شکل گیرد.
به گزارش دنیای اقتصاد، هر از گاهی برخی مسوولان از ضرورت جذب و به کارگیری این منابع در جریان تولید صحبت میکنند، اما تا به حال اقدام عملیاتی در این زمینه انجام نشده است. البته اخیرا سیدعلی مدنیزاده، وزیر اقتصاد از برنامه خود برای جذب ارزهای خانگی صحبت کرده است. وزیر اقتصاد همچنین گفته است که صندوقهای ارزی به مردم معرفی خواهد شد تا سرمایههای خرد به چرخه اقتصادی برگردد.
در این زمینه فعالان اقتصادی ذخایر ارز و طلای مردم را قابل اتکا میدانند، اما بیش از هر چیز به از بین رفتن سرمایه اجتماعی در سالهای گذشته به دنبال اقدامات دولت اشاره میکنند. آنها جلب اعتماد مجدد مردم را کار دشواری میدانند که نیازمند برنامهریزی بلندمدت و عملگرایی است.
یحیی آلاسحاق گفت: در شرایطی که اقتصاد در وضعیت تورمی قرار دارد، انتظارات تورمی وجود دارد و محیط اقتصادی با ابهام همراه است، بهطور طبیعی هر فردی برای حفظ ارزش دارایی خود روشهایی که ثبات بیشتری دارد را انتخاب میکند. افرادی که امکانات مالی دارند و نگران کاهش ارزش آن هستند، به راهکارهای سریع و راحتی چون خرید طلا و ارز روی میآورند که نقدشوندگی بالایی دارند.
آلاسحاق افزود: مفهوم این رفتار آن است که این داراییها از چرخه جریان جاری اقتصاد خارج میشود. به طوری که نه وارد تولید میشود و نه ارزش افزوده ایجاد میکند. همین امر موجب میشود داراییها به جای آنکه مولد باشند، منجمد شوند.
به گفته وی، اصل این ایده مناسب است، اما رفتارهایی در گذشته انجام شده که اعتماد عمومی را تضعیف کرده است. این تجربه موجب از بین رفتن اعتماد مردم شد.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران گفت: لازم است پیش از اجرای چنین طرحهایی، اعتماد عمومی نسبت به نظام بانکی و کلیت نظام حاکمیت احیا شود. اما تا زمانی که اعتماد ایجاد نشود، طبیعی است که مردم ترجیح میدهند دارایی خود را در منزل نگهداری کنند.
عباس آرگون بیان کرد: بازگرداندن این داراییها به فرآیند تولید بسیار پیچیده است و به مساله اعتماد برمیگردد. اعتماد بزرگترین سرمایه است و در گذر زمان ساخته میشود.
عضو هیات نمایندگان اتاق ایران تصریح کرد: در حال حاضر تولید نسبت به سایر بخشها بازدهی مناسبی ندارد. در بخشهای غیرمولد بازدهی بالای ۳۰ تا ۴۰ درصد وجود دارد، اما در تولید بازدهی کمتر از ۲۰ درصد است. تولید باید جذابیت اقتصادی داشته باشد تا اشتغالزایی ایجاد کند و تولید رونق بگیرد..
