به گزارش خبرنگار مهر، حسین سیمایی صرّاف، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، بعد از ظهر شنبه در نشست با رؤسای دانشگاههای تهران که با حضور محمدصادق معتمدیان استاندار تهران و در سالن جلسات استانداری برگزار شد، با تأکید بر تغییر گفتمان حاکم بر آموزش عالی، گفت: دانشگاههای کشور امروز بیش از هر زمان دیگری باید نقش «مسئولیت اجتماعی» خود را ایفا کنند و بهطور مستقیم در حل مسائل و بحرانهای کشور، بهویژه در استان تهران، وارد عمل شوند.
او با اشاره به حجم بالای مشکلات و انباشت بحرانها در پایتخت اظهار کرد: صادقانه بگویم، خود ما هم تصور نمیکردیم تهران تا این اندازه با معضلات پیچیده و مزمن روبهرو باشد. این واقعیت نشان میدهد که بدون استفاده از ظرفیت علمی دانشگاهها، امکان مدیریت و حل این بحرانها وجود ندارد.
پایان یک اتهام قدیمی؛ دانشگاهها دیگر «پرتقالنشین» نیستند
وزیر علوم به یکی از نقدهای قدیمی در ادبیات جهانی آموزش عالی اشاره کرد و گفت: در کتابها و نظریههای آموزش عالی، یک اتهام مشهور علیه دانشگاهها وجود دارد؛ اینکه دانشگاهها در برج عاج یا به تعبیر طنزآمیز، پرتقالنشین هستند و میگویند ما کاری به جامعه نداریم، اگر نیاز دارید، خودتان مراجعه کنید. اما واقعیت این است که این گفتمان تغییر کرده است.
سیمایی صراف افزود: امروز در دنیا، مفهوم جدیدی با عنوان دانشگاه مسئولیتپذیر یا دانشگاه دارای مسئولیت اجتماعی تعریف شده و این مفهوم به یکی از شاخصهای ارزیابی دانشگاهها تبدیل شده است. دانشگاه دیگر نمیتواند نسبت به مسائل پیرامونی خود بیتفاوت باشد.
دولت پزشکیان و اتکای جدی به دانشگاه
وزیر علوم با اشاره به رویکرد دولت چهاردهم گفت: آقای پزشکیان اعتقاد راسخ، جدی و پیگیر به ظرفیتهای دانشگاهها دارد و انتظار دارد دانشگاهها بهصورت عملی وارد حل مسائل کشور شوند. دیگر دوره سخنرانی و ارائه نسخههای نظری بدون اقدام عملی گذشته است.
او تصریح کرد: خود من بارها گفتهام که دانشگاه عرضهکننده راهحل است، اما گاهی دستگاهها گوش شنوا نداشتند. امروز اما انتظار دولت، اقدام است، نه صرفاً حرف.
تجربه موفق همکاری دولت و دانشگاه
سیمایی صراف به تجربهای مشخص از همکاری دانشگاه تهران با دولت اشاره کرد و گفت: در یکی از پروژهها، مدلی از همکاری دولت و دانشگاه اجرا شد که بسیار موفق بود. در این مدل، مشخص شد چالشهای کشور تکبُعدی نیستند؛ مثلاً مسئله آب فقط مسئله مهندسان آب نیست. اقتصاددان، جامعهشناس، حقوقدان، متخصص کشاورزی، محیط زیست و حتی دستگاههای اجرایی مثل وزارت نیرو باید کنار هم قرار بگیرند.
به گفته او، داوری بیطرفانه دانشگاه در این پروژه باعث شد اختلافنظر میان دستگاههای اجرایی به یک توافق مشترک و در نهایت به یک نسخه عملیاتی برسد؛ نسخهای که به رئیسجمهور ارائه شد و اکنون همین مدل در ۱۲ نقطه دیگر کشور در حال اجراست.
از آلودگی هوا تا هوشمندسازی شهرها
وزیر علوم از گسترش این الگو به حوزههای دیگر خبر داد و گفت: در موضوعاتی مثل آلودگی هوا، انرژی، حملونقل و هوشمندسازی شهرها نیز دانشگاهها وارد عمل شدهاند. هفته گذشته شورای اجرایی فناوری اطلاعات در حضور رئیسجمهور گزارشی ارائه داد که بخش مهمی از راهحلهای آن، مبتنی بر توان دانشگاههاست.
او توضیح داد: سه شهر انتخاب میشوند، سه دانشگاه محور کار قرار میگیرند و شش ماه فرصت دارند تا محصول و راهحل اجرایی خود را به دولت ارائه دهند. این یعنی اعتماد واقعی به دانشگاه.
پایان قراردادهای پراکنده؛ دانشگاه طرف دولت است
سیمایی صراف تأکید کرد: دیگر قرار نیست دولت یا سازمان برنامه با یک استاد بهصورت پراکنده قرارداد ببندد. طرف حساب دولت، دانشگاه است. این کار برای جلوگیری از موازیکاری، تعارض منافع و پراکندگی تصمیمها ضروری است.
وزیر علوم با اشاره به ظرفیت سیاسی و اجتماعی دانشگاهها گفت: دانشگاههای کشور شاید سیاسیترین دانشگاههای دنیا باشند؛ هم از نظر مطالعات اجتماعی و سیاسی و هم از نظر ظرفیت تحلیل. اما استفاده از این ظرفیت، نیازمند اراده حاکمیتی است.
او با اشاره به اهمیت انتخابات پیشرو افزود: مشارکت مردم در انتخابات، پاسخ صریح به دشمنان است. بهترین واکنش به تهدیدها و فشارهای خارجی این است که مردم با حضور پررنگ خود در انتخابات، پیام روشنی بدهند.
سیمایی صراف در بخش دیگری از سخنانش به وضعیت زیرساختی دانشگاههای تهران اشاره کرد و گفت: دانشگاههای تهران، از جمله دانشگاه تهران، قدیمیترین و فرسودهترین خوابگاهها را دارند. همانطور که تهران با مشکلات مزمن شهری روبهروست، خوابگاههای دانشجویی ما هم دچار مشکلات مزمن هستند.
او افزود: دانشگاههای الزهرا، خواجه نصیر و دیگر مراکز آموزش عالی نیز با همین مشکلات دستوپنجه نرم میکنند و انتظار داریم استانداری تهران در حل این مسائل، همراه دانشگاهها باشد.
وزیر علوم در پایان تأکید کرد: این نشست، فرصتی ارزشمند برای همافزایی میان دولت، استانداری و دانشگاههاست. اگر قرار است مسائل پیچیده تهران حل شود، دانشگاهها باید در متن تصمیمسازی و اجرا قرار بگیرند، نه در حاشیه.
