به گزارش خبرآنلاین، محمد خواجویی مدیر گروه مطالعات جامعه و سیاست لبنان و تحلیلگر مسائل خاورمیانه درباره مواضع اخیر یوسف رجی علیه تهران به خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به اینکه این مواضع را باید ناشی از فشارهای خارجی دانست یا محصول معادلات داخلی لبنان؟ و واکنش ایران به چنین مواضعی چگونه باید باشد تا به تشدید تنش منجر نشود؟ گفت: زمینه اصلی این مواضع اخیر دولت لبنان، تغییر آرایش سیاسی در این کشور هست؛ اما باید تاکید کرد که این میزان شدت و تندی که در مواضع یوسف رجی وجود دارد، الزاماً مرتبط با مواضع کلی دولت لبنان هم نیست. یعنی بخشی از این تندی که در مواضع یوسف رجی ما شاهد هستیم، برمیگردد به عقبه سیاسی او و جریان سیاسی متبوع ایشان است.
خواجویی با اشاره به عقبه سیاسی وزیر خارجه لبنان تاکید کرد: رجی سهمیه حزب القوات اللبنانیة به رهبری سمیر جعجع هستش؛ یک حزب راستگرای مسیحی که مشهور به مواضع تند نسبت به ایران و حزبالله است. این حزب در دوره جنگهای داخلی لبنان سابقه همکاری با اسرائیل را دارد و حتی در جنایتهایی که رخ داد، به عنوان مثال کشتار صبرا و شتیلا، ما شاهد همکاری فالانژهای مسیحی (که عقبه حزب القوات لبنانیه است) با اسرائیل در جنایت هایشان علیه فلسطینیان بودیم. خب بنابراین ما با فردی مواجه هستیم که دارای چنین عقبه سیاسیای هست. دولت آقای نواف سلام وقتی سال گذشته به کرسی نشست، دولتی بود که احزاب متعددی در آن حضور داشتند. این سنت سیاسی در لبنان هست که دولتها به شکل ائتلافی تشکیل میشوند و هر بخش از دولت سهمیه احزاب هست؛ حالا یا به صورت مستقیم یا اینکه احزاب افرادی رو به عنوان چهرههای تکنوکرات معرفی میکنند، ولی حامی اصلی آنها همان احزاب هستند.
این کارشناس مسائل لبنان با تاکید بر اینکه شیوه حکمرانی در لبنان تنوع و تعدد احزاب و ائتلاف ها است تاکید کرد: خب معمولاً حزب القوات طی سالهای اخیر، به جهت اینکه حزبالله عنصر اصلی تعیینکننده در عرصه سیاسی لبنان بود، اگر هم در دولت حضور میداشت و سهمیه داشت، ولی در پستهایی مثل وزارت خارجه حضور نداشت. چون قرار نبود که مواضع سیاست خارجی از طرف کسی مطرح شود که رویکردهای اینچنین تندی را نسبت به ایران و حزبالله دارد. اینکه در این دولت، نماینده حزب القوات لبنانیه با این مواضع تند در این جایگاه قرار میگیرد، همانطور که عرض کردم، برمیگردد به آن تغییرات سیاسی در داخل لبنان. اما خب به هر حال، این چیزی هم که یوسف رجی مطرح میکند، بخش زیادی ازش، تحت تأثیر سابقه سیاسی خود رجی است .کما اینکه جوزف عون، رئیس جمهور، یا نواف سلام، نخستوزیر، اگر مواضع انتقادی هم نسبت به ایران داشته باشند، این مواضع بسیار غیرمستقیم بوده، بسیار رقیق بوده، چندان تند نبوده و بسیار ملایم بوده است. بنابراین به نظر میرسد که رویکردهای یوسف رجی و حزب سیاسیای که از ایشان حمایت میکند، در این مواضع بسیار مؤثر بوده است.
خواجویی با بیان اینکه حزب القوات لبنانیه اساساً ادبیاتش همین هست. یعنی طی دو سه دهه اخیر، همیشه در ارتباط با ایران یک رویکرد بسیار تندی رو داشتهاست تاکید کرد: همیشه ایران را متهم میکردند که لبنان را در اشغال خودش دارد؛ یعنی این واژه «الاحتلال الایرانی» یا اشغال لبنان توسط ایران، واژهای بوده که این جریان در فضای سیاسی لبنان مطرح میکرده و میکند.بنابراین با این عقبه، یوسف رجی این مواضع را مطرح میکند، چرا که از نظر آن ها ایران عملاً لبنان را در سالهای اخیر اشغال کرده بوده است. بنابراین این نکته هم مهم است که بخشی از این تندی که در مواضع رجی وجود داره، ناشی از همین عقبه سیاسی ایشان هست.
او با اشاره به اینکه برخی از رسانههای لبنان هم در روزهای اخیر مطرح کرده بودند که جوزف عون و نواف سلام به رجی بابت مواضع تندی که علیه ایران اتخاذ کرده، اعتراض کردند که این هم نکته قابل توجهی است. تاکید کرد: در مجموع، فارغ از تندی که در مواضع رجی وجود دارد، این واقعیت رو نمیتوانیم انکار کنیم که صحنه سیاسی لبنان تغییر کرده است. لبنان رسما میخواهد از ایران فاصله بگیرد و بخش زیادی از این موضوع، تحت فشار آمریکا و عربستان سعودی است و بازتابی از نتایج جنگ سال گذشته و تضعیف حزبالله در این جنگ به حساب میآید.
خواجویی درباره واکنش ایران به اظهارات وزیر خارجه لبنان نیز گفت: با توجه به حساسیت داخلی در لبنان و اینکه عملاً دولت لبنان تحت فشار هست، بهویژه از سمت آمریکا و اسرائیل و عربستان سعودی، نمیتوانیم بگوییم این دولت در یک موضع مستقل دارد صحبت میکند، تحت این شرایط و با توجه به شناختی که از یوسف رجی هم داریم که گرایش بسیار ضدایرانیای دارد، معتقدم اساساً این پیامهای اخیر عراقچی، چه در فضای مجازی و چه در نامهای که ارائه کرده بود و دعوت رجی به تهران، در شرایط کنونی غیرضروری و لزومی به انجام این کار نبود.
این کارشناس با بیان اینکه اگر دولت لبنان در یک وضعیت عادی و مستقل قرار داشت، این اقدام قابل توجه بود؛ ولی در جایی که ما میدانیم قرار است چه موضعی اتخاذ شود و اساساً رجی و برخی دیگر از دولتمردان لبنان دارند مواضع طرفهای دیگر را مطرح میکنند و با یک کارویژه مشخص در دولت حضور دارند، در چنین شرایطی، من معتقدم ضروری نبود چنین کاری انجام شود که بعد با چنین بازخوردی هم روبهرو شویم. تاکید کرد: به نظرم، ایران در شرایط کنونی باید موضع رسمی خودش را بر حمایت از حاکمیت ملی لبنان، مخالفت با اشغال لبنان توسط اسرائیل و مخالفت با دخالت خارجی در این کشور متمرکز کند و مقامات سیاسی ایران هم باید از اظهار نظرهای متعدد راجع به لبنان خودداری بکنند.
>>> مشروح مصاحبه خبرآنلاین با محمد خواجویی را در لینک مرتبط بخوانید:
مواضع برخی مقامهای ایرانی حزبالله را تضعیف میکند/ باید منتظر فازهای بعدی تقابل با ایران باشیم/ حزب رجی ایران را نیروی اشغالگر معرفی میکند
315
