بهزاد مریدی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به پیشینه تاریخی آئین شب یلدا، این سنت را یکی از کهنترین آئینهای بهجا مانده از تمدن ایرانزمین دانست و گفت: یلدا متعلق به حدود ۹۸۰۰ سال پیش و برآمده از آئین مهر است؛ آئینی که دوستی، الفت، خانواده و کانون خوبیها را در مرکز توجه خود قرار داده بود.
وی با بیان اینکه در آئین مهر، خورشید جایگاهی ویژه داشت، افزود: در جوامع کشاورزی آن دوران، خورشید و باران مفاهیمی حیاتی بودند و به همین دلیل، بلندترین شب سال بهعنوان شب زایش خورشید یا «یلدا» نامگذاری شد؛ مفهومی که بعدها در قالب آئین میترائیسم گسترش یافت.
مدیرکل میراث فرهنگی فارس ادامه داد: بسیاری از مؤلفههای آئین مهر و میترا، از مسیر اروپای شرقی به خاورمیانه منتقل شد و بخشی از مناسک آئین مسیحیت نیز متأثر از همین شاخصههای هفتگانه آئین میترا شکل گرفت.
مریدی با اشاره به آثار تاریخی مرتبط با این آئین در ایران گفت: بسیاری از ارتفاعات و کوههای پیرامونی که امروز در فهرست میراث فرهنگی ما قرار دارند، در گذشته معابر آئینی میترا بودهاند و این موضوع نشاندهنده عمق تاریخی این سنت در جغرافیای فرهنگی ایران است.
وی با تأکید بر همخوانی این آئین با تعالیم دین اسلام تصریح کرد: دین اسلام همواره بر مهر، محبت و تحکیم نهاد خانواده تأکید داشته و به همین دلیل آیینهایی مانند یلدا که از دل فرهنگ ایرانی برآمدهاند، همچنان در میان مردم زنده ماندهاند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی فارس اظهار کرد: هدف ما از پاسداشت شب یلدا، فراهم کردن بهانهای زیبا برای گردهمایی خانوادهها، قرائت قرآن، فال به دیوان حافظ و سپری کردن بلندترین شب سال در فضایی آمیخته با معنویت و فرهنگ است.
مریدی با اشاره به ثبت جهانی این آئین افزود: به همین مناسبت، از هفته گذشته برنامههای جشن یلدا در اماکن تاریخی و فرهنگی استان فارس آغاز شده و این برنامهها در مکانهایی همچون سعدیه، ارگ کریمخان، بافتهای تاریخی، خانههای سنتی و اقامتگاههای بومگردی برگزار شده است.
وی در پایان ابراز امیدواری کرد: امیدواریم با برگزاری آیینهایی همچون حافظخوانی، پاسداشت حافظ که حافظ قرآن نیز بود، بتوانیم این میراث ارزشمند را به نسلهای آینده منتقل کنیم.
