به گزارش مشرق، محمد مختاریانی، رئیس انجمن تولیدکنندگان و تأمینکنندگان برنج کشور،در نشست خبری ریشههای آشفتگی بازار برنج نه در کمبود ذاتی کالا، بلکه در ضعف سیاستگذاری و تصمیمگیریهای غیرکارشناسی دولت مرتبط دانست به گفته وی، آنچه امروز مصرفکننده و فعالان بازار را تحت فشار قرار داده، مجموعهای از خطاهای انباشته در حوزه بودجه، واردات، توزیع و نظارت است.
بودجه نصف شد، برنامهای وجود نداشت
مختاریانی با اشاره به کاهش شدید منابع ارزی کالاهای اساسی گفت: دولت بودجه کالاهای اساسی را امسال به حدود ۸.۲ میلیارد دلار رساند که تقریباً نصف سالهای گذشته است، اما هیچ برنامهای برای مدیریت این کاهش نداشت.
به گفته وی، دولت میتوانست حذف ارز ترجیحی برنج را بهصورت تدریجی و از ابتدای سال یا حتی با بازنگری در سایر کالاها انجام دهد، نه اینکه در سه ماه پایانی سال شوک جدیدی به بازار وارد کند.
بیعدالتی در پرداخت بدهی واردکنندگان
رئیس انجمن برنج با انتقاد از نحوه تسویه بدهیهای معوق واردکنندگان تصریح کرد: از مجموع ۳.۴ میلیارد دلار بدهی معوق واردکنندگان، تنها حدود ۵۰۰ میلیون دلار مربوط به واردکنندگان برنج بود، اما همین بخش نیز بهدرستی پرداخت نشد. این در حالی است که بدهی نهادهها در اولویت قرار گرفت و همین بیعدالتی، انگیزه واردکنندگان برنج را بهشدت کاهش داد.
تصمیمهای شبانه و متناقض
مختاریانی یکی از عوامل بیثباتی بازار را تصمیمگیریهای مقطعی و غیرکارشناسی دانست و گفت: در مقطعی واردات برنج پاکستانی بهطور کامل متوقف شد، اما شش ماه بعد همان تصمیم لغو شد. این در حالی است که تقاضا برای برنج پاکستانی بالا بود. چنین تصمیمهای شبانهای مستقیماً به بازار آسیب میزند و اعتماد فعالان اقتصادی را از بین میبرد.
ورود دولت به توزیع؛ نقطه آغاز گرانی
به گفته رئیس انجمن تولیدکنندگان برنج، از ششم آذرماه و با انتقال بخش توزیع و بازرگانی برنج به شرکت بازرگانی دولتی، شرایط بازار بدتر شد. وی تأکید کرد: دقیقاً از همان تاریخ قیمتها روند افزایشی به خود گرفت و مداخله مستقیم دولت بهجای کنترل بازار، به تشدید گرانی منجر شد.
برنج بود، توزیع نشد
مختاریانی با اشاره به سهلانگاری یا سودجویی در بخش دولتی گفت: ۸۰ هزار تن برنج متعلق به بخش خصوصی پس از دو ماه تحویل گرفته شد، اما بین مردم توزیع نشد. شائبه این است که برخی منتظر افزایش قیمت بودند تا از این محل سودجویی کنند؛ موضوعی که فشار آن مستقیماً بر دوش مصرفکننده افتاد.
واکنشهای غلط به تورم
وی با انتقاد از عملکرد دولت در مواجهه با تورم افزود: عکسالعملهای دولت در برابر مشکلات اقتصادی سریع و منطقی نیست. تصمیمهای غلط و غیرمنطقی، بهجای مهار تورم، خود به عامل اصلی گرانیها تبدیل شدهاند.
انتصابات مسئلهدار در وزارت جهاد
مختاریانی بخش دیگری از مشکلات را ناشی از انتصابات نادرست در وزارت جهاد کشاورزی دانست و گفت: برخی مدیران کلیدی حتی تفاوت برنج هندی و پاکستانی را نمیدانستند، اما با وجود ترک وزارتخانه، بهدلیل ارتباطات قوی، در وزارتخانههای دیگر بهعنوان مشاور فعالیت میکنند و همینها عامل آشفتگی بودند.
حذف ارز ترجیحی بدون جایگزین
رئیس انجمن برنج در پایان با انتقاد از حذف ارز ترجیحی برنج بدون اجرای سیاستهای جبرانی گفت: دولت نه قیمتگذاری مؤثری انجام داده، نه کالابرگ و یارانهای که وعده داده بود را اجرا کرده است. حتی مصوبه واردات مرزی بدون انتقال ارز نیز شفافسازی نشده و تاکنون حتی یک دانه برنج از این مسیر وارد کشور نشده است.
به گفته مختاریانی، تا زمانی که سیاستگذاریها اصلاح نشود و مدیریت بازار بر پایه واقعیتهای اقتصادی و نظر کارشناسان شکل نگیرد، آشفتگی بازار برنج ادامهدار خواهد بود و هزینه آن را مردم پرداخت میکنند.
