گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: پس از شش سال فشار و تحریم‌های شدید، آمریکا عملاً قانون سزار علیه سوریه را لغو کرد. تحریم‌هایی که اقتصاد و زندگی مردم را فلج کرده بود، حالا به درخواست‌های غیرالزام‌آور تبدیل شده‌اند.

با این حال ناظران سیاسی با اشاره به واقعیت میدانی سوریه ـ از خلأ امنیتی گرفته تا بحران‌های جنوب و شرق در این کشور ـ معتقدند هیچ زمینه‌ای برای بهره‌برداری از این لغو مشروط تحریم ها وجود ندارد و تحریم‌ها عملا در قالبی تازه پابرجا خواهند ماند.

قانون سزار؛ ابزار فشار علیه سوریه

قانون سزار که از سال ۲۰۱۹ اجرا شده یکی از ابزارهای فشار واشنگتن نه تنها علیه دولت وقت سوریه بلکه علیه کل جامعه این کشور بود. این قانون عملاً روابط اقتصادی خارجی سوریه را با امکان تحریم هر نهاد یا شرکتی که با دولت همکاری کند، مختل می‌کرد.

ترامپ پیش‌تر تحریم‌های ریاست‌جمهوری را دو بار، هر بار به مدت شش ماه، معلق کرده بود، اما این معافیت‌ها چندان در جذب سرمایه‌گذاری مؤثر نبود، زیرا ترس از بازگشت ناگهانی تحریم‌ها همچنان سرمایه‌گذاران را منصرف می‌کرد.

این لایحه با ۳۱۲ رأی موافق و ۱۱۲ رأی مخالف تصویب شد و حالا به سنای آمریکا ارسال خواهد شد. با توجه به اکثریت جمهوری‌خواهان، انتظار می‌رود سناتورها نیز آن را تصویب کنند و سپس برای امضای دونالد ترامپ فرستاده شود. ترامپ ابراز امیدواری کرده که پیش از پایان سال لایحه را امضا کند.

چالش‌های پیش روی دمشق

با وجود لغو تحریم‌ها، چالش‌های اساسی همچنان باقی است. سوریه فاقد چارچوب قانونی مطمئن برای حفاظت از سرمایه‌گذاران است و اوضاع امنیتی در کشور همچنان ناپایدار است.

در جنوب سوریه، رژیم صهیونیستی به دنبال ایجاد ساختارهای کنترل جدید است و از خودمختاری در حال ظهور در السویدا حمایت می‌کند، پس از کشتارهایی که توسط گروه‌های وابسته به دمشق انجام شد. در شمال‌شرق، ادغام نیروهای دموکراتیک سوریه (SDF) در ساختارهای دولتی، که در مارس ۲۰۲۵ توافق شده بود، به دلیل اختلاف بر سر مدل حکمرانی آینده، هنوز متوقف مانده است.

نبود چارچوب قانونی کارآمد، ناامنی پایدار و زنجیره‌ای از بحران‌ها، از جنوب ملتهب گرفته تا گره‌های امنیتی و اجتماعی سویدا و تنش‌های شرق فرات همگی باعث شده تا آینده سوریه در هاله ای از ابهام باقی بماند.

از سوی دیگر، نقش اساسی خود آمریکا نیز بر این تصویر سایه انداخته است. واشنگتن در پی آن است که مدل مهندسی آمریکایی برای آینده منطقه را به نمایش بگذارد؛ مدلی که تنها محدود به سوریه نیست و از نگاه واشنگتن، حتی می‌تواند به تجربه‌هایی مشابه آنچه در مسیر جولانی رقم خورده، مشروعیت ببخشد، رویکردی که تا امروز هیچ عایدی کارآمدی نداشته است.