خبرگزاری مهر، گروه استانها: طرح محله محوری با هدف بازگرداندن ابتکار عمل به ساکنان محلههای مختلف شهری و روستایی و بهرهگیری از توان واقعی جامعه مردمی، تلاشی برای همدلی و همکاری مردم در مسیر پیشرفت محلات است.
همانگونه که تجربههای متعدد در بحرانهایی نظیر کرونا و جنگ دوازده روزه نشان داده زمانی که مردم در کنار دستگاههای اجرایی قرار میگیرند، مشکلات با سرعت بیشتری حل میشود و نتایج ماندگارتر است، محلهمحوری نیز با همین نگاه شکل گرفته تا مشارکت مردم، موتور محرک توسعه محلی و در نهایت توسعه کشور باشد.
شهرستان محلات نمونه موفق اجرای طرح محله محوری در کشور
فرماندار محلات در گفتگو با خبرنگار مهر درباره روند اجرای طرح محلهمحوری در شهرستان محلات اظهار کرد: این طرح طی ماههای اخیر نتایج موفقی داشته و بنا بر مأموریت ابلاغی رئیسجمهور به استانداران و فرمانداران، تقویت و توسعه آن بهصورت جدی در دستور کار مسئولین قرار گرفته است.
حسن خزایی پور افزود: افتخار داریم که با تلاشهای انجام شده شهرستان محلات رتبه نخست کشور را کسب کرد و این موفقیت دو ماه پیش به شهرستان محلات تعلق گرفت که ما نیز برای تقویت این روند، سلسله نشستهای متعددی در شهرستان برگزار کردهایم و اقدامات ارزشمندی انجام شده است.
خزائیپور ادامه داد: آئین افتتاح طرح محلهمحوری در مسجدالجواد محلات برگزار شد و نمایشگاهی از دستاوردهای طرح در معرض دید مردم و مسئولان قرار گرفت که خوشبختانه این طرح اکنون در شهرستان در حال اجرا است بهطوری که تا زمان برگزاری جلسه استانی، هماهنگیهای لازم برای ۲۲ محله انجام شده بود و امروز این تعداد به ۲۸ محله در مناطق شهری و روستایی افزایش یافته است.
فرماندار شهرستان محلات با اشاره به اهمیت محله بهعنوان کوچکترین واحد اجتماعی در نظام تقسیمات کشوری گفت: محلهها میتوانند نقش مؤثری در تحقق اهداف توسعه پایدار و برنامههای اجتماعی ایفا کنند و برای رسیدن به این اهداف، نیازمند مدیریتی هماهنگ و جامع هستیم که هم به مسائل روزمره مردم توجه کند و هم برای رفع مشکلات اساسی راهکار ارائه دهد.
خزائیپور بیان کرد: در راستای اجرای این طرح، سهشنبهشبها به همراه امامجمعه و مسئولان مرتبط در محلات مختلف حضور مییابیم و با مردم گفتوگوی مستقیم داریم که مسائل و مشکلات مطرحشده همانجا بررسی میشود و برای رفع آنها پیگیریهای لازم صورت میگیرد.
وی تصریح کرد: یکی از مهمترین الزامات موفقیت طرح محلهمحوری، نقشآفرینی فعال مسئولان و همراهی مردم است و بسیاری از مشکلات شهرستان با حضور خیران و مشارکت مردمی حل میشود.
اجرای طرح محله محوری در ۲۸ منطقه
شهردار محلات نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، از اجرای طرح «مدیریت محلهمحور» در ۲۸ محله شهری و روستایی این شهرستان خبر داد و گفت: این طرح با تکیه بر تجربه موفق پنجساله محله اسلامی و با هدف تقویت مشارکت مردمی و سرعتبخشیدن به حل مسائل محلی اجرا میشود.
عزیز تقی زاده افزود: تجربه اجرای محله اسلامی در سالهای گذشته بسیار موفق بوده و با توجه به اینکه بیش از ۸۰ درصد اقدامات آن با آئیننامه اجرایی مدیریت محلهمحور انطباق داشته، تصمیم گرفته شد این مدل در کل شهرستان توسعه یابد.
شهردار محلات اعلام کرد: در مجموع ۲۸ محله در شهرستان محلات شکل گرفته است که این تعداد شامل ۱۳ محله در شهر محلات و ۴ محله در نیمور و ۱۱ محله در روستاها قرار دارند که برخی روستاهای کوچک به دلیل جمعیت کم با یکدیگر ادغام شدهاند.
تقیزاده گفت: در همه این محلهها، مسجد بهعنوان محور مدیریت محلی تعیین شده و امامان جماعت و افراد معتمد و با تجربه نیز بهعنوان همکار یا مدیر نقشآفرینی میکنند.
وی با بیان اینکه شوراهای محله نیز تشکیل و اعضای آن معرفی شدهاند، ادامه داد: اغلب شوراها تکمیل شده و تنها چند محله نیازمند تکمیل اعضا هستند و تعداد اعضا مطابق آئیننامه پنج نفر است و در مواردی خاص، با مشورت اهالی و مدیران، جابهجایی یا تکمیل ساختار دنبال میشود.
تقیزاده فعالیتهای گذشته شهرداری را نیز مبتنی بر مدیریت محلمحور دانست و افزود: پیش از این شهر به ۱۶ بخش تقسیم شده بود و هر ۲۰ روز، شهردار و اعضای شورای شهر در محل حاضر میشدند، مسائل را از مردم میشنیدند و همانجا برای رفع مشکلات برنامهریزی میشد که اکنون این روند به صورت گستردهتر و سازمانیافتهتر ادامه خواهد یافت.
شهردار محلات تصریح کرد: هدف اصلی این است که مدیریت محلی مردمی و جهادی باقی بماند و از تبدیل آن به یک ساختار اداری و سنگین جلوگیری شود، محلهها باید همچنان فعال، خودجوش و متکی بر مشارکت اهالی باشند.
وی از تدوین آئیننامه اجرایی ویژه مدیران محله خبر داد و گفت: اگرچه ۸۰ درصد اقدامات با آئیننامههای موجود همخوانی دارد، اما برای هماهنگی بیشتر با سیاستهای استاندار و فرماندار، دورههای آموزشی، جلسات توجیهی و شرح وظایف دقیق برای مدیران محله در نظر گرفته شده تا این ساختار با انسجام بیشتری پیش برود.
آغاز فعالیت قرارگاههای محله اسلامی از سال ۱۳۹۹
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج محلات در گفتگو با خبرنگار مهر، از گسترش فعالیت قرارگاههای محله اسلامی و نقش آنها در حل مشکلات اجتماعی، معیشتی و عمرانی خبر داد.
سرهنگ رضا یارمحمدی با اشاره به آغاز فعالیت قرارگاههای محله اسلامی از سال ۱۳۹۹ اظهار کرد: با اعلام رسمی تشکیل این قرارگاهها در سپاه، فعالیت ما از همان سال آغاز شد و اولین اقدام، شناسایی محرومان و ارائه خدمات فوری در جریان شیوع کرونا بود و نخستین کارگروه فعال، کارگروه خدمات جسمانی، نیکوکاری و خیرین بود که مسئولیت تهیه و توزیع بستههای معیشتی را برعهده داشت.
وی ادامه داد: فعالیتها محدود به یک کارگروه باقی نماند و بهتدریج حدود ۱۳ کارگروه در محلههای مختلف از جمله طرح محلههای کرامت ایجاد و فعال شد که در بسیاری از قرارگاهها بین ۶ تا ۷ کارگروه بهصورت مستمر فعالیت میکنند و نمونههای آن در حوزههای مختلف قابل مشاهده است.
سرهنگ یارمحمدی با اشاره به عملکرد قرارگاهها در حوزه سلامت گفت: در دوران کرونا، کارگروه بهداشت و سلامت از تهیه و توزیع ماسک تا تأمین اکسیژنسازها را در سطح محلات مدیریت کرد و توانست مشکلات جدی بیماران را برطرف کند.
فرمانده بسیج محلات، یکی از موفقترین اقدامات را مربوط به حوزه اشتغال دانست و افزود: در محله کوی حجت محلات سه کارگاه شامل دو کارگاه خیاطی و یک کارگاه قالیبافی راهاندازی شد که پیش از این، مهمترین مطالبه افراد بیکار بود، اما امروز این دغدغه تقریباً برطرف شده است و با هماهنگی گلخانهداران، سنگبریها و اتحادیه مربوطه، فرصتهای کاری زیادی ایجاد شد و اکنون هر فردی که درخواست کار دارد، بهسرعت به مجموعههای شغلی معرفی میشود.
یارمحمدی به فعالیتهای عمرانی و اجتماعی نیز اشاره کرد و افزود: در روستاها و محلهها اعلام کردیم هر نقطهای که مشکلی دارد، موضوع را از طریق قرارگاه پیگیری کند، در برخی محلات مانند مسکن مهر، کارگروه امر به معروف تشکیل شد تا مشکلات محلی فهرستبندی و اولویتگذاری شود.
وی افزود: مسائل قابل حل به دستگاههای مربوطه معرفی شد و با نظارت اعضای فعال محله، بخش مهمی از مشکلات با سرعت پیگیری و رفع گردید.
وی ادامه داد: در برخی محلهها ۱۲ یا ۱۳ نفر در کارگروههای فعال داریم و در برخی نقاط یک یا دو نفر مسئولیت پیگیری امور را برعهده دارند که این فعالیتها در حوزه آموزش نیز ادامه دارد و مطابق با نیاز محله همکاری نزدیکی با مدارس شکل گرفته و برنامههای آموزشی متعددی اجرا شده است.
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج محلات درباره ساماندهی صندوقهای صدقات نیز گفت: در ابتدا برخی محلهها تمایل داشتند صدقات را خودشان جمعآوری کنند و به محرومان همان محله اختصاص دهند، اما برای ایجاد نظم و شفافیت، تصمیم گرفتیم این موضوع از مسیر قانونی کمیته امداد انجام شود و اکنون ۱۴ تا ۱۵ قرارگاه محله اسلامی دارای مرکز نیکوکاری فعال هستند که کار جمعآوری و توزیع کمکها را بهصورت کاملاً قانونی و منظم انجام میدهند.
یارمحمدی تاکید کرد: تجربه قرارگاههای محله اسلامی نشان داده که با تکیه بر ظرفیت مردم میتوان بسیاری از مشکلات را حل کرد.
محلهمحوری در ماده ۸۵ قانون برنامه هفتم توسعه مورد تاکید است
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی در گفتگو با خبرنگار مهر، اظهار کرد: طرح «محلهمحوری» با هدف بهرهگیری از ظرفیتهای مردمی و بر پایه تجربیات متعدد دستگاهها و نهادهای مختلف در سالهای گذشته طراحی و اجرا میشود.
محمدامین باقری با اشاره به اجرای طرحهای محلهمحور در دستگاههای مختلف طی سالهای اخیر از جمله طرح محله اسلامی سپاه، قرارگاه مسجد، طرح محراب، طرح ۲۰۲۰ در محلههای کم برخوردار، طرح سلام بهزیستی، طرح شهر سالم و دیگر برنامهها افزود: هر یک از این طرحها تجربههایی ارزشمند برای ارتقای خدمات اجتماعی در محلههای مختلف بوده و اکنون طرح محلهمحوری بهصورت جامع و یکپارچه و با هدف افزایش مشارکت اجتماعی مردم و سپردن امور محلی به خود مردم تدوین شده است.
وی با اشاره به نقش تعیینکننده حضور مردم در رویدادهای اخیر کشور تصریح کرد: تجربه بحرانها نشان داده هرجا مردم وارد میدان شدند، مسائل سریعتر و با کیفیت بهتر برطرف شد که نمونه بارز آن، مدیریت شرایط پس از جنگ دوازده روزه و هجوم جمعیتی به شهر اراک بود که با اقدام گروههای مردمی و جهادی، وضعیت در کمتر از ۷۲ ساعت به حالت عادی بازگشت.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی با بیان اینکه این طرح ساختاری سهسطحی دارد، گفت: در سطح نخست شورای راهبری استان به ریاست استاندار و با حضور فرمانده سپاه، مدیرکل تبلیغات اسلامی، شهردار مرکز استان و نمایندگان تشکلهای مردمنهاد تشکیل شده است که دبیرخانه این شورا نیز در دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری فعال است.
وی ادامه داد: در سطح دوم، کمیته حمایت و راهبری شهرستان با ریاست فرماندار و عضویت فرمانده سپاه ناحیه، رئیس اداره تبلیغات اسلامی شهرستان، شهردار و نمایندگان تشکلهای مردمنهاد تشکیل میشود که در صورت نیاز، نمایندگان دیگر دستگاهها نیز به این کمیته افزوده خواهند شد.
باقری افزود: سطح سوم، تشکیل شورای پیشرفت محله در هر محله است که اعضای آن از میان شخصیتهای حقیقی و حقوقی، از افراد دلسوز، معتمد، فعال و آشنا با نیازهای محلی انتخاب میشوند و نمایندگان نهادهای حاکمیتی، گروههای جهادی، تشکلهای مردمنهاد، هیأت امنای مساجد، ائمه جماعات و شخصیتهای محلی و دغدغهمند نیز میتوانند در این شورا حضور داشته باشند.
وی ادامه داد: ذیل شورای پیشرفت محله، شش کمیته دائمی شامل کمیته بهداشت و درمان، کمیته حمایتی و معیشتی، کمیته فرهنگی، کمیته امنیت عمومی و آسیبهای اجتماعی، کمیته ورزشی و کمیته عمران و محیطزیست تشکیل میشود که همچنین در شرایط بحرانی، «کمیته مدیریت بحران» از ترکیب مسئولان همین کمیتهها شکل خواهد گرفت.
باقری تصریح کرد: طبق برنامهریزی انجام شده، تا پایان آذرماه باید شوراهای پیشرفت محله در همه شهرها و محلههای منتخب تشکیل شود و شورای راهبری استان و کمیتههای شهرستانی نیز اکنون شکل گرفته و روند تشکیل شوراهای محلی در حال تکمیل است.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی با اشاره به اینکه اجرای این طرح یک اقدام صرفاً دولتی نیست، گفت: محلهمحوری تصمیمی حاکمیتی و قانونی است که در ماده ۸۵ قانون برنامه هفتم توسعه مورد تأکید قرار گرفته و تمام دستگاههای اجرایی و نهادها موظفاند از این شوراها حمایت و همکاری کنند.
وی با بیان اینکه ظرفیتهای مردمی در بسیاری مواقع از امکانات دولتی مؤثرتر و گستردهتر است، ادامه داد: در موارد مختلف مشاهده شده که مشارکت مردمی حتی از اعتبارات یکساله دستگاهها نیز فراتر رفته است که نمونه آن تعهد ۵۳۰ میلیارد ریالی خیران برای پروژههای درمانی در یکی از شهرستانهای استان که بسیار بیش از اعتبارات مصوب همان شهرستان است.
مدیرکل دفتر امور اجتماعی و فرهنگی استانداری مرکزی گفت: تمام هدف این طرح، بازگشت به مردم، تقویت نقش آنان در اداره امور محلی و بهرهگیری از توان جامعه برای پیشرفت پایدار است و هرجا مردم وارد میدان شدهاند، نتیجه بهتر، سریعتر و پایدارتر بوده و امروز نیز راهی جز تکیه بر همین سرمایه اجتماعی وجود ندارد.
