عصر ایران؛ سروش بامداد- سیاست کیهان به عنوان خط دهنده اصلی منتقدان دولت تا چند روز قبل این بود که به جای انتقاد مستقیم از خود رییس جمهوری سراغ مشاوران او برود و هر از گاهی به شورای اطلاع رسانی دولت بتازد یا حساب مسعود پزشکیان را جدا کند.
سخنان صریح او در 16 آذر اما سبب شد که کیهان این سیاست را کنار بگذارد و از خود پزشکیان انتقاد کند و رییس جمهوری هم در واکنش به جنجال سازی بر سر مسابقات دو در کیش و حضور زنان با پوشش متنوع بگوید: سر به سر مردم نگذارید. به قدر کافی مشکلات اقتصادی و معیشتی دارند.
حالا کیهان بخش اول را رها کرده و به قسمت دوم چسبیده که مخاطب انتقاد خود شما هستید.
در نگاه اقتدارگرایان دولت مسؤول تأمین نان و گوشت مردم است و سیاست های خارجی و فرهنگی ربطی به دولت ندارد.
تند شدن لحن کیهان و مخاطب قرار دادن شخص پزشکیان از این نظر خوب است که رییس جمهور را متوجه چند نکته کند:
1. امتیاز دادن به جناح اقلیت موجب همکاری و کوتاه آمدن آنان نخواهد شد. نصف مردم در انتخابات شرکت نکردند و از نصف باقی مانده هم 30 درصد اغلب از ترس روی کار آمدن سعید جلیلی به پزشکیان رای دادند ولی در عمل وفاق به جلب و جذب همان 20 درصد جلیلی ترجمه شد در حالی که آنان امتیاز دادن های پزشکیان را لطفی به خود نمی دانند و مدام بیش از ان مطالبه می کنند.
2. روحانی با گره زدن مشکلات اقتصادی و معیشتی به تحریم ها توجه مردم را به نقطه اصلی معطوف کرد. پزشکیان برای آن که تحریک نکند از این سیاست دوری جسته در حالی که می داند بدون پول نفت نمی توان نانی در سفره مردم گذاشت و فروش نفت و کسب ارز هم در مضیقه است و باید مشکلات دیپلماسی را حل کرد.
از این پس باید انتظار داشت هم کیهان به کیهان قدیم و دوره روحانی بدل شود که افتخار می کرد منتقد دولت جمهوری اسلامی است و برای رسانه های حامی دولت تعبیر حامی دولت را در مقام انتقاد و انگ به کار می برد و هم پزشکیان شاید صریح تر شود و به تکرار شعارهای رسمی بسنده نکند.
تا حالا کیهان می نوشت: خود پزشکیان خوب است و مشاوران او نه و انتظار داشت مثل رییسی سرگرم سفرهای استانی برود و کاری به تحولات سیاسی و اجتماعی نداشته باشد و پزشکیان هم به جای مخاطب قرار دادن تندروها به آنان امتیاز می داد و از ضمیر "ما" در انتقادات استفاده می کرد به این معنی که یک مجموعه ایم.
در قبال ماجرای کیش اما از ضمیر مخاطب استفاده کرده و گفته سر به سر مردم نگذارید. نگفته "ما" چنین می کنیم.
کیهان هم به جای آن که الیاس حضرتی و احمد نیا و ظریف را مخاطب قرار دهد رفته سراغ خود رییس جمهور.
به همین خاطر روزنامه سازندگی بخش اول سخنان رییس جمهور را تیتر کرده و کیهان بخش دوم را!
اصل قصه اما از 16 آذر شروع شد که کیهان نوشت:
«... از نکات قابلتامل، برخی اظهارات آقای رئیسجمهور است که نه افقی نشان میدهد، نه مشکلی را حل میکند، نه حاکی از داشتن راهحل و برنامه است و نه گزارش اقدامات دولت:
- قربان خدا بروم، به هر شکلی دارد ما را میچلاند.
- راهحل رفع ناترازیها، وفاق ملی است.
- من در مجلس بودم کسی ما را تحویل نمیگرفت الان رئیسجمهور شدم همان آدم قبلی هستم. مگر من کی هستم که بیایم شهر شما را ببینم؟ خیال میکنید من بیایم ببینم معجزه میکنم؟ شما خودتان مشکلات را ببینید و آنها را حل کنید.
- اقتصاد با دستور اداره نمیشود. «باید» با ارائه راهکارهای مناسب، روندهای اجرائی فعلی را اصلاح کنیم.
- تلاش برای حذف کامل قیمتگذاری دستوری در دستورکار است. چراکه دستور با علم اقتصاد همخوانی ندارد.
- از روزی که آمدیم هر روز یک بلایی سر ما آوردند.
- این گوی و این میدان هر کسی میتواند مشکلات را حل کند بیاید حل کند. مگر من کیام؟ من تا دیروز نماینده مجلس بودم.
- من اصلاً دنبال رئیسجمهور شدن نبودم. میخواستم مردم به صحنه بیایند.
- من سهبار در ارومیه درخواست دادم، استخدام نکردند.
- روی طلا خوابیدیم و گرسنه هستیم.
- ترکیه و ژاپن و کره، نفت و گاز ندارد و وضعیت آنها از ما بهتر است. ما نفت و گاز داریم ولی گرسنه هستیم، مشکل داریم. گیر و مشکل کجاست؟
- یک زمانی میگفتند ارومیه، پاریس ایران است؛ حالا ببینید چه کارش کردهایم. حالا یکی دیگر میآید پاریس ایران را میکند افغانستان.
- هر چقدر بتوانیم به شما کمک میکنیم، ولی شما منتظر کمک ما نباشید (یکی از حضار: نشد که؛ هم میگویید کمک میکنید هم میگویید کمک نمیکنید!).
- سالهای گذشته برای کالاهای اساسی ۱۵ تا ۱۸میلیارد دلار هزینه میشد، الان ما فقط ۸میلیارد دلار تا پایان سال در اختیار داریم. خب سؤال این است که از کجا باید تامین کرد؟ بعد هم میگوییم باید مقاومت کنیم که البته باید مقاومت کنیم.«
در ادامه اصل حرف خود را نوشت:
مردم و نخبگان و فعالان اقتصادی و کارآفرینان و اقشار مختلف مردم باید از این قبیل ادبیات کلیگویانه، فرافکنانه، سیاهنمایانه و بعضاً نادرست چه چیزی را باید برداشت بکنند؟
در واقع خود رییس جمهوری را به کلی گویی و فرافکنی و سیاه نمایی و نادرست گویی متهم کرد.
پزشکیان که آمده بود کاهش فاحش مشارکت در انتخابات را جبران کند و به ترمیم زخم های بعد از 1401 بپردازد حالا می بیند این جماعت پایشان را روی گلوی او گذاشته اند و بر موج وضعیت اقتصادی سوار شده و طلب کار شده اند و او هم صریح تر شده و در ادامه روند 16 آذر گفته: عده ای ناگهان با یک ناهنجاری کوچک فریاد وااسلاما سر می دهند. مردم را تحت فشار نگذارید. با انبوه مشکلات اداری و معیشتی رو به رو هستند ولی کسی به این مشکلات حساسیت نشان نمی دهد ولی در این موارد حساس هستند و این کمک به اسراییل است.«
کوتاه این که:
اوضاع اقتصادی درست نشده و روز به روز قدرت خرید مردم بدتر می شود. کیهان و اقتدارگرایان میخواهند از این آب گل آلود ماهی بگیرند و بر روی موج سوار شوند. روش روحانی این بود که به سه سال بهبود 94 تا 97 اشاره می کرد و این که چاره در حل مشکل تحریم با بهبود در دیپلماسی است.
پزشکیان اما می خواست راهی بینابین پیدا کند و حالا دریافته اگر نجنبد هم چوب را خورده هم پیاز را و ادبیات خود را تغییر داده و مستقیما آنان را خطاب قرار داده و نگفته مردم را تحت فشار نگذاریم. گفته مردم را تحت فشار نگذارید.
در قدم اول کیهان خود پزشکیان را به جای مشاوران نشانده و او هم ضمیر مخاطب را به جای ضمیر "ما".