به گزارش همشهری آنلاین غذاهای فوق فرآوریشده از طریق تکنیکهای صنعتی به شدت فرآوری میشوند، مواد غذایی کامل کمی دارند یا اصلاً ندارند و ارزش غذایی کمتری دارند. مواد تشکیلدهنده آنها ممکن است شامل قند و نمک اضافه شده، رنگهای مصنوعی و سایر مواد افزودنی تولید شده مانند شربت ذرت با فروکتوز بالا باشد. این غذاها را به دلیل فرآوری صنعتیشان نمیتوانید در خانه درست کنید.
این مواد غذایی به گونهای طراحی شدهاند که ماندگاری طولانی داشته باشند، طعم خوبی بدهند و خوردنشان راحت باشد. اگرچه این موارد ممکن است سودمند به نظر برسند، اما این ویژگیها به این معنی است که این غذاها افراد را اغلب با کالریهایی که ارزش غذایی کمی دارند، سیر میکنند.
غذاهای فوقفراوریشده در واقع همان چیزی هستند که ما قبلاً به آنها غذای ناسالم میگفتیم.
فراوری غذا یعنی چه؟
فرآوری غذا به نوعی در بیشتر تاریخ بشر وجود داشته است. یکی از اولین نمونهها، پخت و پز با آتش است و بعدها، روشهای نگهداری مانند خشک کردن، دودی کردن، نمک سود کردن، ترشی انداختن، کنسرو کردن و نمک سود کردن رایج شد. غذاهای فرآوریشده سنتی شامل مواردی مانند نان خانگی، پنیر و ماهی کنسروشده هستند که با افزودن نمک، چربی، شکر یا روغن از حالت طبیعی خود تغییر میکنند. با این حال، غذاهای فوقفراوریشده اساسا متفاوت هستند.
اصطلاح «غذاهای فوقفرآوریشده» از سیستم طبقهبندی غذای نوا (Nova) سرچشمه گرفته است که غذا را در چهار دسته تعریف میکند، از حداقل تا حداکثر فرآوری شده:
- غذاهای فرآورینشده یا حداقل فرآوریشده مانند میوه، سبزیجات، شیر یا ماهی.
- مواد اولیه آشپزی فرآوریشده مانند نمک، شکر، روغن زیتون و کره.
- غذاهای فرآوریشده مانند مربا، ترشی یا میوه کنسرو شده.
- غذاهای فوقفرآوریشده مانند نوشیدنیهای انرژیزا، بلغور جو دوسر فوری، نان برش خورده یا هات داگ.
غذاهای فوقفراوریشده دارای یک یا چند ماده اولیه هستند که در آشپزخانه یافت نمیشوند. مانند مواد نگهدارنده شیمیایی، امولسیفایرهایی مانند روغنهای هیدروژنه، شیرینکنندههایی مانند شربت ذرت با فروکتوز بالا و رنگها و طعمدهندههای مصنوعی. غذاهای فوقفراوریشده تحت تکنیکهای فرآوری مانند سرخ کردن اولیه، قالبگیری، اکستروژن، فراکشنینگ و سایر تغییرات شیمیایی قرار میگیرند که باعث میشود محصولات نهایی تقریباً هیچ شباهتی به مواد اولیه اصلی نداشته باشند.
غذاهای فوقفراوریشده همه جا حاضر و جذاب هستند. نمونههایی از غذاهای فوقفراوریشده که ممکن است فوراً به ذهن خطور کنند شامل نوشابهها، میان وعدههای بستهبندی شده مانند چیپس، کلوچه، کراکر، آب نبات، غذاهای منجمد و آماده مصرف و هات داگ هستند.
تاثیرات غذاهای فوقفرآوریشده بر بدن
فرآیندها و موادی که برای ایجاد غذاهای فوقفراوریشده استفاده میشوند، اغلب این غذاها را بیش از حد خوشطعم میکنند، به این معنی که آنها به گونهای طراحی شدهاند که برای ذائقه انسان بسیار جذاب باشند - و میتوانند اعتیادآور باشند. غذاهای فوقفراوریشده معمولاً حاوی ترکیبی از موادی مانند شکر، چربی و نمک هستند که سیستم پاداش مغز را تحریک میکنند و ترک خوردن آنها را دشوار میکند.
غذاهای فوقفراوریشده همچنین سیری را کاهش میدهند، زیرا فرآوری صنعتی ساختار آنها را تغییر میدهد و آنها را نرمتر و خوردن و هضم آنها را آسانتر میکند. این منجر به سرعت بیشتر مصرف میشود که میتواندپیامهای طبیعی سیری را نادیده بگیرد و باعث پرخوری افراد شود. علاوه بر این، غذاهای فوقفراوریشده اغلب حاوی مواد افزودنی هستند و میزان فیبر کمتری دارند که منجر به سیری پایدار کمتری میشود.
از آنجا که غذاهای فوقفراوریشده معمولاً چربی اشباع، سدیم یا نمک و قند بالایی دارند و میزان آب و فیبر کمتری دارند، در مقایسه با غذاهای کامل مانند میوهها و سبزیها (حدود ۶۸ کالری در ۱۰۰ گرم) کالری بیشتری در هر گرم دارند (تقریباً ۳۷۸ کالری در هر ۱۰۰ گرم).
بسیاری از این غذاهای فوقفراوریشده عمداً توسط صنایع غذایی طراحی شدهاند تا برای مصرفکنندگان مقاومتناپذیر باشند و با هدف به حداکثر رساندن سود، به شدت بازاریابی میشوند.
