پروژه فرودگاه قم، یکی از قدیمیترین و چالشبرانگیزترین طرحهای عمرانی استان، سالها در چرخهای از توقف، تصمیمهای مقطعی و سیاستزدگی گرفتار بود. طرحی که میان آغاز و سکون، وعده و تعلیق، و برنامهریزی و بیبرنامگی دستبهدست شد و بارها ثابت کرد بدون مدیریت پایدار، ساختار مشخص و جریان مستمر منابع، هر طرح ملی و منطقهای با ظرفیتهای مهم در برزخ رکود باقی میماند.
آنچه این پروژه را بیش از همه آسیبپذیر میکرد، نه فقط کمبود منابع، بلکه فقدان نظم اداری و تداخل نقشها بود؛ وضعیتی که سالها پروژه فرودگاه قم را از مسیر اصلی توسعه دور نگه داشت.
اما روند یک سال اخیر، نقطه آغاز یک تغییر بنیادین بوده است؛ تغییری که بخش مهمی از آن به پیگیری منظم، تصمیمگیری سریع و هماهنگی فشرده مدیریت استان، بهویژه استاندار قم بازمیگردد. بازنگری جامع در طرح، اصلاح اسناد اجرایی، بازتعریف ساختار مدیریتی و تعیین خطوط مسئولیت روشن، پروژه را از وضعیت مبهم گذشته خارج کرده و آن را در مسیر اجرایی قابل ارزیابی قرار داده است.
وابستگی انحصاری به یک سرمایهگذار که سالها پروژه را در حالت انتظار نگه داشته بود، کنار گذاشته شد و اکنون چند نهاد بهطور همزمان درگیر پیشبرد عملیاتی آن هستند.
بخشهایی از عملیات با مسئولیت بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، بخشهایی با ظرفیت منطقه ویژه اقتصادی، و بخش نظارت و کنترل با مدیریت ساخت تعریفشده پیش میرود؛ ترکیبی که با هدایت و پایش مستمر استاندار انسجام پیدا کرده است.
در دوره جدید، ساختار پروژه با تفکیک کارکردی به دو محور اصلی ساماندهی شده است: شهر فرودگاهی با مأموریتهای اقتصادی، خدماتی و پشتیبانی، و محیط فرودگاهی شامل باند، تجهیزات ناوبری و سطوح عملیاتی.
این دو بخش با وجود استقلال در طراحی و اجرا، بهصورت همزمان، هماهنگ و تحت نظارت مشترک مدیریت استان پیش میروند تا توسعه کالبدی، فنی و عملیاتی پروژه از یکدیگر جدا نشود،این رویکرد علاوه بر شفافسازی مسئولیتها، امکان پیشبرد منسجم و ارزیابی مرحلهای پیشرفت را فراهم کرده است.
یکی از بخشهای اساسی که پیشتر کمتر مورد توجه بود، زیرساختهای دسترسی و شبکه حملونقل پیرامونی پروژه است. اتصال فرودگاه به محورهای اصلی شهر، طراحی مسیرهای دسترسی سریع، توسعه مسیرهای ترانزیتی و پیوند آن با شبکه حملونقل ملی، از مهمترین اقداماتی است که بهرهبرداری واقعی پروژه را ممکن میکند. ساماندهی این حوزه نیز با دستورات مستقیم استاندار و جلسات تخصصی پیدرپی در استان و تهران وارد فاز جدیدی شده است.
نقش مدیریت استان در این نقطه، نه تنها تسهیلکننده، بلکه تعیینکننده بوده است. پیگیریهای مستمر استاندار قم، تشکیل جلسات تخصصی با وزارتخانهها، هماهنگی میان نهادهای خدماترسان و دستگاههای ملی و تأمین بخشی از منابع، پروژه را از سطح سکون به مرحله اقدام رسانده است.
حتی اگر فاز نخست پروژه تا سال ۱۴۰۷ به بهرهبرداری نرسد، نمیتوان این تلاشها را نادیده گرفت؛ این پیگیریها بنیانی مستحکم برای ادامه مسیر فراهم کرده و تضمین میکند پروژه هرگز به وضعیت رکود گذشته بازنگردد.
در سطح ملی نیز، تأکید رئیسجمهور بر ساماندهی طرح و عزم دولت چهاردهم برای به سرانجام رساندن پروژه، نشان میدهد که فرودگاه قم در اولویت اجرایی کشور قرار دارد.
هماهنگی دولت و مدیریت استان سبب شده پروژه از سطح یک طرح معطلمانده به یک برنامه فعال و قابل سنجش تبدیل شود. امروز هر بخش پروژه دارای زمانبندی، گزارش پیشرفت و مسیر مشخص است.
ضرورت اجرای این پروژه بیش از هر زمان دیگری آشکار است. قم با جایگاه ملی در حوزه زیارت، گردشگری مذهبی، فعالیتهای حوزوی، مراکز پژوهشی، صنایع دستی، ظرفیتهای اقتصادی و جمعیت میلیونی، نیازمند زیرساخت هوایی پایدار و کارآمد است. فرودگاه قم نه یک طرح تشریفاتی، بلکه بخش مهمی از مسیر توسعه استان است؛ بخشی که با پیگیری های مستمر مدیریت فعلی استان، دوباره احیا شده و روند پیشرفت آن به مسیر عملیاتی بازگشته است.
با وجود تمام نقدها، تأخیرها و فضاسازیها، واقعیت امروز این است که فرودگاه قم پس از سالها توقف، وارد مرحلهای روشن، فعال و قابل ارزیابی شده است. پایان چرخه رکود، آغاز دورهای است که پروژه بر پایه مدیریت پایدار، حمایت دولت، منابع مشخص و نقش محوری مدیریت استان پیش میرود. اگر این مسیر با ثبات مدیریتی و تخصیص مؤثر منابع ادامه یابد، فرودگاه قم از سطح یک وعده قدیمی عبور کرده و به یکی از زیرساختهای راهبردی و تحولآفرین استان تبدیل خواهد شد، زیرساختی که چشمانداز بهرهبرداری آن امروز بیش از هر زمان دستیافتنی است.
23
