همشهری آنلاین – گروه سیاسی: یکی از رایجترین منابع ارزیابی قدرت نظامی کشورها، مراکز و اندیشکدههای تخصصی بینالمللی هستند که با بررسی شاخصهای متنوع و چندگانه، نسبت به تعیین رتبهبندی نظامی کشورها در سطح بینالمللی اقدام میکنند.
بهعنوان مثال، وبگاه تخصصی «گلوبال فایر پاور» بهصورت مستمر درحال ارزیابی و تعیین رتبهبندی کشورها در حوزه نظامی است و در آخرین بهروزرسانی خود در سال ۲۰۲۵، ایران را به عنوان «شانزدهمین قدرت نظامی جهان» معرفی کردهاست. دراین رتبهبندی آمریکا، روسیه و چین به ترتیب به عنوان ۳ قدرت برتر نظامی جهان معرفی شدهاند و رژیمصهیونیستی در رتبه پانزدهم قرار داده شدهاست.
یکی دیگر از منابع تخصصی این حوزه، وبگاه «رتبهبندی قدرت نظامی» (MPR) است که ادعا میکند «واقعبینانهترین تحلیل قدرت نظامی جهان در سال ۲۰۲۵» را ارائه دادهاست. این مرکز تخصصی نظامی، ارزیابی خود را در سال جاری میلادی براساس بررسی ۱۱۴ عامل ارائه داده و از منابع مختلف، از جمله «گزارشهای رسمی دفاعی»، «تحقیقات اندیشکدهها»، «دادههای اقتصادی و رسانهای» بهره بردهاست.
در رتبهبندی ۲۰۲۵ ارائه شده ازسوی MPR، ایران در رتبه یازدهم قرار دارد و سه جایگاه برتر به ترتیب به روسیه، چین و آمریکا اختصاص یافتهاست. برخلاف ارزیابی «گلوبال فایر پاور»، رژیمصهیونیستی در این رتبهبندی ۳ پله پایینتر از ایران، یعنی در رده چهاردهم قرار داده شدهاست.
سرچشمه قدرت نظامی ایران کجاست؟
MPR تصریح کرده که «قویترین ارتشهای جهان» را براساس توانایی جنگی رتبهبندی کرده است و جایگاه ۱۱ ایران در این رتبهبندی، نشاندهنده ذخایر عظیم نیروی انسانی، زرادخانه موشکی پیشرفته و قابلیتهای نمایش قدرت منطقهای این کشور است.
دراین گزارش تصریح شدهاست که وضعیت نظامی ایران تحت تأثیر دههها تحریم، دکترین جنگ نامتقارن و رقابت مداوم با آمریکا، اسرائیل و کشورهای عربی خلیجفارس شکل گرفته است؛ «دکترین نظامی ایران بر بازدارندگی، دفع حملات منطقهای و تلافیجویی پرهزینه متمرکز است که توسط فرماندهی موشکی قوی، واحدهای سایبری و توانایی بسیج شبهنظامیان متحد در سراسر خاورمیانه تقویت میشود».
در بخش دیگری از این گزارش اضافه شدهاست که با وجود دسترسی محدود جمهوریاسلامی به فناوری غربی، ایران سرمایهگذاری زیادی در موشکهای بالستیک و پهپادها انجام داده است؛ «قدرت ایران در «زمین»، «تاکتیکهای جنگ نامتقارن»، «نیروهای نیابتی در منطقه»، «صنایع دفاعی بومی رو به رشد» و «اتحاد جدید با روسیه» است.
نقاط قوت نظامی ایران
در ادامه این گزارش به بررسی نقاط قوت ایران در عرصه نظامی پرداخته شده است که مهمترین شاخصهای ارزیابی شده در آن را در ادامه میخوانید:
- زرادخانه موشکهای بالستیک و قابلیتهای حمله دقیق:
- نیروهای موشکی ایران ستون فقرات استراتژی بازدارنده این کشور را تشکیل میدهند:
- موشکهای بالستیک عماد، سجیل، شهاب ۳ و خیبرشکن با برد تا ۲ هزار کیلومتر
- موشکهای تاکتیکی فاتح ۱۱۰، ذوالفقار و دزفول برای استفاده در میدان نبرد
- توانایی سامانههای موشک بالستیک کوتاهبرد/میانبرد بالستیک دقیق در حمله به اسرائیل، پایگاههای آمریکا و اهداف خلیجفارس
- سیلوهای موشکی زیرزمینی و پرتابگرهای متحرک، قابلیت بقا را افزایش میدهند.
- ناوگان پیشرفته پهپاد و مهمات گشتی:
- ایران در جنگ پهپادی جزو قدرتهای جهانی است.
- پهپادهای مسلح برای دور زدن سامانههای دفاع هوایی و اعمال قدرت منطقهای استفاده میشوند.
- صنعت داخلی به سرعت درحال گسترش تولید پهپادهای کمهزینه و دوربرد است.
- نیروهای نامتقارن:
- ایران نفوذ نظامی خود را بدون اعزام نیروهای متعارف گسترش دادهاست.
- نیروی قدس سپاه پاسداران شبکه قدرت منطقهای ایران را گسترش دادهاست.
- نیروهای نامتقارن ایران، زمینهساز مهار دشمنان منطقهای جمهوریاسلامی شدهاست.
- پدافند هوایی و سامانههای دفاعی استراتژیک:
- ایران یک معماری دفاعی لایهای برای محافظت از زیرساختهای استراتژیک خود توسعه داده است.
- سامانههای «باور۳۷۳» (معادل اس-۳۰۰)، «۱۵خرداد» و «صیاد۳»
- ادغام رادارها، پرتابگرهای متحرک و پلتفرمهای جنگ الکترونیک
- ایران در سال ۲۰۱۹ یک پهپاد آمریکایی را سرنگون کرد و آمادگی عملیاتی خود را به نمایش گذاشت.
- ایران از طریق همپوشانی سامانهها، برتری هوایی را از دشمنان سلب میکند.
- جنگ سایبری و صنایع نظامی بومی:
- بخشهای سایبری و صنایع نظامی ایران، عوامل کلیدی توانمندسازی نظامی ایران هستند.
- انجام عملیات سایبری علیه اهداف اسرائیلی و آمریکایی
- تولید داخلی تانک، پهپاد، موشک و سامانههای جنگ الکترونیک با وجود تحریمها
- همکاری با روسیه و چین در زمینه انتقال فناوری نظامی
