خبرگزاری مهر، گروه استانها - سکینه اسمی: پوشش اسلامی فقط یک لباس ساده نیست، بلکه نماد هویت، عزت نفس، کرامت و تعهد به ارزشهای اخلاقی یک جامعه محسوب میشود.
در شرایطی که تغییرات اجتماعی و فرهنگی با شتاب در جامعه کنونی محسوس است، رعایت پوشش ایرانی‑ اسلامی (حجاب و عفاف) از چشمانداز دینی، فرهنگی، اجتماعی و خانوادگی بیش از پیش اهمیت مییابد.
به اعتقاد کارشناسان حوزه حجاب و عفاف، هنگامی که پوشش اسلامی بر پایه اعتقاد و آگاهی انتخاب شود «نه اجبار» نیروی آن در حفظ «مصونیت اجتماعی و خانوادگی» و همچنین تقویت «هویت معنوی و فرهنگی» بهخوبی بروز میکند.
پوشش اسلامی، زمانی که با آگاهی، اختیار و اعتقاد همراه باشد، فراتر از یک حکم فقهی، به سرچشمهای برای حفظ کرامت، امنیت، هویت فرهنگی و سلامت اجتماعی تبدیل میشود؛ و نهادهای فرهنگی، آموزشی و خانوادهها مسئولیت دارند با اطلاعرسانی، گفتگو و آموزش مستمر، جایگاه آن را زنده نگه دارند.
در این راستا گفتگویی با یکی از اساتید دانشگاه و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان و دانشگاههای ارومیه انجام دادهایم در ذیل میخوانید؛
ترویج حجاب تنها با مفاهیم سنتی امکان پذیر نیست
مصطفی سلیمانیاصل، در گفتگو با خبرنگار مهر درباره رویکردهای فرهنگی در حوزه حجاب و رفتار اجتماعی جوانان، با اشاره به تغییر نگاه نسل جدید اظهار کرد: جوان امروز تا زمانی که مزایا و نتایج عملی یک موضوع را نبیند، آن را نمیپذیرد. بنابراین برای توضیح حجاب نباید تنها از مفاهیم سنتی استفاده کرد؛ بلکه باید نشان داد که پوشش صحیح قبل از هر چیز به سود خود زنان است و امنیت، آرامش و احترام اجتماعی آنها را افزایش میدهد.
وی با بیان اینکه استدلالهایی نظیر پوشش برای جلوگیری از گناه دیگران در فضای فکری نسل امروز اثرگذاری محدودی دارد، افزود: در قرآن نیز از پوشش زنان بهعنوان وسیلهای برای شناختهشدن به پاکی و مصونیت از آزار یاد شده است. این نگاه، یعنی بیان فواید شخصی و ملموس حجاب، باید محور گفتوگو با جوانان قرار گیرد.
پیامدهای واقعی بی حجابی برای نسل جوان تبیین شود
سلیمانیاصل با اشاره به تدریس در کلاسهای دانشگاهی و مواجهه مستقیم با نسل جوان، گفت: وقتی درباره آسیبهای اجتماعی صحبت میکنیم، دانشجویان بهتر با واقعیتهایی مانند طلاق، روابط ناپایدار یا فشارهای روحی ارتباط برقرار میکنند. در بسیاری از این موارد، بیشترین هزینه اجتماعی و خانوادگی متوجه دختران است. مردان غالباً کمترین تعهد را در روابط ناپایدار میپذیرند اما دختران بار اصلی تبعات را تحمل میکنند.
وی با انتقاد از رویکردهای دستوری در موضوع حجاب، تأکید کرد: نسل جوان تنها زمانی اقناع میشود که فواید مستقیم، شخصی و اجتماعی پوشش برای خود زنان برایشان روشن و ملموس باشد. در بسیاری از آسیبهای اجتماعی، بیشترین فشار و تبعات متوجه دختران و زنان است.
وی با اشاره به رشد برخی آسیبها، از جمله سقط جنین و روابط بیثبات، این روند را هشدار دهنده دانست و تصریح کرد: هر نوع ولنگاری رفتاری و غیبت چارچوبهای روشن در روابط، بیش از همه دختران را آسیبپذیر میکند. باید پیامدهای واقعی این شرایط را صریح و روشن برای نسل جوان توضیح داد.
مشکلات بی حجابی موجود در کشور ناشی از ضعف سیاستگذاری فرهنگی است
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به تجربه برخی کشورها، گفت: در بسیاری از کشورهای غربی که سالها آزادی بیقید در پوشش و روابط جنسی دنبال شده، آمار خانوادههای تکسرپرست و کودکان بدون پدر بسیار بالاست و بار اصلی نگهداری و تربیت فرزند بر دوش زنان افتاده است. این یک نمونه روشن از این واقعیت است که بیثباتی در روابط، بیش از همه زنان را تحت فشار قرار میدهد.
وی بخشی از مشکلات موجود در کشور را ناشی از ضعف سیاستگذاری فرهنگی دانست و با انتقاد از وضعیت بازار پوشاک افزود: پیدا کردن لباس مناسب، پوشیده و زیبا با قیمت معقول برای بسیاری از دختران دشوار شده است. کمبود طراحی و تولید پوشاک متین باعث شده برخی جوانان ناخواسته به سمت الگوهای نادرست سوق داده شوند. ساماندهی صنعت پوشاک، کنترل قیمتها و حمایت از تولید پوشش استاندارد و در دسترس، یک ضرورت فرهنگی است.
سلیمانیاصل با تأکید بر ناکارآمدی روشهای دستوری در گفتوگو با نسل جدید گفت: نسل امروز با ادبیات تحکمآمیز و تهدیدی همراهی نمیکند. شهید مطهری سالها پیش با زبان اقناعی جوانان سخن میگفت، امروز جامعه ما بیش از هر زمان دیگری نیازمند همین نوع گفتوگوست؛ گفتوگویی که مبتنی بر احترام، استدلال و تبیین فواید واقعی موضوع باشد.
الگوهای مناسب و موفق در زمینه حجاب به نسل جوان معرفی شود
این استاد دانشگاه مطرح کرد: باید از کودکی و نوجوانی رعایت عفت و حجاب را به فرزندان خود بیاموزیم. چراکه اگر این رفتار و ارزش توسط خانواده در افراد ایجاد نشود پر کردن این خلأ توسط مدرسه و دانشگاه کاری بسیار دشوار است.
عضو هیئت علمی یکی از دانشگاههای ارومیه بابیان اینکه متأسفانه هماکنون برخی خانوادهها این مسائل را جدی نمیگیرند، گفت: آگاهی دادن به مادر و پدر برای توجه نشان دادن به محرم و نامحرم و رعایت پوشش از دوران کودکی از اهمیت زیادی برخوردار است.
سلیمانی اصل با بیان اینکه بیحجابی در جامعه امروز در یک علت خلاصه نمیشود، گفت: این ناهنجاری محصول مجموعهای از عوامل فرهنگی، روانشناختی و اجتماعی است، که ناشی از غفلت از فرهنگ سازی صحیح در حوزه حجاب و عفاف است.
وی تاکید کرد: اگر نوجوان و جوان بفهمد که پوشش نه محدودیت، بلکه ابزاری برای حفظ حرمت و آرامش روانی است، آن را انتخاب خواهد کرد در این راستا معرفی الگوهای مناسب حجاب از زنان موفق در عرصههای مختلف ورزشی، فرهنگی و غیره تحت عنوان اینکه حجاب مانع موفقیت نشده و محدودیت ایجاد نکرده میتواند کارساز باشد.
