همشهری آنلاین، شقایق عرفی‌نژاد: تام استپارد که روز گذشته درگذشت نمایشنامه‌نویس اصلا اهل چک بود اما به دلیل جنگ و اشغال چک توسط نازی ها کودکی اش را در هند گذراند و بعد هم ساکن انگلستان شد و در همانجا تحصیل و کار کرد. استپارد در سال ۲۰۱۳ جایزه پن پینتر (PEN Pinter) را به دست آورد، در سال ۲۰۱۷ به عنوان یکی از اعضای افتخاری آکادمی ملی بریتانیا انتخاب شد و در سال ۱۹۹۸ اسکار بهترین فیلمنامه غیراقتباسی را برای فیلم «شکسپیر عاشق» دریافت کرد. اما او کارش را خیلی زودتر و از دهه پنجاه با نوشتن برای رادیو شروع کرد. سال ۱۹۶۰ اولین نمایشنامه اش را با اسم «راه رفتن روی آب» نوشت. خودش گفته است کارهایش بیشتر تحت تأثیر رابرت بولت، نویسنده مردی برای تمام فصول در نمایشنامه Flowering Cherry و آرتور میلر در مرگ دستفروش بوده است. او از سپتامبر ۱۹۶۲ تا اپریل ۱۹۶۳ با نام ویلیام بوت در مجله صحنه نقد تئاتر نوشت. بعدتر در دهه های هشتاد و نود او هم نمایشنامه نوشت و هم فیلمنامه و هم نمایشنامه های زیادی را به انگلیسی ترجمه کرد. آثار او مضامین حقوق بشر، سانسور و آزادی سیاسی را پوشش می‌داد و اغلب به مبانی فلسفی عمیق‌تر جامعه می‌پرداخت.
نمایشنامه‌هایی که استپارد را تبدیل به نمایشنامه نویسی مطرح کرد
بعد از مگریت: این نمایشنامه فضایی طنز و سورئال دارد. داستان آن جنایی و معمایی است و داستان زوجی را روایت می کند که قصد دارند از خانه بیرون بروند، اما ناگهان نیروهای پلیس سر می‌رسند و شروع به بازجویی کردن از آن دو می‌کنند.
آرامش از نوعی دیگر: جان براون شخصیت اصلی این نمایشنامه تصمیم عجیبی می‌گیرد. او که از رنج‌ها و سختی‌های دنیا خسته شده، می‌خواهد تا پایان زندگی خود، در یک بیمارستان خصوصی روزگار بگذراند. او یک روز با چمدانی پر از پول به پذیرش بیمارستان می‌رود و اتفاقات بعدی این نمایشنامه را به وجود می‌آورد.
روزنکرانتز و گیلدنسترن مرده‌اند: یکی از بهترین و شناخته شده ترین کارهای استپارد است که در آن دو شخصیت فرعی نمایشنامه هملت که قصد کشتن او را دارند، داستان خود را روایت می کنند.
هملت داگ، مکبث کاهوت: باز هم اقتباسی دیگر از کارهای شکسپیر. هملت داگ، مکبث کاهوت دو نمایشنامه را در برمی‌گیرد. استپارد در نخستین نمایشنامه دست به یک تجربه‌ی تازه زده است و از ایده‌های فلسفی لودیگ ویتگنشتاین بهره برده است. نمایشنامه دوم هم اقتباسی از مکبث شکسپیر است و به مسائل سیاسی روز در چکسلواکی می‌پردازد.
مسخره‌بازی‌ها: در میانه جنگ جهانی اول، سه چهره مهم در دنیای ادبیات و سیاست در سوئیس حضور پیدا کردند: ولادیمیر لنین، جیمز جویس و تریستان تزارا. تام استاپارد در این نمایشنامه شخصیتی را روی صحنه می‌آورد که با ذهن آشفته‌اش داستان آشنایی خود با هر کدام از این سه را بیان می‌کند.
«راک اند رول» و «مسئله‌ی غامض»، «ساحل آرمانشهر» و «لئوپولشتات» هم دیگر نمایشنامه های مهم استپارد هستند که او را به چهره‌ای شاخص در تئاتر مدرن تبدیل کرده اند.
«روزنکرانتز و گیلدنشترن هر دو مرده اند»، با ترجمه مصطفی اسلامیه، «لئوپولداشتات»، «مسئله پیچیده» و «راک اند رول» با ترجمه آراز بارسقیان، «مسخره بازی ها» با ترجمه حمید امجد، «ساحل آرمانشهر» در سه بخش سفر، کشتی شکستگان و نجات با ترجمه نازنین دیهیمی و مهدی نوری، «هنرمند از پله ها پایین می آید» با ترجمه مهسا خراسانی، «بعد از مگریت» و «آرامش از نوعی دیگر» با ترجمه هوشنگ حسامی از جمله نمایشنامه های استپارد هستند که به فارسی برگردانده شده اند و اجراهایی هم از این نمایشنامه ها یا با برداشت از آنها درایران روی صحنه رقته اند.
