به گزارش الف تخلف‌های قانونی وزارت بهداشت و عدم تمکین آن به تکالیف قانونی نشان از ضعف مدیریتی دارد. وزارت بهداشت در آخرین اقدام خود دست به کاهش ظرفیت‌های مصوب پذیرش پزشکی و دندانپزشکی زده که این امر نه فقط یک تخلف قانونی، بلکه یک تغییر جهت خطرناک در سیاست‌گذاری سلامت کشور است. این تصمیمات، در کنار ناکارآمدی‌های پیشین، نظام آموزش پزشکی را با چالش‌های جدی مواجه کرده و تاثیر مستقیمی بر دسترسی عادلانه مردم به خدمات درمانی و تامین نیروی انسانی گذاشته است. کمبود پزشک در مناطق محروم، نابرابری در توزیع کادر درمان، و افزایش مهاجرت تحصیلی نیروی انسانی جوان از جمله پیامدهای این ناکارآمدی‌هاست.
تجربه تاریخی دهه ۶۰ نشان می‌دهد که مدیریت آموزش پزشکی توسط وزارت علوم توانست ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی را متناسب با نیازهای جامعه افزایش دهد. اکنون، با توجه به شواهد موجود، انتقادات نمایندگان مجلس، و نظرات کارشناسان، انتقال مجدد آموزش پزشکی به وزارت علوم به عنوان راهکاری اساسی برای اصلاح نظام آموزش پزشکی و رفع بحران کمبود پزشک مطرح شده است. این گزارش با بررسی شواهد، نقل‌قول‌های نمایندگان مجلس، و تحلیل داده‌های بودجه‌ای، به تبیین ضرورت این انتقال و مزایای آن می‌پردازد.
مسئولین وزارت بهداشت خود می‌گویند نمی‌توانیم
وزارت بهداشت بارها اعلام کرده که قادر به پذیرش حجم بالای دانشجوی پزشکی نیست. اما بررسی‌ها نشان می‌دهد که محدودیت مالی دلیل اصلی این ناتوانی نیست. بر اساس گزارش‌های رسمی، بودجه اختصاص یافته به آموزش پزشکی طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است؛ به طوری که در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۸۰ درصد افزایش یافته و در سال ۱۴۰۳ نسبت به سال ۱۴۰۲ بیش از ۱۴۰ درصد رشد داشته است. علاوه بر این، اعتبارات جدیدی به منظور ساخت و تجهیز خوابگاه‌ها و فراهم کردن امکانات آموزشی در اختیار دانشگاه‌ها و وزارت بهداشت قرار گرفته است، به طوری که بیش از ۹۰ درصد اعتبارات مربوط به آموزش پزشکی تخصیص داده شده است.
با این منابع و بودجه قابل توجه، کارشناسان تأکید می‌کنند که وزارت بهداشت می‌توانست زمینه لازم برای پذیرش بیشتر دانشجوی پزشکی را فراهم کند و پاسخگوی نیاز واقعی کشور باشد. عدم توانایی در این زمینه نه به دلیل کمبود بودجه بلکه ناشی از ضعف مدیریتی، ناکارآمدی ساختار فعلی و فشارهای صنفی است. همین مسئله باعث شده کشور با بحران کمبود پزشک، نابرابری در دسترسی به خدمات درمانی و مهاجرت تحصیلی دانشجویان مستعد روبه‌رو شود.
وزارت بهداشت توان تربیت پزشک ندارد
با توجه به تجربه تاریخی، در دهه ۶۰ نیز آموزش پزشکی در وزارت علوم مدیریت می‌شد و کشور توانست ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی را متناسب با نیاز جامعه افزایش دهد. اکنون نیز کارشناسان و نمایندگان مجلس معتقدند ساختار فعلی وزارت بهداشت ناکارآمد است و به تنهایی نمی‌تواند آموزش پزشکی را به شکلی پاسخگو و کارآمد مدیریت کند.
انتقال آموزش پزشکی به وزارت علوم می‌تواند چند مزیت اساسی داشته باشد: اول، افزایش ظرفیت پذیرش متناسب با نیاز واقعی کشور؛ دوم، کاهش فشار بر نظام آموزش و کاهش مهاجرت تحصیلی؛ و سوم، ایجاد رقابت علمی سالم و ارتقای کیفیت آموزش پزشکی در سطح ملی. این انتقال نه تنها یک ضرورت مدیریتی است بلکه می‌تواند پایه‌ای برای اصلاح بلندمدت نظام سلامت کشور باشد.
بهارستانی‌ها هم به ضعف مدیریت وزارت بهداشت اعتراض دارند
برای مثال، حجت‌الاسلام اسماعیل سیاوشی (دبیر دوم کمیسیون فرهنگی مجلس) اظهار داشته: «وزارت بهداشت موظف بود طی چهار سال ظرفیت پذیرش دانشجویان پزشکی را ۲۰ درصد افزایش
