به گزارش همشهری آنلاین به نقل از فرادید، این میمون‌ها دو گونه دارند: مارموزت کوتوله شمالی (Cebuella pygmaea) و مارموزت کوتوله شرقی (Cebuella niveiventris). زیستگاه آن‌ها حوزه آمازون در کشور برزیل و بخش‌هایی از اکوآدور، کلمبیا، بولیوی و پرو است. آن‌ها جنگل‌هایی نزدیک به کناره رودخانه‌ها را دوست دارند و در پوشش گیاهی متراکمِ لایه زیرین جنگل حرکت می‌کنند. مارموزت‌ها بسیار پرسروصدا هستند و برای برقراری ارتباط از انواع صداها استفاده می‌کنند تا از میان جنگل انبوه همدیگر را پیدا کنند.
این میمون‌های کوچک تنها ۱۲ تا ۱۶ سانتی‌متر طول دارند و وزن آن‌ها فقط ۸۵ تا ۱۴۰ گرم است. آن‌ها پوششی از موهای نارنجی‌قهوه‌ای با طرح‌های راه‌راه دارند که به آن «رنگ‌آمیزی آگوتی» گفته می‌شود. طول دمشان بیش از طول بدنشان است و به آن‌ها کمک می‌کند هنگام حرکت در جنگل تعادل‌شان را حفظ کنند.
گونه‌های جنس Cebuella متخصص تغذیه از صمغ درختان هستند و ویژگی‌هایی دارند که به آن‌ها اجازه می‌دهد با دندان‌های خود سوراخ‌هایی در تنه درخت ایجاد کنند تا به صمغ یا شیره آن دسترسی یابند. آن‌ها همچنین حشرات کوچک و میوه هم می‌خورند.
به دلیل اندازه بسیار کوچک، مارموزت‌ها طعمه شکارچیانی مانند عقاب‌ها، شاهین‌ها و مارها می‌شوند. آن‌ها در گروه‌های خانوادگی حداکثر ۹ فردی زندگی می‌کنند که معمولاً تنها یک جفت تولیدکننده دارد؛ زندگی گروهی کمک می‌کند افراد بیشتر مراقب خطرهای احتمالی باشند.
دوران بارداری حدود ۴.۵ ماه است و ماده اغلب دوقلو به دنیا می‌آورد. مراقبت از نوزادان جدید بر عهده پدر و خواهر و برادرهای بزرگ‌تر است و آن‌ها روی پشت بزرگ‌ترها حمل می‌شوند.
بر پایه ارزیابی اتحادیه بین‌المللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، هر دو گونه در فهرست آسیب‌پذیر در برابر انقراض قرار دارند. تصور می‌شود جمعیت مارموزت کوتوله شمالی در سه نسل گذشته حدود ۳۰ درصد کاهش یافته باشد که دلیل آن افت کیفیت زیستگاه به دلیل جنگل‌زدایی و شکار مستقیم است. بزرگ‌ترین تهدید برای این گونه‌ها تخریب جنگل‌ها به‌منظور استخراج معادن، استخراج نفت و ایجاد مزارع نخل روغنی است. آن‌ها همچنین برای تجارت غیرقانونی حیوانات خانگی شکار می‌شوند.
