عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - جنگ سرد، دوران اوج فناوری های پنهان کار و بازی های پیچیده جاسوسی بود. در میان تمام عملیات های مخفیانه، شاید هیچ داستانی به اندازه ماجرای «مهر بزرگ جاسوسی» یا «شیء» (The Thing)، هوشمندانه، شگفت انگیز و باورنکردنی نباشد. این داستان یک هدیه دوستانه است که تبدیل به یکی از بزرگ ترین موفقیت های جاسوسی شوروی شد.
ماجرا در سال 1945 آغاز شد. در اوج اتحاد ظاهری متفقین در پایان جنگ جهانی دوم، هیئتی از دانش آموزان خردسال سازمان پیشگامان جوان لنین شوروی، از سفارت آمریکا در مسکو بازدید کردند. آنها در حرکتی نمادین و دوستانه، یک ماکت چوبی زیبا و حکاکی شده از مهر بزرگ ایالات متحده (نشان ملی آمریکا) را به آورل هریمن، سفیر وقت آمریکا، اهدا کردند.
هریمن با افتخار این هدیه نفیس و سنگین را پذیرفت و آن را مستقیما پشت میز کار خود، در اتاق پذیرایی اصلی اسپاسو هاوس (محل اقامت سفیر) آویزان کرد. هیچ کس کوچکترین شکی به این نشانه حسن نیت نمی کرد.
در طول هفت سال، صدها مکالمه حساس، تصمیمات راهبردی و جلسات مهم در زیر این مهر چوبی برگزار شد. ماموران آمریکایی مرتبا اتاق را برای یافتن دستگاه های شنود استاندارد (میکروفون هایی که نیاز به باتری داشتند) بررسی می کردند، اما هر بار هیچ چیز مشکوکی پیدا نمی شد.
راز این موفقیت هفت ساله در نبوغ فنی دستگاه نهفته بود.
این دستگاه شنود، که بعدها توسط آمریکایی ها «شیء» نامیده شد، توسط یکی از درخشان ترین ذهن های شوروی، لئون ترمین، مخترع مشهور ساز موسیقی ترمین، طراحی شده بود.
ویژگی کلیدی این دستگاه، که آن را از سایر ابزارهای جاسوسی متمایز می کرد، در این بود که:
بدون باتری بود: دستگاه منبع انرژی داخلی نداشت و به همین دلیل غیرفعال و خاموش بود.
فعال سازی از راه دور: برای شنود، ماموران شوروی که در نزدیکی سفارت مستقر بودند، باید یک پرتو مایکروویو را مستقیما به سمت مهر بزرگ می تاباندند. این پرتو انرژی لازم را برای فعال سازی دستگاه تامین می کرد.
سیستم بازتابنده: دستگاه فعال شده، امواج صوتی داخل اتاق (صحبت ها) را به سیگنال های رادیویی تبدیل می کرد و آنها را به سمت منبع پرتو رادیویی بازتاب می داد. این سیستم به شوروی اجازه می داد تا بدون انتقال فعال از سوی دستگاه، تمام مکالمات خصوصی سفیر را شنود کند.
بالاخره در سال 1952، پرسنل امنیتی آمریکا به طور تصادفی موفق به کشف این ترفند شدند. زمانی که آنها در حال آزمایش نوع جدیدی از تجهیزات فرکانس رادیویی بودند، متوجه شدند که سیگنالی قوی و مدوله شده از محوطه سفارت، حاوی صدای انسان، در حال بازتاب است. با پیگیری منبع، دستگاه جاسوسی پنهان شده در داخل مهر چوبی کشف شد.
«شیء» به یکی از نقاط عطف در تاریخ جنگ سرد تبدیل شد. این رویداد نشان داد که شوروی تا چه حد در طراحی دستگاه های شنود غیرقابل کشف پیشرفته است و زنگ خطری جدی را برای پروتکل های امنیتی سفارتخانه های غربی به صدا درآورد.
