گروه دیپلماتیک – همشهری آنلاین: در حالی که واشنگتن اخیرا چندین بار آشکارا از نقش امارات در حمایت از شبه نظامیان نیروهای پشتیبانی سریع (RSF) در سودان انتقاد کرده، روی دیگر واقعیت کمتر دیده شده است؛ اینکه آمریکایی‌ها در سکوت از همان زیرساخت‌های نظامی امارات در شاخ آفریقا برای عملیات‌های خود استفاده می‌کند. تارنمای میدل ایست آی نوشته:
هشدارهای واشنگتن و نقش پنهان ابوظبی در سودان
پس از گزارش‌های گسترده درباره جنایات نیروهای واکنش سریع در شهر الفاشر سودان از جمله قتل‌عام، تجاوز، غارت و ربایش زنان—آمریکا رسماً اعلام کرده که منبع اصلی تسلیحاتی این گروه را شناسایی کرده است.
مارکو روبیو وزیر خارجه آمریکا، در آن زمان بدون اشاره به نقش امارات تأکید کرد که فشار بر طرف‌های مربوطه آغاز شده است. وزارت خارجه آمریکا نیز اعلاتم کرد که در نظر دارد دور تازه‌ای از تحریم‌ها را علیه افراد مرتبط با این شبه نظامیان بررسی کند.
با وجود انکار امارات، شواهد متعددی—از جمله تصاویر ماهواره‌ای، شماره سریال سلاح‌ها، داده‌های پرواز و شهادت منابع سودانی— حکایت از آن دارد که ابوظبی از مهم‌ترین حامیان نیروهای واکنش سریع است، جنگی که تا همین امر.ز بیش از ۶۵۰ هزار غیرنظامی و ۳۰۰ امدادگر خارجی را در معرض خطر فوری قرار داده است.
بوساسو؛ پایگاهی برای دو جنگ متفاوت
شهر بندری بوساسو در منطقه پونتلند سومالی، نمونه‌ای بارز از تلاقی اهداف آمریکا و امارات است.
این بندر و فرودگاه که سال‌هاست توسط امارات توسعه یافته، یکی از ریه‌های لجستیکی اصلی برای ارسال تجهیزات به نیروهای پشتیبانی سریع به شمار می‌رود. اما همزمان، آمریکا نیز از بوساسو برای عملیات به اصطلاح ضدتروریسم سومالی بهره می‌برد.
صدای مداوم هواپیماهای باری غول‌پیکر طی دو سال گذشته نشان از افزایش قابل‌توجه فعالیت‌ها در این پایگاه دارد.
داده‌های پروازی نشان می‌دهد که ۷۷ پرواز از مارس ۲۰۲۴ تا اوت ۲۰۲۵ در بوساسو فرود آمده‌اند؛ بخشی از «پل هوایی» امارات به سودان. منابع محلی می‌گویند که بیش از ۵۰۰ هزار کانتینر با محتوای خطرناک از طریق این بندر عبور کرده است.
در ۱۰ نوامبر ۲۰۲۵، تنها سه روز پیش از محکومیت رسمی جنایات نیروهای پشتیبانی سریع توسط روبیو، فرماندهی آمریکا در آفریقا (آفریکام) از همین منطقه حمله‌ای هوایی علیه داعش-سومالی انجام داد. این هم‌پوشانی، بوساسو را به یکی از گره‌های اصلی عملیات‌های خاکستری آمریکا در منطقه تبدیل کرده است.
شبکه منطقه‌ای امارات؛ از سقطری تا باب‌المندب
پایگاه‌های امارات تنها به سومالی محدود نیست. تصاویر ماهواره‌ای، فعالیت نظامی و اطلاعاتی این کشور را در چند نقطه حساس نشان می‌دهد:
- جزایر عبدالکوری و سمحه (مجمع‌الجزایر سقطری – یمن)
- جزیره میون در باب‌المندب؛ گذرگاهی که ۳۰ درصد نفت جهان از آن عبور می‌کند
- موخا در ساحل یمن
ماه گذشته، آسوشیتدپرس از ظهور «باند هوایی مرموز» در جبل زقار در ساحل دریای سرخ پرده برداشت؛ شواهدی دیگر از گسترش زیرساخت‌های امارات در نقاط استراتژیک.
امارات همزمان با همکاری امنیتی نزدیک با آمریکا و اسرائیل، عملاً شبکه‌ای از پایگاه‌ها و مسیرهای دریایی ایجاد کرده که عملیات‌های مشترک و تبادل اطلاعات را تسهیل می‌کند.
بربره؛ جایگزین احتمالی آمریکا برای جیبوتی
در حالی که چین و دیگر کشورها پایگاه‌هایی در جیبوتی ایجاد کرده‌اند، آمریکا به‌دنبال گزینه‌های مکمل در منطقه است. بربره در سومالی‌لند—که زیرساخت‌های بندری آن توسط امارات توسعه یافته—اکنون یکی از گزینه‌های اصلی واشنگتن است.
سومالی‌لند که به دنبال به رسمیت شناخته شدن بین‌المللی است، اعلام کرده آماده است میزبانی پایگاه آمریکا را بپذیرد و حتی اجازه پایگاه اسرائیلی را نیز بررسی می‌کند. تصاویر ماهواره‌ای، توسعه یک بندر نظامی پیشرفته، اسکله آب‌عمیق و زیرساخت‌های لجستیکی بزرگ را در این منطقه تأیید می‌کند.
رقابت ریاض – ابوظبی – واشنگتن در دریای سرخ
سودان با ۷۵۰ کیلومتر خط ساحلی در مقابل عربستان قرار دارد. تحلیلگران می‌گویند پروژه امارات در دریای سرخ و خلیج عدن می‌تواند مستقیماً برنامه بلندمدت عربستان برای دوران پس از نفت را تهدید کند. تصمیم جدید ترامپ برای «تمرکز ویژه بر سودان» نیز می‌تواند این رقابت منطقه‌ای را تشدید کند.
پایگاه‌های امارات در شاخ آفریقا نه‌تنها نقش مهمی در جنگ داخلی سودان دارند، بلکه به سکوی عملیات‌های آمریکا در قاره سیاه نیز تبدیل شده‌اند. از بوساسو در پونتلند تا بربره در سومالی‌لند و جزایر استراتژیک یمن، یک شبکه نظامی-اطلاعاتی شکل گرفته که هم‌پوشانی منافع آمریکا، امارات و اسرائیل را نشان می‌دهد—در حالی که جنگ سودان و بحران انسانی آن، فشارهای سیاسی و اخلاقی را بر این همکاری‌ها افزایش داده است.
