خاورمیانه زیر فشار خشکسالی؛ تنش آبی تشدید می‌شود

شمال نیوز سه شنبه 27 آبان 1404 - 08:51
پیامدهای تغییرات اقلیمی به طور فزاینده‌ای در سراسر جهان تأثیرگذار است به گونه‌ای که موج‌های گرما، حریق طبیعی، سیل، طوفان و خشکسالی‌های بی‌سابقه اکنون به امری عادی در زندگیِ بسیاری از مردم دنیا تبدیل شده‌ است.
خاورمیانه زیر فشار خشکسالی؛ تنش آبی تشدید می‌شود

به گزارش شمال نیوز،خبرگزاری آناتولی می‌نویسد: طبق گزارشی تحت عنوان «مرور جمعیت جهان» که حدود یک ماه قبل منتشر شد، کشورهای کویت، قبرس، عمان، قطر و بحرین در صدر فهرست کشورهای درگیر با تنش آبی بوده‌اند. در میان کشورهای خاورمیانه، اردن در رتبه پانزدهم، عراق در رتبه بیست و سوم و ترکیه در رتبه سی و نهم قرار داشتند

 

کشورهایی که سرانه آب قابل استفاده سالانه آن‌ها کمتر از ۱۷۰۰ مترمکعب به ازای هر نفر است، در وضعیت تنش آبی قرار دارند.

 

اگر سرانه سالانه آب قابل استفاده به کمتر از ۱۰۰۰ متر مکعب برسد، آن کشور دچار فقر آبی است.

 

دکتر «دواوکان دوغو یاواشلی»، استاد جغرافیا در ترکیه، وضعیت موجود را این‌گونه تشریح می‌کند: این فقط یک احتمال نیست، بلکه واقعیتی تلخ است. در واقع باید عبارت «ممکن است شروع شده باشد» را اصلاح کرد؛ چون فقر آب منطقه‌ای خیلی وقت است که آغاز شده است. این بحران دیگر پشت در خانه ما نیست، بلکه وارد خانه‌هایمان شده است.

 

ترکیه

 

به نظر دکتر یاواشلی، مناطقی در ترکیه که دارای ویژگی‌های اقلیمی نیمه‌خشک هستند مانند حوضه «قونیه»، اطراف دریاچه نمک و جنوب شرق آناتولی به صورت پایدار مستعد خشکسالی هستند.

 

تغییرات اقلیمی باعث شده که کمربند آب‌وهوایی مدیترانه به تدریج به سوی شمال حرکت کند. نتیجه‌اش این است که مناطقی اطراف دریای مدیترانه و دریای اژه که پیش‌تر اقلیمی مرطوب‌تر داشتند، اکنون با خشکسالی‌های بیشتر و شدیدتری روبه‌رو هستند.

 

همچنین یک استاد دانشگاه که به شهرداری کلان‌شهر «ازمیر» و شهرداری‌های مناطق دیگر درباره مصرف آب مشاوره می‌دهد و به دلیل همکاری فعال با شهرداری‌ها نمی‌خواهد نامش فاش شود، می‌گوید: تاثیر تغییرات اقلیمی در مقیاس محلی بسیار ملموس‌تر احساس می‌شود.

 

او می‌گوید: افزایش روزافزون مصرف آب و محدودیت تامین آب از سدها باعث شده که شهرداری‌ها در شرایط بسیار دشوار و تحت فشار شدید قرار بگیرند.خاورمیانه زیر فشار خشکسالی؛ تنش آبی تشدید می‌شود

 

این تصویر از سد تاهتالی مربوط به ۱۱ ژوئیه است که سطح آب به ۱۰/۶ درصد رسیده بود. در اواخر ژوئیه، سطح آب سد به زیر ۱۰ درصد کاهش یافت

این استاد دانشگاه توضیح می‌دهد که شهرداری‌ها، بودجه‌ای متناسب با جمعیت رسمی‌شان دارند و این بودجه تنها برای ارائه راه‌حل‌های موقتی در زمینه آب کافی است، در حالی که در فصل تابستان و با ورود گردشگران، جمعیت تا چهار یا پنج برابر افزایش می‌یابد. بنابراین با چنین منابع محدودی نمی‌توان راه‌حل‌های پایدار و بلندمدت برای این جمعیت ارائه کرد.

 

در گزارش اقلیمی سازمان ملل که امسال منتشر شده، آمده است که ترکیه با خطر جدی روبروست و ممکن است تا سال ۲۰۳۰ میلادی از جایگاه «کشور دچار تنش آبی» به رده «کشور فقیر آبی» سقوط کند.

 

سوریه

 

در همین حال، گزارش‌های محلی حاکی از کاهش چشمگیر بارندگی در سراسر سوریه و وقوع خشکسالی بی‌سابقه دهه‌های اخیر در این کشور است.

 

منابع محلی می‌گویند میزان بارندگی تقریباً ۷۰ درصد کاهش یافته و ۷۵ درصد از زمین‌های کشاورزی دیم را فلج کرده است.

 

جریان آب‌های پایه که رودها و نهرها را تغذیه می‌کنند در برخی مناطق تا ۸۰ تا ۹۰ درصد کاهش داشته‌ است. مخازن سطحی مثل سدها نیز حجم‌شان به شدت کاهش یافته و بعضی از آنها تا ۹۰ درصد آب‌شان را از دست داده‌اند.

 

این شرایط منجر به کاهش کیفیت زندگی و مشکلات آبی برای مردم شهری و روستایی شده است.

 

بنابر گزارش آسوشیتدپرس، در دمشق و اطراف آن، رود و چشمه‌های مهم تقریبا خشک شده‌اند.

 

همچنین مناطق روستایی به ویژه به آب چاه‌ها وابسته شده‌اند و در برخی مناطق، چاه‌ها هم یا خشک شده‌اند یا عملا کار نمی‌کنند.

 

عراق

 

شبکه الجزیره نیز در مقاله‌ای که اخیرا منتشر کرده، آورده است کاهش ۲۷ درصدی سطح آب رودخانه‌های «دجله» و «فرات» به دلیل بارندگی کم و محدودیت‌های آب در بالادست این رودخانه‌ها، عراق را با خشک‌ترین سال خود از سال ۱۹۳۳ تاکنون مواجه کرده است.

 

به گفته کارشناسان، در جنوب عراق یک بحران انسانی ناشی از خشکسالی و کمبود آب در «بصره» در حال وقوع است. این بندر حیاتی و قطب نفتی که محل زندگی نزدیک به ۳.۵ میلیون نفر است، همچنان کم‌آب‌ترین و آسیب‌پذیرترین منطقه عراق از نظر آب و هوا بوده و عمیقا تحت‌تاثیر مدیریت نامناسب آب قرار دارد. بسیاری از مردم مجبورند برای تضمین بقا و سلامت خود به تحویل روزانه آب از تانکرها وابسته باشند.

خاورمیانه زیر فشار خشکسالی؛ تنش آبی تشدید می‌شود

«حسن رایکان»، یکی از ساکنان بصره در این باره می‌گوید: مجبورم روزانه چندین کیلومتر طی کنم تا سهم خود را از آب پاک تامین کنم. من باید صبح زود از خواب بیدار شوم، کارم را رها کنم و در صف‌های طولانی بایستم تا آب را به خانه بیاورم. در بسیاری از موارد، ما باید نسبت بین مصرف دام و مصارف خانگی را کاهش دهیم. آب دریا در نزدیکی خانه‌های ما آلوده است و باعث بیماری‌های پوستی می‌شود.

 

کیفیت آب دریا که از قبل برای مصرف انسان نامناسب بود به دلیل نشت نفت، رواناب کشاورزی و تخلیه فاضلاب، بیشتر تخریب شده است.

 

به گزارش آناتولی، خشکسالی ناشی از تغییرات اقلیمی هر ساله به طور فزاینده‌ای به ویژه توسط کشاورزان احساس می‌شود. هر ساله، کشاورزان از کاهش بازده محصولات نسبت به سال قبل خبر می‌دهند و برای بقا می‌جنگند.

 

با این حال خشکسالی و گرما که تنها یکی از پیامدهای بحران‌ اقلیمی است، محدود به خاورمیانه نمی‌شود. تغییرات اقلیمی و خشکسالی که می‌تواند یکی از پیامدهای آن باشد نه تنها در خاورمیانه بلکه در سراسر جهان گزارش می‌شود.

 

در اروپا هم که به قاره سبز شهرت دارد، اوضاع خوب نیست. تازه‌ترین نظرسنجی شبکه «یوروسیتیز پلس» نشان می‌دهد تهدیدهای اقلیمی با سرعتی بیشتر از توان محلی اروپا برای سازگاری در حال شدت گرفتن است.

 

با وجود آن‌که تغییرات اقلیمی در فهرست اولویت‌های اصلی شهرداران ۵۴ شهر اروپایی قرار دارد، نزدیک به یک‌پنجم این شهرها هنوز تیم ویژه‌ای برای تطبیق با تغییرات اقلیمی ندارند.

 

بر اساس گزارش آژانس محیط زیست اروپا، این قاره بیش از هر منطقه دیگری در جهان در حال گرم شدن است و انتظار می‌رود رخدادهای شدیدِ اقلیمی در سال‌های پیشِ رو تشدید شود.

 

موج‌ گرما، سیل و خشکسالی سه خطر اصلی در محیط‌های شهری به شمار می‌روند. بیش از ۷۵ درصد اروپایی‌ها در شهرها زندگی می‌کنند و در خط مقدم مقابله با تغییرات اقلیمی قرار دارند.

 

«هریس دوکاس»، نماینده ویژه یوروسیتیز در امور تاب‌آوری اقلیمی و شهردار آتن می‌گوید: شهرهای اروپا برای حفاظت از مردم و زیرساخت‌ها تلاش می‌کنند اما به‌تنهایی از عهده این کار برنمی‌آیند. آن‌ها به شدت به حمایت قوی‌تر و بلندمدت دولت‌ها و اتحادیه اروپا نیاز دارند؛ به‌ویژه در زمینه تامین مالی و تقویت ظرفیت‌ها تا بتوانند همه فعالیت‌ها، دارایی‌ها و فضاهای شهری را با سناریوهای واقعی اقلیمی سازگار کنند و از شهرها و شهروندان در برابر تهدیدهای فزاینده تغییرات اقلیمی محافظت شود.

 

این وضعیتِ نگران‌کننده در حالی کشورهای جهان را تحت تاثیر قرار می‌دهد که اجلاس اقلیمی سازمان ملل موسوم به «کاپ۳۰» در برزیل در حال برگزاری است و امید می‌رود که رهبران جهان تصمیمی سازنده در زمینه کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و در نتیجه مهار تاثیرات تغییرات اقلیمی بگیرند.


منبع خبر "شمال نیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.