همشهری آنلاین - حامد فوقانی: بر اساس گزارش‌های جدید فناوری، سال 2025 و ابتدای سال 2026میلادی نقطه عطفی در تحول دیجیتال صنعت آب خواهد بود. به طور نمونه در گزارشی که شرکت Idrica منتشر کرده، آمده است که شرکت‌های خدمات آب در سراسر جهان به‌سرعت در حال پیاده‌سازی سیستم‌های هوشمند هستند که با استفاده از الگوریتم‌های یادگیری ماشین، می‌توانند مصرف آب را پیش‌بینی کرده، نشتی‌ها را شناسایی کنند و عملکرد تصفیه‌خانه‌ها را بهینه سازند.
یکی از کاربردهای مهم هوش مصنوعی در این حوزه، تحلیل داده‌های لحظه‌ای از سنسورهای نصب‌شده در شبکه‌های آبرسانی است. این داده‌ها به سیستم اجازه می‌دهند تا در صورت بروز نشتی یا افت فشار، به‌سرعت هشدار دهد و از هدررفت آب جلوگیری کند. همچنین با استفاده از مدل‌های پیش‌بینی، می‌توان مصرف آینده را تخمین زد و منابع را به‌صورت هوشمندانه تخصیص داد.
زیرساخت‌آبی به اینترنت متصل می‌شوند
اما ورود فناوری به مدیریت آب، تنها به هوش مصنوعی محدود نمی‌شود. با اتصال زیرساخت‌های آبی به اینترنت و شبکه‌های دیجیتال، موضوع امنیت سایبری به دغدغه‌ای جدی تبدیل شده است. حملات سایبری به سیستم‌های کنترل آب می‌توانند پیامدهای خطرناکی داشته باشند؛ از قطع جریان آب تا آلوده شدن منابع. به همین دلیل، شرکت‌های فعال در این حوزه در حال توسعه راهکارهای حفاظتی پیشرفته هستند تا از داده‌ها و تجهیزات حیاتی محافظت کنند.
در کنار این تحولات، اینترنت اشیاء (IoT) نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. سنسورهای هوشمند نصب‌شده در لوله‌ها، مخازن و تصفیه‌خانه‌ها می‌توانند اطلاعات دقیقی از کیفیت آب، دما، فشار و میزان مصرف ارائه دهند. این اطلاعات نه‌تنها برای مدیریت شهری مفیدند، بلکه در کشاورزی نیز کاربرد گسترده دارند. سیستم‌های آبیاری هوشمند با دریافت داده‌های محیطی، میزان آب مورد نیاز گیاهان را به‌صورت دقیق تنظیم می‌کنند و از مصرف بی‌رویه جلوگیری می‌کنند.
در ایران نیز با توجه به بحران کم‌آبی و کاهش منابع زیرزمینی، استفاده از فناوری‌های هوشمند می‌تواند راه‌حلی مؤثر باشد. شهرهای بزرگ با شبکه‌های فرسوده آبرسانی، نیازمند نوسازی و تجهیز به سیستم‌های دیجیتال هستند تا بتوانند مصرف را کنترل کرده و از هدررفت جلوگیری کنند. همچنین در بخش کشاورزی، استفاده از آبیاری هوشمند می‌تواند بهره‌وری را افزایش داده و فشار بر منابع آبی را کاهش دهد.
در نهایت، ترکیب هوش مصنوعی، امنیت سایبری و اینترنت اشیاء در مدیریت آب، نه‌تنها به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها کمک می‌کند، بلکه می‌تواند نقش مهمی در حفاظت از منابع طبیعی و مقابله با تغییرات اقلیمی ایفا کند. آینده مدیریت آب، دیجیتال، هوشمند و ایمن خواهد بود؛ و هر کشوری که زودتر به این مسیر وارد شود، در برابر بحران‌های آبی آینده مقاوم‌تر خواهد بود.
بیشتر بخوانید:
