رحیم نریمانی مدیرکل دفتر تشکل‌های ایثارگری و مشارکت‌های مردمی بنیاد شهید و امور ایثارگران در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: در دنیا براساس تجربه‌ای که بشر داشته متأسفانه با وجود حقوق بشر بین المللی برای حمله به ۵ کشور از سلاح‌های غیر متعارف استفاده شده است بلژیک، ژاپن، ویتنام، عراق و ایران قربانی این سلاح‌ها هستند. سلاح‌های اتمی و شیمیایی در تجربه تاریخ بشر جزو لکه‌های سیاهی است که بیشتر کشورهای قدرتمند برای نشان دادن هژمونی و سلطه بر کشورهای دیگر استفاده کرده‌اند و کشور ما هم در ۸ سال دفاع مقدس به خصوص سردشت درگیر آن شد و تعداد زیادی از هموطنان شیمیایی شدند و جانبازان زیادی را درگیر کرد که در تمام مراحل زندگی خودشان این ضایعه را با خود دارند.

وی افزود: امروز جزو وظایف و رسالت و مأموریت بنیاد شهید هست که حق و ادای دینی که در خصوص این جانبازان داریم را در سازمان‌های بین‌المللی نشان داده و مطالبه گری کنیم. جانبازان عزیز ما از محاکم حقوقی و بین‌المللی طی سفرهایی که به کشورهای اروپایی دارند و با باز کردن پرونده حقوقی پیگیر این موضوع هستند. ما هر ساله با حمایتی که بنیاد شهید می‌کند، پنج تشکل مرتبط با جانبازان شیمیایی را به کشور هلند برای حضور در سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی اعزام می‌کنیم. این افراد در بین سازمان‌ها و انجمن‌های مردم نهاد با برگزاری همایش‌ها و رویدادهای مختلف و قرائت بیانیه‌ها در این اجلاس حضور پیدا کرده و با همکاری وزارت خارجه پیگیری حقوقی مصدومان و جانبازان شیمیایی را انجام می‌دهند.

وی افزود: در جلسه‌ای با معاون رئیس‌جمهور و رئیس بنیاد شهید، پس از ارائه گزارش سفر سال گذشته تشکل‌ها به سازمان OPCW، تأکید شد که مظلومیت جانبازان شیمیایی باید در قالب یک برنامه بین‌المللی برجسته شود. چون این مصدومان یک سند زنده هستند و باید حقانیت ایران به دنیا نشان داده شود. به همین دلیل، همایش «نفس‌های سوخته» با حضور و برنامه ریزی تشکل‌های ایثارگری طراحی در روز ۲۷ آبان نهایی شد. این برنامه یکی از ویژه برنامه‌هایی است که مهمانان خارجی و چهره‌های شخصیتی کشوری و لشکری نیز حضور پیدا می‌کنند.

مدیرکل تشکل‌های شاهد و ایثارگر درباره بخش‌های شاخص این رویداد گفت: برای نخستین‌بار سمفونی فاخر سردشت به یاد مردم مظلوم سردشت و همه قربانیان سلاح‌های شیمیایی نواخته می‌شود. همچنین جانبازان شیمیایی از سراسر کشور، همراه با مهمانان خارجی، در این همایش حضور خواهند داشت. هدف این است که با زبان هنر، یک بازآفرینی عاطفی و تأثیرگذار از این تراژدی بزرگ ارائه شود. به همین دلیل تلاش می‌کنیم تا این سمفونی در سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی نیز نواخته شود.

نریمانی بیان کرد: همیشه ریه‌های جانبازان شیمیایی درگیر است و هر نفسی که می کشند با درد همراه است. نام این همایش با عنوان نفس‌های سوخته از این جهت انتخاب شد که جانبازان شیمیایی یک نفس راحت نمی کشند و ریه آنها در مواجهه با گازهای شیمیایی سوخته است.

وی در پاسخ به اینکه پیام این همایش برای سفرای دعوت‌شده چیست، گفت: می‌خواهیم مظلومیت قربانیان را بدون واسطه و با زبان هنر و حضور خود جانبازان به آن‌ها منتقل کنیم. امروز مرز حق و باطل روشن است. امیدواریم مسئولان و سیاستمداران کشورهای حاضر، با دیدن رنج این عزیزان، در قبال حمایت‌هایی که برخی دولت‌های غربی از رژیم بعث داشتند، دچار تفکر شوند. باید نگاه‌های سیاست گونه‌ای که برخی کشورها در حمایت از جبهه متجاوز داشته‌اند دیده شود.

نریمانی گفت: یکی از ابتکارات بنیاد شهید استفاده از سازمان‌های مردم نهاد شاهد و ایثارگر است که آنها را سازماندهی کرده و برای فعالیتشان ساختمان، ساختار و پشتیبانی فراهم کرده است. بنیاد در نظر دارد تا برای مردمی سازی فعالیت‌های خودش از ظرفیت سازمان‌های مردم نهاد حداکثر استفاده را ببرد. تجربه جهانی نیز نشان داده سازمان‌های مردم‌نهاد می‌توانند مطالبه‌گری شفاف و مؤثر داشته باشند و ما نیز از این ظرفیت برای پیگیری حقوقی مظلومیت جانبازان استفاده کرده‌ایم.

نریمانی اظهار کرد: در کشور ۳۰۶ تشکل دارای مجوز از وزارت کشور داریم که ۵ تشکل از آن‌ها به‌صورت تخصصی پیگیر حقوق قربانیان در سطح بین‌المللی هستند. ۱۷ سال است که با آنها را در بنیاد شهید همکاری می‌کنیم. حضور این تشکل‌ها باعث شده که مجسمه‌ای به عنوان نماد سردشت را در ساختمان سازمان منع گسترش سلاح‌های شیمیایی نصب شود. یکی از برنامه‌های ویژه ای که در برنامه‌های روتین سازمان OPCW قرار گرفت یک دقیقه سکوت سالانه به احترام قربانیان سردشت است برگزاری رویدادهای مختلف، نمایشگاه‌های عکس و دیدار با مدیران سازمان و سازمان‌های مردم نهاد از جمله برنامه‌های آنهاست. همچنین بحث تحریم داروها که اثر مستقیمی بر جانبازان شیمیایی دارد، نیز توسط تشکل‌ها پیگیری می‌شود و به اذعان وزارت امور خارجه حضور این افراد تأثیر گذار بوده است.

نریمانی تأکید کرد: ما دبیرخانه مرجع کنوانسیون مبارزه با سلاح‌های شیمیایی را در وزارت امور خارجه داریم. شرکت هلندی که رژیم بعث عراق را به سلاح‌های شیمیایی تجهیز کرده بود، محکوم شد این اقدام در اثر پیگیری تشکل‌های شیمیایی انجام شد. سال گذشته که مجمع فوق العاده بود دو بار این تشکل‌ها را به هلند اعزام کردیم. یک بار هم پرونده حقوقی دیگری را باز کردند که برای آن هم رأی گرفتند. شرکت‌ها چند ملیتی بودند و صدام را همراهی کرده بودند. پرونده‌های حقوقی اینها به جاهای خوبی رسیده که نتیجه تلاش تشکل‌ها بوده است.