همشهری آنلاین - گروه سیاسی: یک پایگاه آمریکایی در گزارشی به اقدامات اسرائیل در راه‌اندازی جنگ فناورانه به‌ویژه در لبنان پرداخت. بخش‌هایی از این گزارش را می‌خوانید:

جنوب لبنان امروز به معنای متعارف اشغال نمی‌شود. ستون‌های زرهی، ایستگاه‌های بازرسی یا نیروهای زمینی اسرائیلی در روستاهای مرزی دیده نمی‌شوند. در عوض، این منطقه از بالا و از راه دور کنترل می‌شود؛ توسط پهپادها، حسگرها و الگوریتم‌ها. این چهره جدید کنترل است؛ اشغالی از راه دور که نه با سرباز، بلکه با دید دائمی و تهدید نابودی فوری اعمال می‌شود.

ارتش اسرائیل سال‌هاست از آسمان‌های لبنان برای شناسایی استفاده می‌کند، اما از سال ۲۰۲۴ این نظارت به سطح کامل رسیده است. پهپادهای ارتفاع بالا تقریبا به طور مداوم بر مرز می‌چرخند، سیگنال‌های تلفن همراه را رصد می‌کنند، خودروها را دنبال می‌کنند و داده‌ها را به سیستم‌های اطلاعاتی اسرائیل در زمان واقعی منتقل می‌کنند. گزارشی از اندیشکده صلح کارنگی این تحول را «آزمایشگاهی برای کنترل قلمرو از راه دور» توصیف کرده و آن را محیطی برای مدیریت فضا بدون حضور سربازان دانسته است.

حتی خود هوا نیز بخشی از اشغال است. ساکنان شهرهای بزرگ جنوب لبنان مانند نبطیه، صور و بنت جبیل بارها و به‌طور مداوم صدای وزوز پهپادهای اسرائیلی را گزارش کرده‌اند. آنها سرباز نمی‌بینند اما تحت نظارت آنها زندگی می‌کنند. تهدید مرگ ناگهانی، چه توسط حمله پهپادی، بمب هدایت‌شونده یا الگوریتم هدف‌گیری خودکار، دائمی است.

ترور نصرالله و بیشتر فرماندهان ارشد حزب‌الله یک خلا در ساختار سیاسی و امنیتی جنوب لبنان ایجاد کرد. شبکه رهبری این سازمان که زمانی در همه ابعاد زندگی جنوب لبنان نفوذ داشت، مختل شد و نفوذ محلی حزب‌الله کاهش یافت و روستاها و مناطق مرزی عملا در معرض قرار گرفتند. اسرائیل از این فرصت بهره برد و دیگر نیازی به اشغال فیزیکی برای اعمال کنترل نداشت. در عوض، یک «ساختار نامرئی» از تسلط ایجاد کرد؛ ترکیبی از حضور هوایی مستمر، جنگ سایبری و سیستم‌های هدف‌گیری مبتنی بر هوش مصنوعی که امکان کنترل بدون عبور از مرز را فراهم می‌کنند.

این مدل جدید چند لایه فشار را ترکیب می‌کند. پهپادها به‌طور شبانه‌روزی شناسایی می‌کنند و داده‌ها را به برنامه‌های هوش مصنوعی مشابه سامانه «لاوندر» منتقل می‌کنند که گزارش شده در شناسایی ده‌ها هزار هدف در غزه کمک کرده است. این الگوریتم‌ها، با ادغام داده‌های سیگنال واقعی، می‌توانند در عرض ثانیه حرکات یا الگوهای ارتباطی «مشکوک» در جنوب لبنان را شناسایی کنند.

در حوزه سایبری، اسرائیل توانایی نفوذ مستقیم به زنجیره لجستیکی حزب‌الله را نشان داده است. در یک مورد مشهور، موجی از انفجارهای پیجر و رادیویی باعث کشته و زخمی شدن اعضای حزب‌الله شد؛ حمله‌ای که جاسوسی دیجیتال و نیروی فیزیکی را ترکیب کرده بود. رویترز گزارش داد که پس از این حادثه، حزب‌الله به استفاده از خطوط ثابت و پیام‌رسان‌های حضوری بازگشت که نشان‌دهنده تسلط اسرائیل در حوزه الکترونیک است.

کنترل روانی نیز دیجیتال شده است. در عملیات‌های اخیر، اسرائیل از پیامک‌ها و هشدارهای شبکه‌های اجتماعی برای اطلاع‌رسانی به غیرنظامیان جنوب لبنان درباره حملات هوایی استفاده کرده است. ساکنان صور، نبطیه و حومه‌های جنوبی بیروت گزارش داده‌اند که هشدارهای تخلیه را روی تلفن‌های خود دریافت کرده‌اند، گاهی تنها دقایقی قبل از انفجارها. این هشدارهای خودکار، در حالی که به عنوان اقدامات انسانی ارائه می‌شوند، همچنین ابزاری برای نشان دادن دسترسی کامل فناوری هستند: اسرائیل می‌تواند نه تنها هر جا را هدف قرار دهد، بلکه مستقیما با افرادی که هدف گرفته است ارتباط برقرار کند.

همه اینها نشان‌دهنده تغییر عمیق در رویکرد اسرائیل به جنگ است. با اعمال قدرت از راه دور، اسرائیل هزینه‌های سیاسی اشغال را کاهش می‌دهد؛ بدون تلفات نظامی، بدون اسارت سربازان، بدون واکنش منفی داخلی. اثر فشار اما باقی می‌ماند. فضای هوایی لبنان، شبکه‌های ارتباطی و مناطق جنوب اکنون بخشی از رژیم نظارتی اسرائیل هستند.

سازمان‌های حقوق بشری هشدار می‌دهند که این مدل مرز بین اهداف نظامی و غیرنظامی را مبهم می‌کند. آن‌ها الگوهایی از حملات بی‌رویه و جابجایی غیرنظامیان را که نتیجه هدف‌گیری خودکار و نظارت گسترده است، مستند کرده‌اند. گزارش‌های نیروهای موقت سازمان ملل (UNIFIL) نقض‌های هوایی تقریبا روزانه را ثبت می‌کنند، با پرواز پهپادها بر فراز روستاهای لبنانی، مجتمع‌های سازمان ملل و حتی بیمارستان‌ها.

بارزترین ویژگی این اشغال جدید، نامرئی بودن آن است. کنترل اکنون زیرساختی و نه قلمروی است. اسرائیل دیگر نیازی به نصب پرچم برای تسلط بر یک منطقه ندارد؛ کافی است همه چیز را که در آن حرکت می‌کند ببیند.

این نامرئی بودن همچنین مقاومت را دشوارتر می‌کند. هیچ ارتشی برای مقابله وجود ندارد، هیچ ایستگاه بازرسی برای تخریب نیست، تنها آسمانی همه‌جا حاضر و شبکه‌ای از سرورهای پنهان در تل‌آویو یا حیفا فعال هستند. این اشغال طراحی شده تا دیده نشود اما حس شود.

آنچه در جنوب لبنان رخ می‌دهد، تنها یک آزمایش منطقه‌ای نیست. همان‌طور که تحلیلگران میدل‌ایست‌ریپورت اشاره کرده‌اند، ارتش‌های جهان با دقت نظاره‌گر هستند. مدلی که اینجا توسعه می‌یابد — سیستمی از سلطه از راه دور، مبتنی بر هوش مصنوعی و داده‌ها — می‌تواند به راحتی برای درگیری‌های آینده تطبیق داده شود. این مدل کنترل بدون بارهای اشغال، دقت بدون مسئولیت و تسلط بدون دیداری را نوید می‌دهد.

برای لبنان، این به معنای بحران جدید حاکمیت است: کشوری که مرزهایش روی کاغذ سالم است، اما توسط ماشین‌ها نفوذ می‌شود. برای جهان، این نشانه عادی شدن «اشغال خودکار» است، سیستمی که سربازان را با کد جایگزین کرده و جمعیت‌ها را به مجموعه داده تبدیل می‌کند.

نشریه با گرایش چپ پیپلز ورد در ادامه این گزارش نوشت: در آسمان‌های جنوب لبنان، شکل جدیدی از قدرت امپریالیستی در حال تکامل است. پهپادها ممکن است هر شب به خانه بازگردند، اما نگاه آنها باقی می‌ماند. پیجرهایی که منفجر می‌شوند، تلفن‌هایی که هشدار بمب می‌دهند و الگوریتم‌هایی که تعیین می‌کنند چه کسی زنده می‌ماند، همه بخشی از یک ساختار واحد کنترل هستند. روش‌هایی که ابتدا در فلسطین استفاده شدند اکنون ارتقا یافته و در لبنان به کار گرفته شده‌اند. اگر جهان نسبت به آنچه در اینجا رخ می‌دهد واکنش نشان ندهد، این مدل سلطه — خاموش، فناورانه و بی‌پایان — به زودی ممکن است در مناطق جنگی سراسر جهان ظاهر شود.