همشهری آنلاین: پخش همزمان ۲ سریال در شبکه نمایش خانگی که منبع داستان آنها اقتباس از دو رمان مشهور فارسی است، بحث درباره تامین داستان سریال ها از کتاب های داستانی را این روزها زنده کرده. در برنامه مجله تصویری ۲۴ دو نویسنده که تجربه هایی در اقتباس دارند حضور داشتند و با علیرضا محمودی درباره داستان فارسی و سریال ایرانی صحبت کردند. مهدی افروزمنش داستان نویس که رمان سالتو این نویسنده در سریال یاغی اقتباس شده و آرش صادق بیگی فیلم نامه نویس و داستان نویسی که فیلمنامه زیبا صدایم کن ساخته رسول صدر عاملی را با اقتباس داستانی از فرهاد حسن زاده نوشته است.
• وضعیت اقتباس در پلتفرم ها
مهدی افروزمنش: در چند سال اخیر سریال های اقتباسی ساخته شده، اما نمی توان گفت که بهار اقتباس ایران با دو سریال «سووشون» و «بامداد خمار» بوده چرا که ما سابقه درخشانی از اقتباس را در سریال هایمان داشتیم و این روند قدیمی است. نکته مهم به نظر این است که تا زمانی که سینما در ایران صنعتی نشده باشد استفاده از داستان و رمان برای اقتباس آنقدرها جدی نیست. این که سازندگان رمان ها و داستان ها را رصد و برای سریال هایشان انتخاب کنند.
آرش صادق بیگی: استفاده از داستان و رمان در سریال ها با توجه وضعیت امروز ما که همه چیز ابعادش کوچک شده است . خیلی برای سازندگان و پلتفرم ها شاید مهم نباشد. اگر امروز درباره «بامداد خمار» و «سووشون» که سریال های اقتباسی هستند؛ صحبت کنیم. این سئوال پیش می آید که چرا به سراغ داستان های کلاسیک می روند؟ یک بحث شهرت اثر است و یک بحث دیگر نوع استفاده از آن است.در میان پلتفرم های امروز نهایت یک یا دو پلتفرم به سراغ اقتباس می روند اما مابقی این کار را نمی کنند. چه دلیلی وجود دارد؟
مهدی افروزمنش: خیلی جالب است، برخی از پلتفرم ها نمی خواهند به خاطر هزینه به اقتباس بپردازند اما این هزینه خیلی گران نیست. به طور مثال نویسنده به جای پیشنهاد ۳۰ میلیو تومانی حقوق رمانش ۴۰ میلیون می خواهد اما سازنده یا پلتفرم می گوید گران است و این در حالی است که وقتی سریال ساخته می شود حداقل هزینه تولید یک قسمت به ۴ تا ۵میلیارد می رسد.
آرش صادق بیگی: به نظرم برایشان زیاد این استفاده اقتباس اهمیت ندارد. حتی «بامداد خمار» که سریالش ساخته شده، مگر برای نویسنده یا انتشارات چقدر در دنیای نشر امروز منفعت وجود دارد.
• چگونه رمان ها برای اقتباس انتخاب می شوند؟
مهدی افروزمنش: اکثر کسانی که به سراغ اقتباس رمان می روند، شخصی بوده. مثلا برای سریال «یاغی» یکی از دوستان مشترک من و محمد کارت داستان «سالتو» را خوانده بود و به او پیشنهاد داد. یا برای «داماهی» هم که آقای اسعدیان ساخته؛ این طور بود. مکانیزم خاصی وجود ندارد و حتی برخی نویسندگان مایل هستند که آثارشان ساخته شود اما پلتفرم ها مقاومت می کنند.
آرش صادق بیگی: موضوع دیگری که در اقتباس ها دیده می شود نوع برداشت فیلمنامه نویس از داستان است. باید سعی شود ماهیت داستان حفظ شود. مثلا در فیلم «زیبا صدایم کن» باید ماهیت داستان حفظ می شد چون فارابی هزینه ساخت را داده بود. نویسنده کسی دیگر بود و پشت اثر کانون پرورش فکری بود. گاهی در اقتباس چنین موضوعاتی وجود دارد.
مهدی افروزمنش: نگارش یک فیلمنامه باید کار گروهی باشد اما به خاطر پول یک نفر می نویسد به همین دلیل سریال های ما اکثر پایان بندی رها شده دارند و چفت و بست ندارند. سعی می شود در دو ماه فیلمنامهنوشته شوددر حالی که یک کار باید شش یا هفت ما طول بیانجامد.
