بررسی سرنوشت جمع‌آوری قرآن کریم و چگونگی کتابت سنت نبوی

خبرگزاری مهر چهارشنبه 21 آبان 1404 - 12:36
نشست علمی تاریخ تدوین میراث نبوی به همراه رونمایی از کتاب گزارش اهل بیت (ع) از تقابل در مدیریت میراث نبوی، در قم برگزار شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، عبدالعلی موحدی نویسنده کتاب «گزارش اهل بیت (ع) از تقابل در مدیریت میراث نبوی» در این مراسم که در بنیاد فرهنگی امامت برگزار شد به تشریح این کتاب پرداخت و با بیان اینکه حدیث ثقلین و ارجاع به کتاب و سنت راهبرد خدا برای استمرار هدایت الهی بوده است، گفت: دو نوع مدیریت بعد از وفات پیامبر (ص) قابل مشاهده است؛ یکی مدیریت خلفا که بر مصدر امور نشستند و دیگری مدیریت اهل بیت (ع) و این تقابل از همان جا شروع شد. در کتاب به ده رفتار از سوی خلفا و ده تدبیر از سوی اهل بیت (ع) اشاره شده است.

وی افزود: هدف اصلی جریان خلفا به حاشیه بردن مرجعیت علمی و سیاسی اهل بیت بود؛ بنابراین در جمع قرآن، مصحف علی (ع) را با وجود توصیه پیامبر به جمع‌آوری، نپذیرفتند و برنامه منع تدوین حدیث را نیز پیگیری کردند و بستر این کار نیز از جریان قلم، دوات و منع از مکتوب شدن وصیت پیامبر (ص) بود.

موحدی بیان کرد: با تمسک به قرآن جلوی سنت نبوی و پیام آور خدا را گرفتند و به نتایجی نیز رسیدند و به تعبیر دیگر گر چه به ظاهر اعتباربخشی به قرآن بود اما هدف اصلی خدشه در مسیر هدایت الهی بود.

گفتنی است آیت‌الله نجم‌الدین طبسی عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و حجت‌الاسلام والمسلمین سیدمحمدکاظم طباطبایی، استاد دانشگاه قرآن و حدیث از دیگر سخنرانان این نشست بودند.

کتاب «تقابل در مدیریت میراث نبوی» اثر عبدالعلی موحدی، یک تحلیل تاریخی - کلامی عمیق و نوآورانه از دو بحران بنیادین در تاریخ صدر اسلام است: سرنوشت جمع‌آوری قرآن کریم و سرنوشت کتابت سنت نبوی. رویکرد منحصر به فرد کتاب، فراتر از یک تاریخ‌نگاری شیعیِ صرف، ارائه یک پارادایم تحلیلی است که این دو رویداد را نه به عنوان حوادثی مجزا، بلکه به مثابه نتایج یک «تقابل مدیریتی» بنیادین بررسی می‌کند.

این تقابل، میان دو برنامه کاملاً متضاد شکل گرفت: از یک سو، «مدیریت وصی» (به نمایندگی امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام و ائمه اطهار) که مأمور به حفظ یکپارچه و اصیل میراث نبوی بود و از سوی دیگر، «مدیریت حاکمیت وقت» که با هدف تثبیت قدرت سیاسی، مسیری متفاوت را در پیش گرفت.

فرضیه اصلی کتاب بر این پایه استوار است که تصمیمات کلیدی حاکمیت پس از پیامبر (ص) - یعنی کنار گذاشتن مصحف امام علی (ع) و متعاقباً سیاست منع کتابت حدیث - اقدامات واکنشی و حساب‌شده‌ای بودند که در راستای یک هدف بزرگ‌تر و پنهان‌تر عمل می‌کردند: ردّ وصی و به حاشیه راندن مرجعیت علمی و سیاسی اهل بیت (ع). در مقابل این جریان، اهل بیت (ع) نیز با یک تدبیر الهی و برنامه‌ای بلندمدت، به خنثی‌سازی این انحراف و صیانت از دین پرداختند.

منبع خبر "خبرگزاری مهر" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.