خبرگزاری مهر، گروه بین‌الملل - آذر مهدوان: شهر مرزی وان در ترکیه در سال‌های اخیر نقش اساسی در روابط تهران و آنکارا ایفا کرده است. این شهر که در ۱۰۰ کیلومتری شهر خوی در استان آذربایجان غربی واقع شده، به جغرافیای تبادل فرهنگی و اقتصادی دو کشور تبدیل شده است. اگرچه وان به عنوان یک شهر مرزی در مراودات تجاری دو کشور اهمیت دارد، اما تبدیل شدن آن به قطب گردشگری برای گردشگران ایرانی، اهمیت شناخت این شهر و بررسی چالش‌ها و تأثیرات آن در نزدیکی روابط مردم و حاکمان دو کشور را دوچندان می‌کند.
گروه رسانه‌ای مهر به دعوت کایهان ترکمن اوغلو، نماینده وان در مجلس ترکیه و رئیس گروه دوستی ایران و ترکیه، به مدت سه روز (از ۱۵ تا ۱۷ آبان) در این شهر حضور داشت و با دیدار از صاحبان هتل، اصحاب رسانه و مسئولین اقتصادی و فرهنگی، چالش‌ها و تأثیرات مثبت این منطقه در مناسبات دو کشور را بررسی کرد.
تیم اعزامی رسانه مهر متشکل از حسام الدین حیدری، معاون اخبار، محمدرضا مرادی، مدیر کل بین‌الملل و اخبار خارجی، آذر مهدوان، دبیر سایت ترکی (استانبولی) خبرگزاری مهر و محمد صرفی، سردبیر روزنامه تهران تایمز بود.
روز اول
در این سفر سه‌روزه، «الیف یروک»، مدیر گردشگری شهرداری وان، و «سلیم کنان»، مدیر فرهنگ و گردشگری استانداری وان، گروه رسانه‌ای مهر را در معرفی شهر وان همراهی کردند. یروک با اشاره به برخی حملات و بمب‌گذاری‌های گروه پ.ک.ک در سال‌های گذشته و تأثیر آن بر کاهش گردشگران از اروپا، تأکید کرد: «زلزله ۲۰۱۲ شهر وان نیز برنامه‌های ساخت و ساز را دچار خلل کرد و به همین دلیل بافت سنتی و معاصر مرکز شهر همچنان نیمه‌تمام باقی مانده است. ما در تلاش هستیم این پروژه را در کوتاه‌ترین زمان ممکن به سرانجام برسانیم.»
فرهنگ و هنر ایرانی در قلب بازار سنتی وان
یکی از بخش‌هایی که گروه رسانه‌ای مهر از آن بازدید کرد، بازار سنتی بدستن ( Bedesten Çarşısı) وان بود. این بازار به‌صورت سنتی ساخته شده و عملاً محل نمایش و فروش صنایع دستی این کشور است. نکته جالب حضور قالی و گلیم هنرمندان ایرانی در برخی مغازه‌های این بازار بود. یکی از کسبه‌های این شهر با اشاره به صادرات فرش ایرانی به ترکیه، گفت: «درسال‌های اخیر این تجارت کاهش چشمگیری داشته و این موضوع باید حل شود، زیرا هنر ایرانیان در بافت قالی همواره مورد توجه مشتریان ترک بوده است.»
یکی از حجره‌هایی که در این بازار سنتی فعالیت داشت، فروش تابلوهای خطاطی بود که توسط هنرمندان اهل وان انجام می‌شد. استفاده از برخی اشعار حافظ و سبک خطاطی این تابلوها نشان‌دهنده عمق اشتراک فرهنگی و هنری دو کشور ترکیه و ایران بود.
دیدار با خبرنگاران محلی ترک و تأکید بر همکاری رسانه‌ای
در حاشیه بازدید روز اول از وان، جلسه‌ای میان هیئت رسانه‌ای مهر و خبرنگاران خبرگزاری آناتولی، دمیراورن، اتحادیه روزنامه‌نگاران وان و دیگر خبرنگاران محلی برگزار شد.
حسام‌الدین حیدری، معاون اخبار خبرگزاری مهر با ابراز خرسندی از حضور در وان و دیدار با همکاران رسانه‌ای ترکیه، گفت: «متأسفانه علی‌رغم همسایگی دو کشور، ما همچنان اخبار دست اول ترکیه را از طریق رسانه‌های کشورهای ثالث به دست می‌آوریم و در حقیقت، انعکاس‌دهنده روایت رسانه‌ای کشورهایی مانند خبرگزاری رویترز هستیم. ترکیه نیز اخبار تحولات ایران را از طریق رسانه‌های خارجی بازتاب می‌دهد. در حالی که باید میان رسانه‌های دو کشور یک همکاری جدی وجود داشته باشد.»
وی در ادامه افزود: «ایران و ترکیه دو همسایه مسلمان با منافع مشترک و در بسیاری از مسائل منطقه‌ای دارای اشتراک دیدگاه هستند. بنابراین، نباید منابع دست اول اخبار ما از طریق روایت‌های رسانه‌های غربی دنبال شود. روابط رسانه‌ای در سه سطح دنبال می‌شود: اول سیاستگذاری دولت‌ها، دوم همکاری مدیران رسانه‌ای در قالب تفاهم‌نامه، و سوم ارتباطات فردی میان خبرنگاران که تأثیرگذارترین همکاری رسانه‌ای همین ارتباط فردی است.»
خبرنگاران ترکیه‌ای نیز با تأکید بر اهمیت ارتباط و همکاری میان اصحاب رسانه‌های دو کشور، به ویژه در زمینه بررسی و پیگیری چالش‌های مرزی، به انتقاد از پیامدهای هوش مصنوعی به عنوان ابزاری جایگزین خبرنگاران پرداختند. خبرنگاران ترکیه‌ای همچنین علاقه‌مندی خود را به عضویت در مدرسه آنلاین خلاقیت خبرنگاری مهر ابراز کردند و این فرصت را برای ارتقاء مهارت‌های خود بسیار ارزشمند دانستند.
محمدرضا مرادی، مدیر اخبار خارجی خبرگزاری مهر، با اشاره به تهدیدات رژیم صهیونیستی و لزوم آگاه سازی در این خصوص گفت: «کشور قطر سیاستی بدون تنش در منطقه پیش می‌برد، اما علی‌رغم روابط راهبردی‌اش با آمریکا، این کشور هدف حملات اسرائیل قرار گرفت. روابط راهبردی ترکیه و آمریکا نیز به عمق روابط قطر و آمریکا نیست. ما بارها شاهد تهدیدات اسرائیل علیه ترکیه، به‌ویژه از سوی وزرای این رژیم بوده‌ایم. اسرائیل کریدور داوود را مطرح می‌کند که از بلندی‌های جولان آغاز شده و از بخش شرقی ترکیه و حتی سوریه عبور می‌کند. شما خبرنگاران محلی موظف هستید خطر تهدیدات اسرائیل در ترکیه و منطقه را مطرح کنید، زیرا این امر موجب می‌شود مردم از حاکمان کشورشان خواستار اتخاذ تصمیمات جدی‌تر در مقابل اقدامات اسرائیل شوند.»
خبرنگار خبرگزاری آناتولی نیز با اشاره به ناکارآمدی گنبد آهنین در پاسخ ایران به اسرائیل، گفت: «اسرائیل برای پوشاندن شکست خود در برابر ایران، این بار سعی می‌کند ترکیه را تهدید کند.» این خبرنگار همچنین از روند کند آغاز به کار کنسولگری ایران در وان انتقاد کرد و خواستار پیگیری این موضوع از سوی خبرنگاران ایرانی شد.
تأکید بر روابط دانشگاهی در دیدار با رئیس دانشگاه وان
در دیدار با پروفسور حمدلله شولی، رئیس دانشگاه وان، و چند تن از اساتید این دانشگاه، بر لزوم همکاری‌های دانشگاهی تأکید شد. پروفسور شولی با اشاره به حضور ۶۰ دانشجوی ایرانی در این دانشگاه، که عمدتاً علاقمند به رشته دندان‌پزشکی هستند، ادامه داد: «متأسفانه مدرک این دانشگاه هنوز مورد تأیید وزارت علوم ایران قرار نگرفته است. در حالی که دانشگاه وان یکی از معتبرترین دانشگاه‌های ترکیه و اروپا است و به علت نزدیکی جغرافیایی به ایران، می‌تواند میزبان دانشجویان از کشور همسایه باشد.»
وی افزود: «از دو سال پیش، زبان و ادبیات فارسی به رشته‌های این دانشگاه اضافه شده و در این مدت، ۵۰ دانشجو جذب کرده‌ایم.»
اهمیت وزارت آموزش ترکیه به صنعت گردشگری
یکی از بخش‌هایی که هیئت رسانه‌ای مهر از آن بازدید کرد، هتل اویغولاما ( Uygulama Oteli) در شهر وان بود. این هتل وابسته به وزارت آموزش ترکیه است و نه‌تنها به عنوان محل میزبانی از مهمانان عمل می‌کند، بلکه به عنوان مرکز آموزش عملی هتلداری برای دانش‌آموزان نیز فعالیت می‌نماید. در ترکیه، صنعت گردشگری به عنوان یک رشته تحصیلی از دوره دبیرستان تدریس می‌شود. دانش‌آموزان پس از یادگیری روند تئوری‌های مربوط به صنعت گردشگری، وارد دوره‌های عملی می‌شوند و این هتل امکان آموزش عملی را برای آن‌ها فراهم می‌کند. این موضوع نشان می‌دهد که ترکیه در صنعت گردشگری قصد دارد به‌طور حرفه‌ای‌تر عمل کند و به توسعه این صنعت اهمیت ویژه‌ای می‌دهد
روز دوم
حضور فعال ایران در بازار تجاری ترکیه
روز دوم دیدارهای گروه رسانه‌ای مهر بیشتر به بررسی روابط اقتصادی دو کشور اختصاص داشت. هیئت رسانه‌ای مهر در دیدار با «مهمت اصلان»، رئیس هیئت مدیره شهرک صنعتی وان ( OSB)، ظرفیت‌های اقتصادی و تجاری ایران و ترکیه را مورد بررسی قرار داد.
اصلان با اشاره به اهمیت حرفه خبرنگاری در جامعه امروزی گفت: «رسانه‌های ملی و بین‌المللی مهم‌ترین بخش جامعه کشور هستند. شما اصحاب رسانه واسطه مردم با مسئولین و صدای مردم هستید. این حرفه بخش مهمی از دموکراسی یک کشور را تشکیل می‌دهد، زیرا این روزنامه‌نگاران هستند که موجب بیداری مردم می‌شوند و خبرنگاران باید بدون وابستگی‌های سیاسی و حزبی رسالت خود را انجام دهند. ما هر صبح که از خواب بیدار می‌شویم، اولین کاری که انجام می‌دهیم بررسی تحولات اقتصادی جهانی و داخلی از طریق رسانه‌هاست و با بررسی پارامترهای اقتصادی روند کار خود را پیش می‌بریم. پایه اصلی روزنامه‌نگاری شفافیت است و همین شفافیت موجب توسعه کشور می‌شود.»
وی تاکید کرد: «خبرنگاران در غزه در میانه نبرد و جنگ سعی می‌کنند صدای مردمشان باشند. درود و رحمت می‌فرستیم به همه شهدای خبرنگار غزه.»
وی افزود: «مدیران وان در هماهنگی با استانداری و حاکمیت کشورمان در تلاش هستند نقشی مهم در توسعه کشورمان داشته باشند. زیرا اینجا خاورمیانه است و ما مجبور هستیم کشوری قوی در منطقه باشیم. نه‌تنها ما، بلکه همه جغرافیای اسلام چاره‌ای جز قوی بودن ندارد.»
اصلان با اشاره به اینکه شهرک صنعتی وان از سال ۲۰۰۲ کار خود را به‌طور جدی آغاز کرده است، گفت: «۳۷۹ شهرک صنعتی در ترکیه فعالیت می‌کند که یکی از این شهرک‌ها در وان قرار دارد. حدود ۱۰ هزار پرسنل در این شهرک فعالیت می‌کنند و تمرکز اصلی ما بر روابط تجاری با کشور ایران است. حدوداً ۵ شرکت ایرانی در این شهرک صنعتی مشغول به کار هستند.»
وی ادامه داد: «در این شهرک کارخانه‌های نساجی، شیمیایی، مرمر و مبلمان و … داریم. همچنین یک مدرسه فنی برای دانش‌آموزان فراهم کرده‌ایم. دانش‌آموزان آموزش را به‌صورت تئوری و عملی می‌گذرانند و در نهایت می‌توانند در این شهرک صاحب حرفه شوند. دولت نیز از نظر هزینه انرژی و بیمه حمایت جدی از این شهرک‌ها دارد.»
اصلان در پایان با اشاره به اینکه جهان به‌مانند یک دهکده جهانی شده است و کشورها بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند، تأکید کرد: «تحولات جهانی، از جمله جنگ غزه، جنگ اوکراین و جنگ ایران و اسرائیل، عملاً در اقتصاد کشورها تأثیرگذار بوده است و ترکیه نیز از این امر مستثنی نیست. اما زیرساخت اقتصادی کشور سالم است و آقای اردوغان نیز حمایت می‌کنند.»
نیاز ترکیه به کارآفرینان ایرانی
هیئت رسانه‌ای مهر در دیدار با محمود گدیت، نوع فعالیت و تأثیرگذاری مرکز توسعه مشاغل وان (İŞGEM) در مناسبات اقتصادی دو کشور را مورد بررسی قرار داد. محمود گدیت، رئیس هیئت مدیره مرکز توسعه مشاغل وان (شتاب‌دهنده مشاغل)، در خصوص نوع کارکرد این مرکز تأکید کرد: «این مرکز ۲۰ سال است که در شهر وان فعالیت خود را آغاز کرده و در ۱۸ استان ترکیه چنین مراکزی وجود دارد. وظیفه ما در این مراکز، حمایت مالی، مربی‌گری و مشاوره برای کارآفرینانی است که قصد ورود به بازار تولید و تجارت دارند. ما بین سه تا پنج سال این افراد را حمایت می‌کنیم تا کمترین آسیب را ببینند.»
وی افزود: «از ایران نیز کارآفرینانی حضور دارند. با توجه به تحریم‌های ایران، ما می‌توانیم اجناس ایرانی را با برند ترکیه به فروش برسانیم. این برای ما سود زیادی دارد، زیرا مواد خام، نیروی انسانی و هزینه انرژی در ایران بسیار پایین است.»
محمود گدیت همچنین بیان کرد: «ما بسیار مشتاق هستیم که همکاری تجاری‌مان را با ایران قوی‌تر و جدی‌تر دنبال کنیم. اما موانع بوروکراسی و اداری از سوی دو کشور وجود دارد که این روند همکاری را کندتر می‌کند. اخیراً به شهر ارومیه سفر کردیم و با ایجاد یک کمیسیون مشترک و ایجاد اتحادیه پارک علم و فناوری تلاش کردیم تا حدودی این چالش‌های زیرساختی را حل کنیم.»
وی ادامه داد: “ما یک پروتکل همکاری آماده کرده‌ایم که در ۲۴ نوامبر امضا خواهد شد و این پروتکل به حل چالش‌های زیرساختی کمک خواهد کرد. در حال حاضر تمرکز اصلی ما به سوی همکاری اقتصادی با ترکیه است. با توجه به تحریم‌های ایران، ما می‌توانیم اجناس ایرانی را با برند ترکیه به فروش برسانیم. این برای ما سود زیادی دارد، زیرا مواد خام، نیروی انسانی و هزینه انرژی در ایران بسیار پایین است».
موزه وان با ۲ هزار و ۵۵۱ اثر تاریخی
یکی از بخش‌هایی که هیئت رسانه‌ای مهر از آن بازدید کرد، موزه تاریخ شهر وان بود. شهر وان به عنوان پایتخت امپراتوری اورارتو، عملاً به عنوان سندی بر اشتراک تاریخی و فرهنگی ایران و ترکیه شناخته می‌شود. نمایش برخی آثار از دوره‌های سلجوقی، اورارتو، هخامنشیان، قره قویونلو، آق قویونلو و عثمانیان، به همراه ارائه روند سبک زندگی ساکنان از قبل از میلاد تا به امروز، بستر مهمی برای روایت تحولات تاریخی منطقه فراهم کرده است.
قرار دادن مینیاتورهایی از سازه‌های تاریخی مانند قلعه وان، شهر قدیمی وان و کلیسای آکدامار در راهروهایی با ترتیب زمانی، بازدیدکنندگان را به یک سفر تاریخی عمیق می‌برد. به عقیده مسئولین انی مکان فرهنگی این موزه نه تنها به حفظ تاریخ و فرهنگ منطقه کمک می‌کند، بلکه به عنوان یک نقطه جذب گردشگران و پژوهشگران نیز عمل می‌کند.
شرکت در نماز جمعه
شرکت در نماز جمعه شهر وان یکی از برنامه های گروه رسانه ای مهر بود. در شهرهای ترکیه نماز جمعه صرفاً به صورت متمرکز در یک مکان برگزار نمی شود بلکه مساجد محلی هر کدام نماز جمعه خاص خود را دارند. عدم حضور زنان در نماز جمعه هم از جمله نکات جالب بود که به نوعی ریشه در سنن ترکیه دارد. خطبه امام جمعه نیز بسیار پرشور و مرتبط با تحولات جهان اسلام به ویژه غزه قرائت شد. در وان مساجد زیادی به سبک معماری عثمانی ساخته شده است و تفاوت این مساجد تک مناره بودن انهاست.
غذای ترکیه‌ای متناسب با ذائقه ایرانی
اشتراکات فرهنگی، تاریخی و دینی میان مردم ترکیه و ایران به وضوح در غذاهای محلی شهر وان قابل مشاهده است. در این شهر، با میزبانی حمزه شف، سرآشپز مشهور ترکیه‌ای، با روش‌های طبخ غذاهایی آشنا شدیم که شباهت زیادی به غذاهای ایرانی دارند. این تجربه نشان‌دهنده تأثیرات متقابل فرهنگی و غذایی میان دو کشور است و نشان می‌دهد که چگونه ذائقه‌های مشابه می‌توانند به ایجاد پیوندهای نزدیک‌تر میان مردم کمک کنند. غذاهایی مانند کباب، دلمه و انواع خورشت‌ها در هر دو فرهنگ وجود دارند و می‌توانند نمادهایی از این اشتراکات فرهنگی باشند.
نکته دیگر اینکه از مدرن‌ترین تا سنتی‌ترین هتل‌ها، شاهد طبخ غذاهای سنتی این شهر بودیم؛ این موضوع نشان می‌دهد که ترکیه از طریق غذاهای سنتی خود، تلاش دارد فرهنگش را به مهمانان خارجی معرفی کند.
آشپزی به عنوان یکی از مهم‌ترین جلوه‌های فرهنگ، می‌تواند نقش بسزایی در تقویت روابط میان ایران و ترکیه ایفا کند. لازم به ذکر است که غذاهای ایرانی در نمایشگاه خوراک‌شناسی و آشپزی وان، که امسال برای سومین بار برگزار شد، معرفی شدند. این نمایشگاه بستری مناسب برای ارائه و معرفی هنر طبخ ایرانی فراهم کرد و به بازدیدکنندگان این امکان را داد که با تنوع و غنای غذاهای ایرانی آشنا شوند.
گربه‌های وان عامل اصلی در جذب گردشگر
یکی از برنامه‌های جالب بازدید هیئت رسانه‌ای مهر، حضور در بخش پرورش گربه‌های وان بود که در سال‌های اخیر به مرکزی جذاب برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شده است. این موضوع نشان‌دهنده این است که ترکیه در صنعت گردشگری از هر ظرفیتی برای معرفی جاذبه‌های خود و جذب گردشگر بهره می‌برد.
گربه‌های وان به خاطر ویژگی‌های خاص خود، از جمله چشمان دو رنگ و علاقه‌مندی به بازی با آب، تفاوت قابل توجهی با سایر گربه‌ها دارند. پرورش این نوع گربه در شهر وان و تلاش برای جلوگیری از انقراض آن، موجب جذب گردشگران داخلی و خارجی شده است. این موضوع می‌تواند به عنوان یک الگو برای برخی مسئولان کشور ما در راستای استفاده از ظرفیت‌های بومی و فرهنگی برای جذب گردشگر مورد توجه قرار گیرد.
تراس وان
آخرین برنامه روز دوم هیئت رسانه‌ای مهر، حضور در تراس شهر وان بود. در سال‌های اخیر، ترکیه اقدام به ساخت تراس‌هایی در بالاترین نقاط شهرها کرده است تا منظره‌ای زیبا و نمایی کلی از شهر را برای بازدیدکنندگان فراهم کند.
این تراس‌ها به عنوان مکان‌هایی تفریحی و استراحت برای ساکنان و گردشگران عمل می‌کنند و فضایی مناسب برای لذت بردن از مناظر زیبا و آرامش در دل شهر فراهم می‌آورند.
روز سوم
در روز سوم، میزبانان شهر به معرفی فرهنگ و سبک زندگی وان پرداختند. اولین بخش به صبحانه مشهور وان اختصاص داشت. مدیر هتل ددمان ( Dedeman Oteli) گفت: «توجه به صبحانه یکی از ویژگی‌های اصلی وان است و سفره صبحانه این شهر رنگین‌تر از دیگر شهرهای ترکیه است.
از جمله خوراکی‌های معروف صبحانه وان می‌توان به سر شیر، املت سوجوق، عسل طبیعی و پنیر مشهور این شهر اشاره کرد. این صبحانه‌ها نمایانگر فرهنگ غذایی غنی وان هستند.»
به گفته پرسنل این هتل، گردشگران ایرانی به دلیل منظره دریایی و امکانات هتل توجه ویژه‌ای دارند. همچنین، فرهنگ غنی مردم ایران و تسلط به زبان‌های دیگر به جز فارسی، نشان‌دهنده سواد و آگاهی بالای آنهاست.
جزیره تاریخی آقدامار ( Akdamar Adası) و حضور ارمنی‌ها
بخش بعدی بازدید به جزیره آقدامار اختصاص داشت که یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شهر وان به شمار می‌رود. این جزیره به خاطر وجود کلیسای تاریخی آقدامار، که مربوط به قرن دهم میلادی است، مشهور است. کلیسا دارای نقوش برجسته‌ای از دوره اورارتو و تصاویری از حیوانات منقرض‌شده است که اطلاعات تاریخی و زیستی ارزشمندی را برای کاوشگران فراهم می‌کند.
به دلیل اهمیت معنوی این کلیسا، شهروندان ارمنستان توجه ویژه‌ای به آن دارند و هر سال در اواخر شهریور ماه، آئین‌های خاصی را در این مکان برگزار می‌کنند. این رویدادها به جذب گردشگران و حفظ فرهنگ ارمنی کمک می‌کند.
سفر به این جزیره که تلاقی تاریخ و طبیعت به شمار می‌رود، از طریق قایق‌ها امکان‌پذیر است. اما در حاشیه بازدید، روند بازگشت را به تعویق انداخت و در نتیجه، گارد ساحلی وابسته به ژاندارمری ترکیه تلاش کردند تا ما را به شهر بازگردانند. این تجربه نشان‌دهنده توجه مسئولان محلی به گردشگران بود.
بازدید از مرکز تولید صنایع دستی سنتی در شهر وان
یکی از بخش‌هایی که هیئت رسانه‌ای ایران در سفر خود به شهر وان بازدید کرد، مرکز تولید صنایع دستی سنتی این شهر بود. در این مرکز، هنرمندان محلی به هنرهای مختلفی مشغول هستند که هر یک نمایانگر فرهنگ و تاریخ غنی این منطقه است و نکته جالب اینکه مواد خام را نیز خودشان تهیه می کردند.
از جمله فعالیت‌های انجام شده در این مرکز می‌توان به قالی‌بافی، سوزن‌دوزی، دوخت لباس‌های سنتی، کنده‌کاری و ساخت اشیای زینتی از جنس نقره اشاره کرد. همچنین، طرح‌های خاصی مانند ساوات، که طرحی سیاه است که با سرب روی نقره به روشی خاص انجام می‌شود، نیز در این مرکز تولید می‌شود.
مجموعه تاریریا؛ تلاقی طبیعت و تاریخ
توسعه صنعت گردشگری در ترکیه موجب ایجاد خلاقیت‌ها و ایده‌های جدیدی از سوی هتلداران شهر وان شده است. مرکز فرهنگ، هنر و آشپزی تاریریا ( Tariria)یکی از مکان‌هایی است که نتیجه یک ایده متفاوت در این شهر به شمار می‌رود. با ورود به این مجموعه، احساس می‌کنید که به دنیایی متفاوت از داخل شهر منتقل شده‌اید.
کانال آبی ۵۱ کیلومتری شامیران که در دوران پادشاهی اورارتویی در وان ساخته شده، به عنوان شگفتی مهندسی آب جهان محسوب می‌شود. در دست پایینی این کانال، باغی سرسبز به مساحت ۵۰ هکتار وجود دارد که بخشی از آن به یک مجموعه فرهنگی تبدیل شده است.
معماری مجموعه تاریریا توسط یک معمار بنگلادشتی طراحی شده و ۶۵ درصد از مواد اولیه غذا و دسرها از زمین‌های کشاورزی این مجموعه تأمین می‌شود. حصار شیشیه‌ای در اطراف این مجموعه وجود دارد که با هدف ممانعت از قطع ارتباط آن با طبیعت طراحی شده است. همچنین، استفاده از چوب‌های صد ساله مناطق اطراف دریای سیاه و حضور سرآشپزهای مشهور از کشورهای مختلف جهان، به‌ویژه ایران، با هدف ارائه طعمی تلفیقی از غذاهای ترکی و جهانی، عملاً این مجموعه فرهنگی را از چهره اصلی وان متمایز کرده است.
بازدید از هتل هیلتون
هتل هیلتون ( Hilton) وابسته به زنجیره هتل‌های هیلتون، یکی از مقاصد بازدید هیئت رسانه‌ای مهر بود. این هتل با هدف ارائه امکانات ویژه، تلاش کرده ویژگی‌های یک هتل مجهز را به نمایش بگذارد. از جمله این ویژگی‌ها می‌توان به سوئیت پرزیدنتال و غذاهای با کیفیت اشاره کرد. همچنین، برخورد حرفه‌ای کارکنان با مهمانان، تجربه‌ای متفاوت از هتلداری را ارائه می‌دهد.
دیدار با هتلداران وان
آخرین بخش از سفر هیئت رسانه‌ای مهر به دیدار با صاحبان هتل در شهر وان اختصاص داشت. «اوکتای آکسوی»، مدیر هتل الیت ورد ( Elite World)، که میزبانی این جلسه را بر عهده داشت، در ابتدای سخنانش گفت: «این برای اولین بار است که یک هیئت رسانه‌ای از ایران به منظور بررسی شرایط وان به شهر ما سفر می‌کند. این امر نشان‌دهنده اهمیت دغدغه‌ها و نیازهای شهروندان ایرانی برای شماست.»
او ادامه داد: «شما به دعوت آقای کایهان ترکمن اوغلو به این شهر سفر کرده‌اید و در این سه روز فرصت بازدید از بخش‌های مختلف شهر، شبک غذایی و زندگی مردم را داشته‌اید. ما از شما می‌خواهیم آنچه دیده‌اید را برای مخاطبانتان انعکاس دهید و گامی مهم در دوستی و نزدیکی ایران و ترکیه بردارید.»
حسام الدین حیدری، معاون خبر خبرگزاری مهر با تشکر از مهمان‌نوازی مسئولین وان، تأکید کرد: «ما در این سه روز تجربیاتی را کسب کردیم که پیش از سفر به این شهر از آن‌ها بی‌خبر بودیم. ما روزنامه‌نگار هستیم، اما اطلاعات کافی از شهر وان که نقشی مهم در روابط تجاری و فرهنگی دو کشور دارد، نداشتیم. قطعاً مردم ما نیز مانند ما اطلاعات کمی دارند. این نشان می‌دهد که شهر وان نتوانسته به‌خوبی ظرفیت مهمان‌پذیری خود را معرفی کند.»
او همچنین به چالش‌هایی که شهر وان در زمینه حمل و نقل و برخی زیرساخت‌ها دارد، اشاره کرد و افزود: «شهر وان ظرفیت میزبانی گردشگران بیشتری را دارد و می‌تواند سه برابر آنچه که اکنون مشاهده می‌کنید، گردشگر جذب کند. ما معتقدیم این دیدار نباید صرفاً به این جلسه ختم شود و همکاری‌ها باید ادامه یابد.»
تصویر یحیی سنوار در مرکز شهر
سفر به شهر وان و دیدن مردم این شهر، تجربه‌ای متفاوت و آموزنده بود. مردم وان، افرادی متدین و وابسته به آرمان‌های فلسطین هستند و حمایت از ارزش‌های غزه در دل آن‌ها جای دارد.
حضور مردم در چادرهای کمک به مردم غزه، که طراحی آن‌ها به شکل قدس بود، و همچنین نصب تصویر بزرگ شهید یحیی سنوار در مرکز شهر، گواهی بر اعتقادات عمیق قلبی مردم وان است. این موضوع نشان می‌دهد که مردم ترکیه در مورد مسئله غزه، تا حد زیادی دیدگاهی مشترک با مردم ایران دارند و این همبستگی فرهنگی و انسانی، پیوندی عمیق میان دو ملت ایجاد می‌کند.
