به گزارش همشهری آنلاین، تخلفات گسترده در حوزه تامین و توزیع نهاده‌های دامی موجب شد تا سخنگوی قوه قضاییه از تشکیل پرونده برای برخی از مسئولان دولتی خبر بدهد. به‌گفته اصغر جهانگیر، اقدامات قضایی شامل اخذ توضیحات از مسئولان دولتی و مدیرعامل ۴ شرکت واردکننده است که اقدام به فروش بدون تحویل نهاده‌ها به میزان صدها هزار تن کرده‌اند.
کمبود نهاده‌های دامی و عدم‌عرضه کافی و به موقع آن به‌دلیل سوء‌مدیریت وزارت جهادکشاورزی موجب شد تا دامداران در سال‌جاری با مشکلات زیادی در این حوزه مواجه شوند این درحالی است که دامداران عنوان می‌کنند ماه‌ها قبل درباره بروز خشکسالی و مشکلات احتمالی ناشی از آن به مسئولان هشدار داده بودند؛ هشدارهایی که مورد توجه قرار نگرفت و موجب شد تا با کمبود و حتی نبود نهاده‌های دامی و افزایش قیمت گوشت و مرغ مواجه شویم.
در عین حال مشکلات سامانه بازارگاه نیز خود را در این شرایط بیش از پیش به نمایش گذاشت. این سامانه که برای ایجاد شفافیت و کوتاه کردن دست واسطه‌ها راه‌اندازی شد حالا به محلی برای جولان واسطه‌ها مبدل شده است، به‌طوری که بخشی از نهاده‌های دامی در خارج از سامانه بازارگاه به قیمت بالاتر یا از طریق اخذ مبالغ پشت‌فاکتوری به واحدهای تولیدی فروخته می‌شود و با این وضعیت هزینه‌های تامین نهاده برای واحدهای تولیدی افزایش می‌یابد و محصول نهایی با قیمت بالاتری در بازار عرضه می‌شود.
خالی‌فروشی در سامانه بازارگاه
در عین حال وضعیت ایجاد شده زمینه‌ساز بروز تخلف و سوءاستفاده جدیدی با عنوان خالی‌فروشی هم شده است. چندی قبل حجت‌الاسلام والمسلمین غلامحسین محسنی‌اژه‌ای، رئیس قوه قضاییه نیز به این موضوع اشاره‌ای داشت. وی گفت: بعضا در مواردی شاهد هستیم که فرایند ثبت سفارش برای واردات کالایی به داخل کشور طی می‌شود، اما کالای موردنظر وارد کشور نمی‌شود؛ در موضوع نهاده‌های دامی، این مسئله به وقوع پیوست؛ این موضوعی است که به هیچ وجه نباید آن را رها کنیم و باید مسئله مزبور را تا انتها پیگیری کنیم و اجازه ندهیم حقوق مردم و مصرف‌کنندگان تضییع شود.
اصغر جهانگیر، سخنگوی قوه قضاییه هم دیروز در نشست خبری با اصحاب رسانه در پاسخ به سؤالی درباره ورود دستگاه قضایی به موضوع نهاده‌های دامی گفت: بازار نهاده‌های دامی طی ماه‌های اخیر متأسفانه به‌دلیل عدم‌مدیریت صحیح در پیش‌بینی‌های لازم برای کشور در زمینه واردات و سیاست‌های مربوط به برآورد زمان مناسب برای انجام ثبت سفارش‌ها، با مشکلاتی روبه‌رو شده است.
سوءاستفاده از سامانه بازارگاه
سخنگوی قوه قضاییه گفت: نظارت مؤثری بر فرایند توزیع نهاده‌های دامی وارداتی صورت نگرفته و بازار با چالش مواجه شده است. از طرف دیگر سامانه بازارگاه دارای ضعف‌ها و ایرادهای متعددی بوده و نظارت کافی بر روند تحویل نهاده‌های دامی فروخته‌شده نداشته است. برخی افراد نیز با سوءاستفاده از این شرایط، بدون انجام واردات قطعی، اقدام به خالی‌فروشی کرده و از این طریق سوءاستفاده‌های کلانی انجام داده‌اند. آنها وجوه لازم را از دامداران و مرغداران دریافت کردند اما نهاده فروخته‌شده را تحویل ندادند و همین موضوع موجب شد دامداران و مرغداران ناچار شوند نهاده‌ها را از بازار آزاد و با قیمت‌های بالاتر تهیه کنند.
اخطار به وزیر جهادکشاورزی
جهانگیر گفت: سازمان بازرسی کل کشور از نیمه دوم سال گذشته به موضوع ورود کرده و با ارسال مکاتبات متعدد به مقامات ازجمله وزیر کشاورزی و برگزاری جلسات با اتحادیه‌های دامداران و مرغداران، وزارت جهاد و سایر مسئولان، نسبت به کمبود ذخایر و تخلفات اخطار داده است. در نتیجه این پیگیری‌ها، برای برخی مسئولان دولتی پرونده تشکیل شده است. اقدامات قضایی شامل اخذ توضیحات از مسئولان دولتی و مدیرعامل ۴ شرکت واردکننده است که اقدام به فروش بدون تحویل نهاده‌ها به میزان صدها هزار تن کرده‌اند. پرونده این افراد پس از جمع‌آوری دفاعیات و بررسی، به مراجع قضایی ارسال خواهد شد.
وی ادامه داد: نتیجه این پیگیری‌ها این بوده که در روزهای اخیر روند تخلیه و حمل نهاده‌های دامی توسعه پیدا کرده و سامانه بازارگاه نیز تا حدودی سامان یافته است.
بازار سیاه نهاده‌های دامی
اما محمدابراهیم حسن‌نژاد، معاون تولیدات دامی وزارت جهاد کشاورزی نیز از تشکیل پرونده‌های متعدد برای افراد متخلف در بازار نهاده‌های دامی خبر داد.
وی گفت: میزان عرضه روزانه نهاده‌ها با وجود توزیع محموله‌های جدید، تنها نیمی از نیاز واحدهای دام و طیور را تامین می‌کند و این کمبود عرضه، دامداران را در مضیقه قرار داده است.
حسن‌نژاد گفت: طبیعی است که در بازار عرضه و تقاضا، وقتی عرضه کم است، قیمت در بازار سیاه افزایش پیدا می‌کند.
وی به پدیده دریافت ارقام نامتعارف از سوی برخی بازرگانان نیز بار دیگر اشاره کرد و گفت: در مورد ذرت و سویا برخی بازرگانان، شرافتمندانه عمل می‌کنند و این نهاده‌ها را با قیمت مصوب سامانه بازارگاه به‌دست تولیدکنندگان می‌رسانند، اما برخی از تجار قیمت مصوب را رعایت نمی‌کنند و علاوه بر قیمت رسمی در سامانه بازارگاه مجددا به شکل غیررسمی از دامداران ارقام بالاتری مطالبه می‌کنند.
حسن‌نژاد تأکید کرد: معاونت توسعه بازرگانی پیگیری جدی روی این موضوع داشته‌اند و پرونده‌های متعددی برای افراد متخلف تشکیل شده و در حال پیگیری است.
انتقاد بخش خصوصی
رضا سالمی، دبیر انجمن واردکنندگان گوشت و فرآورده‌های دامی گفت: چند ماه است که مدام به وزیر جهاد نامه نوشتیم و راجع به بحران و گرانی گوشت و مرغ به او و مدیرانش هشدار دادیم ولی پشت گوش انداختند و بی‌توجهی کردند.
وی افزود: با وزارت جهاد نامه‌نگاری کردیم و گفتیم تولید ما صفر شده و از شهریورماه وارد مرحله گرانی مرغ و گوشت خواهیم شد ولی توجهی به هشدارهای ما نکردند. من ۲۰سال در وزارت جهاد مدیر بودم ولی هیچ‌گاه ندیدم که وزارت جهاد مثل امروز دچار سردرگمی و تصمیمات غیرکارشناسی باشد.
