گروه خودروسازی سایپا در نیمه نخست سال جاری عملکردی فراتر از انتظار به ثبت رسانده است. کاهش ۶۸ درصدی زیان عملیاتی، افت بدهی‌های بانکی از بیش از ۲۱ همت به کمتر از ۲ همت، افزایش درآمد فروش، رشد چشمگیر تولید خودروهای تجاری و آغاز تولید نخستین خودروی هیبرید پلاگین کشور، تصویری تازه از سایپایی ارائه می‌دهد که در مسیر بازگشت به ثبات و سودآوری گام برمی‌دارد.
بر این اساس، نیمه نخست سال جاری را می‌توان نقطه عطفی در تاریخ اخیر سایپا دانست؛ دوره‌ای که دومین خودروساز بزرگ کشور با تکیه بر اصلاحات ساختاری، بازنگری در سبد محصولات و تغییر رویکرد مدیریتی توانسته است بخش عمده زیان عملیاتی خود را مهار کند.
به گزارش روابط عمومی سایپا ، براساس صورت‌های مالی منتشرشده در سامانه کدال، زیان عملیاتی سایپا از ۲.۸ هزار میلیارد تومان در نیمه نخست سال گذشته به ۹۱۰.۷ میلیارد تومان در سال جاری رسیده است. این کاهش ۶۸ درصدی، نتیجه مستقیم سیاست‌های جدید در حوزه تولید، بهره‌وری و مدیریت منابع است.
تحلیل‌گران صنعت خودرو این دستاورد را نشانه‌ای از بازگشت سایپا به مسیر تعادل می‌دانند؛ مسیری که با بهبود نسبت هزینه به درآمد، حذف محصولات کم‌بازده و رشد تیراژ خودروهای جدید آغاز شده و به تدریج آثار خود را در شاخص‌های مالی و تولیدی نشان داده است.
یکی از مهم‌ترین تحولات در ساختار سایپا، کاهش چشمگیر بدهی‌های بانکی است. بر اساس آمار رسمی، مجموع بدهی‌های سرفصل شده بانکی سایپا از بیش از ۲۱ هزار میلیارد تومان به کمتر از ۲ هزار میلیارد تومان کاهش یافته است.
این اقدام در کنار پرداخت بخشی از بدهی به قطعه‌سازان و سامان‌دهی مطالبات زنجیره تأمین، فضای مالی شرکت سایپا را بهبود بخشیده و زمینه‌ساز ثبات در تولید شده است.
هم‌زمان، زیان خالص نارنجی‌پوشان جاده مخصوص نسبت به مدت مشابه سال قبل ۱۸ درصد کاهش یافته و درآمد حاصل از فروش محصولات بیش از ۹ درصد رشد داشته است؛ رشدی که ناشی از تغییر ترکیب تولید به سمت خودروهای کم‌زیان و سودده‌تر بوده است.
در ماه‌های گذشته، سایپا با اجرای طرح‌های بهینه‌سازی در زنجیره تأمین و افزایش بهره‌وری خطوط تولید، توانسته فشار ناشی از رشد نرخ ارز و تورم نهاده‌های تولید را کنترل کند.
به گفته کارشناسان، تمرکز بر مدیریت مواد اولیه، کنترل ضایعات، افزایش راندمان خطوط مونتاژ و اصلاح فرآیند لجستیک داخلی از عوامل کلیدی در کاهش هزینه‌های عملیاتی بوده است.
در عین حال، هرچند چالش‌هایی مانند قیمت‌گذاری دستوری همچنان بخشی از زیان را حفظ کرده، اما روند کلی عملکرد مالی شرکت نشان می‌دهد سایپا در آستانه تعادل عملیاتی و بازگشت به سودآوری پایدار قرار دارد.
یکی از نقاط درخشان عملکرد گروه سایپا، رکوردشکنی تاریخی سایپا دیزل است. این شرکت در هفت‌ماهه نخست سال جاری موفق شده حدود دو برابر کل تولید سال گذشته را به ثبت برساند و رشد تولید ۳۴۶ درصدی را تجربه کند.
طی این مدت، سایپا دیزل ۱۵۴۹ دستگاه خودرو سنگین و نیمه‌سنگین شامل ۵۸۷ دستگاه از محصولات دانگ‌فنگ و ۹۶۲ دستگاه از خانواده فوتون تولید کرده است. این رقم در مقایسه با سال‌های گذشته بی‌سابقه است و رکورد شش سال اخیر تولید خودروهای تجاری کشور را شکسته است.
سهم بازار سایپا دیزل نیز از ۳ درصد در سال گذشته به ۱۱ درصد در سال جاری افزایش یافته است. این رشد چشمگیر نتیجه برنامه‌ریزی دقیق، افزایش داخلی‌سازی قطعات و توسعه همکاری با شرکای تجاری جدید است.
تحول فنی در سایپا تنها به تولید محصول محدود نمانده و این شرکت در سال جاری با معرفی خانواده‌ای جدید از موتورها، عصر تازه‌ای در قوای محرکه داخلی را آغاز کرده است.
خانواده جدید موتورهای سایپا شامل مدل‌های M15K، N20، N25، ME16 و D20 TGDI است که با همکاری شرکت DAE توسعه یافته‌اند. این موتورها ضمن افزایش توان و بازدهی، مصرف سوخت را به شکل قابل توجهی کاهش می‌دهند و قرار است در نسل جدید محصولات سایپا مورد استفاده قرار گیرند.
معرفی این خانواده در نمایشگاه بین‌المللی موتور تهران، سایپا را از وابستگی به موتورهای قدیمی و وارداتی نجات داده و مسیر را برای توسعه فناوری بومی هموار کرده است.
در مسیر توسعه فناوری‌های نو، سایپا پروژه‌ای راهبردی را آغاز کرده است؛ تولید خودروی آریا هیبرید پلاگین (PHEV) به عنوان نخستین محصول هیبرید پلاگین ساخت داخل.
این خودرو با توان ترکیبی ۲۴۵ کیلووات، مصرف سوخت ۲.۷ لیتر در هر ۱۰۰ کیلومتر و پیمایش ترکیبی ۱۲۰۰ کیلومتری، در زمره محصولات کم‌مصرف و دوستدار محیط زیست قرار دارد.
باتری این خودرو دارای سطح ایمنی بالا بوده و قابلیت شارژ سریع از ۳۰ تا ۸۰ درصد در ۳۵ دقیقه را دارد. رعایت ۱۲۲ استاندارد ایمنی بین‌المللی در طراحی و تولید آریا هیبرید، این محصول را از نظر ایمنی و فناوری در صدر خودروهای داخلی قرار داده است.
سایپا در سال جاری با وجود محدودیت‌های مالی و فشارهای قیمتی، فعال‌تر از هر زمان دیگر ظاهر شده است. این شرکت تاکنون ۹ محصول جدید را عرضه، تولید یا رونمایی کرده است که از جمله می‌توان به مواردی چون پارس‌نوا (آغاز تولید انبوه در پارس‌خودرو)، آریا بنزینی و پلاگین هیبرید،پیکاپ هانتر،سیتروئن C3-XR (تولید و پیش‌فروش در سایت کاشان)
،وانت‌های ارتقایافته ۱۵۱ و زامیاد و دو محصول مونتاژی محبوب ۴۲۱P و ۴۴۱P اشاره کرد. این حجم از پروژه‌های محصولی نشان می‌دهد که سایپا نه تنها در حوزه مالی و تولیدی، بلکه در زمینه نوآوری و فناوری حرکتی نیز گام‌هایی مؤثر و پایدار برداشته است.
به باور تحلیل‌گران، کاهش زیان عملیاتی، سامان‌دهی بدهی‌ها، رشد درآمد و معرفی محصولات نوین، همگی نشانه‌هایی از بلوغ مدیریتی و ثبات در تصمیم‌سازی‌های سایپا است.
اگرچه همچنان چالش‌هایی نظیر سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری و نوسانات ارزی بر عملکرد شرکت تأثیرگذار است، اما مسیر فعلی سایپا بیانگر حرکتی هدفمند و تدریجی به سوی سودآوری پایدار، ارتقای کیفیت و بازگشت اعتماد عمومی به برند سایپا است.
