به گزارش بهداشت نیوز، مسمومیت‌های غذایی معمولاً به مشکلات گوارشی مثل تهوع، استفراغ و اسهال منتهی می‌شوند و به ندرت باعث تهدید جدی برای زندگی افراد می‌شوند، اما بوتولیسم یک استثناء است. این نوع مسمومیت به علت تولید سم بوتولینوم توسط باکتری‌های خاص در محیط‌های بی‌هوازی به شدت خطرناک است و می‌تواند به فلج عضلات تنفسی و در نهایت مرگ منجر شود.
بوتولیسم؛ مسمومیتی مرگبار
سیدعلی کشاورز، متخصص تغذیه، گفت: «بوتولیسم به دلیل تولید سم بوتولینوم در بدن، از مرگبارترین انواع مسمومیت‌های غذایی است. این سم به سیستم عصبی اثر می‌گذارد و با فلج کردن عضلات، به ویژه عضلات تنفسی، می‌تواند ظرف مدت کوتاهی به خفگی و مرگ منتهی شود.»
کشاورز افزود: «در بیشتر موارد مسمومیت‌های میکروبی، علائم شامل تهوع، استفراغ و اسهال هستند که معمولاً با درمان‌های حمایتی طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت بهبود می‌یابند. اما در بوتولیسم، اگر درمان سریع انجام نشود، خطر مرگ بسیار زیاد است.»
علل و منابع آلودگی بوتولیسم
بوتولیسم ناشی از باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است که در محیط‌های بی‌هوازی (بدون اکسیژن) رشد می‌کند. این باکتری در مواد غذایی کنسرو شده که در فرآیند تولید یا نگهداری آن‌ها اصول بهداشتی رعایت نشده، می‌تواند فعال شود.
کشاورز توضیح داد: «مواد غذایی کنسروی مانند ماهی، سبزیجات، لوبیا یا قارچ می‌توانند بیشترین خطر را برای ابتلا به بوتولیسم داشته باشند. در صورت مشاهده تورم در قوطی کنسرو یا تغییر رنگ و بوی غیرطبیعی، باید از مصرف آن خودداری کرد. برای ایمنی بیشتر، توصیه می‌شود که کنسروها پیش از مصرف حداقل به مدت ۲۰ دقیقه بجوشند تا احتمال وجود سم از بین برود.»
درمان و پیشگیری از بوتولیسم
بوتولیسم در صورت تشخیص سریع و آغاز درمان مناسب، به‌ویژه درمان تنفسی و تزریق پادزهر مخصوص بوتولیسم، قابل کنترل است. اما تأخیر در درمان می‌تواند باعث عواقب جبران‌ناپذیری مانند مرگ شود.
کشاورز تأکید کرد: «آگاهی مردم و کادر درمان از علائم اولیه این بیماری بسیار اهمیت دارد. بوتولیسم در صورت تشخیص به موقع، با اقدامات درمانی مناسب قابل کنترل است.»
در حالی که اکثر مسمومیت‌های غذایی خطرناک نیستند و به‌راحتی درمان می‌شوند، بوتولیسم یکی از مرگبارترین انواع مسمومیت‌های غذایی است که نیاز به توجه فوری دارد. برای پیشگیری از آن، باید در مصرف مواد کنسروی دقت کافی داشته و در صورت مشاهده هرگونه تغییر در وضعیت مواد غذایی، از مصرف آن‌ها خودداری کرد.
منبع: مهر
