خبرگزاری مهر، گروه استانها: تمدن ایران یکی از کهن‌ترین و اثرگذارترین تمدن‌های جهان است؛ تمدنی که ریشه‌های آن به بیش از پنج هزار سال پیش بازمی‌گردد و از فلات ایران تا مدیترانه و از سند تا قفقاز گسترده بوده است. ایران در طول تاریخ نه‌تنها به‌واسطه قدرت نظامی، بلکه به‌دلیل خردمندی، قانون‌گرایی و اخلاق انسانی در جهان شناخته شده است.
در دوران هخامنشیان، مفهوم «کشورداری قانون‌مدار» و احترام به اقوام و آئین‌های مختلف برای نخستین بار در جهان باستان بنیان گذاشته شد. منشور کوروش بزرگ، کهن‌ترین سند شناخته‌شده حقوق بشر، نماد تساهل و عدالت ایرانیان است.
در دوران ساسانیان، ایران به اوج شکوه خود رسید؛ نظام آموزشی و علمی در دانشگاه جندی‌شاپور شکل گرفت و دانشمندان بسیاری از سرزمین‌های دیگر برای تحصیل و پژوهش به ایران آمدند. در همان دوران بود که خرد، منطق و ایمان به‌عنوان سه رکن پایدار تمدن ایرانی تثبیت شد.
با طلوع اسلام، روح تازه‌ای در کالبد فرهنگ ایرانی دمیده شد و تمدن ایرانی اسلامی متولد گردید. چهره‌هایی چون ابن‌سینا، خوارزمی، بیرونی، فردوسی، مولوی و سعدی، پرچمداران اندیشه و فرهنگ شدند که آثارشان در شرق و غرب جهان نفوذ کرد.
در دوران معاصر، با وجود فشارهای استعماری، جنگ‌ها و تحریم‌ها، ملت ایران بار دیگر با انقلاب اسلامی هویت تاریخی خود را بازیافت؛ هویتی که بر استقلال، ایمان، عقلانیت و عدالت استوار است.
مصیب عباسی در تحلیل خود تأکید دارد که اقتدار امروز ایران، ادامه همان مسیر تاریخی است که از خرد کوروش، عدالت انوشیروان و ایمان سلمان فارسی تا تلاش جوانان دانشمند امروز امتداد یافته است.
عضو هیئت علمی دانشگاه گلستان، در تحلیلی با محور «تمدن ایرانی و پیوند آن با اقتدار امروز جمهوری اسلامی ایران» به خبرنگار مهر، گفت: تمدن ایرانی در هیچ دوره‌ای از تاریخ دچار گسست کامل نشده است. حتی در روزگار هجوم مغول یا جنگ‌های جهانی، تفکر و ایمان مردم ایران باعث شد هویت ملی زنده بماند و از دل شکست‌ها، شکوه تازه‌ای متولد شود.
وی افزود: در مطالعات تاریخی می‌بینیم که ایرانیان در عرصه‌های مختلف از کشورداری و تجارت تا هنر و فلسفه، بنیان‌گذار نظام‌هایی بوده‌اند که بعدها در جهان به‌عنوان الگو شناخته شد. روحیه‌ی تساهل، عقلانیت و قانون‌گرایی، ویژگی‌های ماندگار فرهنگ ایرانی است.
ایران؛ از رصد ستارگان تا قله‌های علم امروز
عباسی با اشاره به ریشه‌های علمی تمدن ایرانی اظهار کرد: از نخستین رصدهای ستاره‌ای و نقشه‌های آبیاری گرفته تا نظریه‌های فلسفی و پزشکی، ایران یکی از سه مرکز بزرگ علم در جهان باستان بوده است. ایرانیان دانش را مقدس می‌دانستند و آن را ابزار تعالی انسان می‌دیدند.
وی افزود: دانشگاه جندی‌شاپور نمونه‌ای درخشان از پیوند علم و انسانیت در تمدن ایرانی است. امروز همان روح علمی در دانشگاه‌های ایران زنده است؛ از فناوری فضایی تا زیست‌فناوری، از صنایع دفاعی تا علوم انسانی، همه ریشه در همان نگرش تاریخی دارند.
رونمایی از تندیس شاپور اول ساسانی در روز ملی مبارزه با استکبار جهانی
عباسی در ادامه سخنانش به رونمایی از تندیس شاپور اول ساسانی در تهران در روز ۱۳ آبان، روز ملی مبارزه با استکبار جهانی اشاره کرد و گفت: نصب تندیس شاپور اول در پایتخت، در چنین روزی، یک پیام روشن دارد؛ پیامی از پیوند تاریخی بین مقاومت دیروز و استقلال امروز. ملت ایران همانند شاپور ساسانی، در برابر هر قدرت متجاوزی که بخواهد بر اراده ملت سلطه پیدا کند، ایستادگی می‌کند.
وی افزود: این تندیس فقط یک اثر هنری نیست، بلکه نماد عزت تاریخی ملت ایران است. همان‌گونه که شاپور در برابر امپراتور روم ایستاد و وی را وادار به تعظیم کرد، ملت ایران نیز در برابر استکبار جهانی با ایمان و عزت ایستاده است.
به گفته عباسی، شعار حک‌شده در کنار آن تندیس «در برابر ایران زانو بزنید و عبرت بگیرید» بازتاب روحیه‌ی تاریخی ملت ایران است؛ ملتی که همواره در برابر سلطه، مقاومت و در برابر ظلم، عدالت را فریاد زده است.
استمرار اقتدار از دیروز تا امروز
این استاد دانشگاه تأکید کرد: جوان ایرانی امروز که در آزمایشگاه‌های علمی یا میدان‌های فرهنگی تلاش می‌کند، همان تداوم تاریخی شاپور، ابن‌سینا و فردوسی است. پیوند میان علم، ایمان و استقلال در ذات ایرانی‌هاست.
وی افزود: در جنگ ۱۲ روزه اخیر هم ملت ایران نشان داد که همچنان پایبند به این هویت تاریخی است. دشمن تلاش کرد نظام جمهوری اسلامی را تضعیف کند، اما ملت هوشیار و رهبری آگاه کشور، با الهام از همان روح مقاومت تاریخی، این توطئه را ناکام گذاشتند.
راز پایداری تمدن ایرانی
عباسی با تأکید بر نقش مردم در استمرار تمدن گفت: هیچ تمدنی بدون پیوند مردم و حاکمان پایدار نمی‌ماند. در ایران، اعتماد، مشارکت و ایمان مردم رمز تداوم اقتدار بوده است. امروز هم اگر مسئولان با شفافیت و عدالت عمل کنند و مردم با آگاهی و همبستگی در صحنه بمانند، هیچ قدرتی قادر به عقب راندن ایران نخواهد بود.
وی افزود: تمدن ایرانی به ما آموخته که قدرت واقعی از تفکر، اخلاق و اتحاد می‌آید، نه از شمشیر و ثروت. اگر این اصول در جامعه امروز تقویت شود، آینده‌ای درخشان‌تر در انتظار ایران خواهد بود.
تمدن ایران، به‌گفته عباسی، نه صرفاً یک میراث باستانی بلکه یک منظومه زنده فکری و فرهنگی است که در طول هزاران سال در قالب‌های گوناگون علمی، دینی، هنری و سیاسی تداوم یافته است.
از منشور کوروش تا شاهنامه فردوسی، از جندی‌شاپور تا دانشگاه‌های امروز، از روح عدالت‌خواهی تا مقاومت در برابر استعمار و استکبار، رشته‌ای پیوسته از خرد، ایمان و استقلال در تار و پود تاریخ ایران جاری است.
وی تأکید می‌کند: تمدن ایرانی هرگز پایان نیافته، بلکه در هر دوران، شکل تازه‌ای از خود را نشان داده است. امروز نیز اقتدار علمی، فرهنگی و دیپلماسی هوشمندانه ایران ادامه همان روح تاریخی است که از دل قرون برخاسته و آینده را روشن می‌سازد.
به باور عباسی، شناخت این پیوستگی تمدنی برای نسل جوان، ضامن آینده ایران است؛ چرا که ملتی که گذشته خود را بفهمد، هیچ‌گاه در برابر طوفان‌های زمانه خم نمی‌شود.
