خبرآنلاین اصفهان؛ فاطمه کازرونی: هفت سال گذشت، پس از افتتاح خط اول متروی اصفهان که ۱۳ سال ( و به روایتی ۱۵ سال) به طول انجامید گویی اکنون نوبت خط دوم متروی نصف جهان است که به همان سرنوشت دچار شود، اکنون حدود هفت سال از کلنگ زنی خط دوم متروی اصفهان گذشته است و حتی فاز نخست آن که دو سال است هر بار مسئولان وعده افتتاح آن را برای سه یا ۶ ماه آینده می دهند، فرا نرسیده است؛ با وضعیت فعلی و با ارزیابی میزان پیشرفت این خط طی ۷ سال خیر، به نظر می رسد خط دوم متروی اصفهان نیز سرنوشتی همانند خط اول داشته باشد.
اوایل سال جاری بود که شهردار اصفهان، وعده داد که تا پایان شهریورماه امسال فاز نخست خط دوم متروی اصفهان تا ایستگاه طوقچی افتتاح خواهد شد اما شهریورماه گذشت و بار دیگر شهردار، زمان افتتاح را به تاریخ دیگری موکول کرد؛ اکنون گزارشهای تازه شهرداری اصفهان در (پاییز ۱۴۰۴) از آماده‌باش برای افتتاح فاز ۵.۵ کیلومتری و آغاز بهره‌برداری آزمایشی حکایت دارند، اما تاریخ دقیق و جامع افتتاح نهایی هنوز با قید «به‌زودی» به شهروندان اعلام می‌شود.
همان طور که طی گزارشهای مکرر از آخرین وضعیت متروی اصفهان نوشتیم، بهانه‌های موجود برای این عدم افتتاح شامل نیاز به واگن، تدارکات فنی و نیاز به حمایت دولتی به ویژه شرطی به نام «در صورت تامین بودجه» مطرح است که در گزارش «دور باطل «متروی اصفهان» روی ریل «بودجه»/ افتتاح خط دوم دوباره به سال آینده موکول شد!» به آن پرداختیم.
برای کلنگ زنی در اول صف، برای افتتاح در رتبه آخر کشور هستیم!
اما نکته مهم این است که این بهانه ها دیگر برای مردم اصفهان پذیرفته شدنی نیست چراکه هنوز مسئولان به این سوال پاسخ نداده اند که در شرایطی که اصفهان زودتر از بقیه کشور، ساخت مترو را آغاز کرده است چرا از همه استانهای کشور عقب مانده است، با وجود همه انتقادات به شهرداری تهران، سالی چند ایستگاه در پایتخت افتتاح می شود اما متروی اصفهان نیز همانند دیگر پروژه های قطبی اصفهان مانند کارگو ترمینال، بندر خشک اصفهان و سالن اجلاس ناتمام افتتاح شده و از همه مهم تر احیای زاینده رود، گرفتار وعده و وعیدهای متعدد و بهانه های بودجه‌ای است؛ چطور ممکن است مسئولان کلانشهری مانند اصفهان نتوانند بودجه‌های لازم برای این پروژه‌ها را تامین کنند درحالی که هر سال خبرهایی از سوی خود مسئولان استانی در ارتباط با بازگشت بودجه‌های مصرف نشده برای پروژه های استانی و برگشت بودجه به تهران می شنویم و آخرین بار حتی استاندار اصفهان در این ارتباط به مسئولان هشدار جدی داد؛ این موضوع نشان می‌دهد، احتمالا اشکال اصلی از جای دیگری است.
وعده‌های دو سال اخیر افتتاح متروی اصفهان:
برای بررسی وعده های افتتاح دو سال اخیر، به سراغ گزارشهای رسمی رسانه ها از روند پیشرفت این پروژه در دو سال اخیر می رویم؛ شهرداری اصفهان در گزارش‌ها و سخنان رسمی طی این سالها به مردم و رسانه ها!، وعده داده است که فاز نخست خط دوم مترو (حدفاصل دارک تا طوقچی/شاهد) تا «پایان سال ۱۴۰۳» به نتیجه می رشد و پیشرفت حفاری و رسیدن دستگاه TBM به ایستگاه‌ها را نشانه روند رو به جلو اعلام کرده که این وعده‌ها در رسانه های مختلف از سال ۱۴۰۲–۱۴۰۳ بازتاب یافته است.
در ادامه، همین وعده ها در سال ۱۴۰۳ و فروردین و شهریورماه ۱۴۰۴ به نوعی دیگر تکرار شده است:
* علی قاسم زاده شهردار اصفهان؛ ۳۱ خردادماه ۱۴۰۲: روزانه هزار نفر در دو شیفت برای احداث خطوط مترو در حال فعالیت هستند. تا پایان سال ۱۴۰۳ ایستگاه های خط دو مترو واقع در منطقه ۱۴ راه اندازی خواهد شد.
* علی قاسم زاده شهردار اصفهان؛ ۲۸ مردادماه ۱۴۰۲: افتتاح خط دو متروی این کلان‌شهر حدفاصل دارک تا طوقچی تا پایان سال آینده افتتاح خواهد شد و شاهد حرکت واگن‌ها و جابه‌جایی مسافران در این خط خواهیم بود.
*محمدمهدی کریمی مدیر منطقه ۱۴ شهرداری اصفهان: ۹ بهمن ماه ۱۴۰۳: چهار ایستگاه خط ۲ متروی اصفهان اوایل سال ۱۴۰۴ آماده بهره‌برداری خواهد شد.
* نورصالحی رئیس شورای اسلامی شهر اصفهان اسفندماه ۱۴۰۳ بر اساس صحبت مسئولان شهرداری اصفهان اعلام کرد که به زودی ایستگاه‌های کلیدی زینبیه و میدان امام حسین (ع) از خط ۲ مترو اصفهان به صورت آزمایشی راه‌اندازی می‌شود.
* علی قاسم زاده شهردار اصفهان؛ ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۳ : مرحله نخست پروژه خط دوم متروی اصفهان تا نیمه اول سال آینده به بهره‌برداری می رسد.
*رسول میرباقری؛ عضور شورای شهر اصفهان؛ اوایل شهریورماه ۱۴۰۴: با اشاره به اهمیت فاز نخست خط ۲ مترو «این خط با طول ۲۴.۷ کیلومتر و ۲۳ ایستگاه، از محور شمال شرق اصفهان آغاز و تا خمینی شهر امتداد می یابد. حجم عملیات اجرایی در هر ایستگاه به تنهایی معادل یک پروژه عمرانی عظیم است و با بهره برداری فاز نخست، سه ایستگاه مهم زینبیه، عمان سامانی و شاهد در اختیار شهروندان قرار می گیرد؛ با پیشرفت عملیات اجرایی و تأمین تجهیزات، تلاش می شود فاز نخست پروژه تا پاییز ۱۴۰۴ به بهره برداری برسد.
مهدی روح‌الامین مدیرعامل سازمان حمل‌ونقل ریلی شهرداری اصفهان؛ ۲۹ شهریور ۱۴۰۴: ۵.۵ کیلومتر از خط دوم متروی اصفهان در آستانه افتتاح قرار دارد؛ در هفته‌های آینده، فاز نخست این خط از محدوده ایستگاه حرم زینبیه تا ایستگاه شاهد به طول ۵.۵ کیلومتر افتتاح خواهد شد و در این مرحله سه ایستگاه آماده مسافرگیری خواهند بود و دو ایستگاه نیز به عنوان ایستگاه‌های عبوری در نظر گرفته شده‌اند.
نکته جالب توجه اینکه در طول سالهای ۱۴۰۲ تا ۱۴۰۴ بارها اعلام شده که دو، سه یا چهار ایستگاهی ( تعداد ایستگاه ها توسط مسئولان مختلف و طی سالها، متفاوت عنوان شده است) که قرار است افتتاح شود، در مرحله نازک کاری قرار دارد؛ محمدمهدی کریمی مدیر منطقه ۱۴ شهرداری اصفهان نیز اسفندماه سال گذشته اعلام کرد که چهار ایستگاه خط ۲ متروی اصفهان شامل چهار ایستگاه دارک، حرم مطهر زینبیه، عمان سامانی و لاله تا اوایل سال ۱۴۰۴ آماده بهره‌برداری خواهد شد؛ این چهار ایستگاه هم‌اکنون در مرحله نازک‌کاری قرار دارد و تمامی اقدامات فنی و احداث آن‌ها به اتمام رسیده است.
و اما:
واقعیتهای میدانی نشان می‌دهد گرچه پیشرفت فیزیکی خط دوم متروی اصفهان به ظاهر و بر اساس اعلام خود مسئولان طی سالهای اخیر قابل توجه بوده اما افتتاح کامل و جابجایی مسافر در موعد وعده‌شده محقق نشده است.
بازهم وعده ای به نام «به زودی»!
اکنون در شرایطی که نیمه آبانماه را پشت سر می گذاریم،باید به این نکته اشاره کنیم که قاسم زاده شهردار اصفهان، ۲۷ مهرماه امسال اعلام کرده است که دو ایستگاه «شاهد» و «زینبیه» خط دو مترو اصفهان در آستانه بهره برداری است و درچند هفته آینده هر دو ایستگاه زینبیه و شاهد خط دو مترو اصفهان آماده بهره‌برداری خواهد بود، اما برای رفع مشکل تأمین واگن، دولت لازم است به کمک شهرداری بیاید!
علی قاسم‌زاده در حاشیه بازدید از روند پیشرفت ایستگاه‌های شاهد و زینبیه خط دو مترو اصفهان تاکید کرد: در چند هفته آینده این دو ایستگاه در مرحله نخست خط دو متروی اصفهان به بهره‌برداری می‌رسد (زمانی که بارها شاهد اعلام آن بوده ایم حتی در اوایل شهریورماه همین امسال)
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر با وجود شرایط سخت اقتصادی، طرح ها فعال است و به‌سرعت به‌سمت آماده‌سازی حرکت می‌کنند، افزود: مشکل تأمین واگن همچنان بر سر راه شهرداری وجود دارد، چیزی که از اختیار شهرداری خارج است و لازم است در سطح ملی و به کمک دولت برطرف شود.
قاسم‌زاده تاکید کرد: امیدوارم دولت بتواند قطارهای لازم را تأمین کند، چراکه تونل، کف‌سازی، ریل‌ها و سازده دو ایستگاه شاهد و زینبیه آماده است و در نقطه ۹۰ درصدی قرار دارد.
مشکلات مطرح در مسیر افتتاح خط دوم متروی اصفهان
نکته مهم قابل ذکر اینکه مشکل تأمین واگن، نیاز به تکمیل تجهیزات و آزمون‌های فنی و ایمنی که زمان‌بر است و نیاز به بودجه و پشتیبانی لازم برای تکمیل و تجهیز کامل خط دوم متروی اصفهان در طول سالهای اخیر به عنوان مهم ترین مشکلات مسیر مطرح بوده است اما سوال مردم این است که چرا این مشکلات تنها برای اصفهان پیش می آید همان گونه که بی قانونی در ارتباط با احیای زاینده رود برای نصف جهان و عدم پیگیری باهیبت و صلابتی در حق و شان اصفهان تنها برای این استان رخ می دهد؛ سوالی که نیاز به پاسخ اساسی از سوی نه تنها مسئولان شهرداری بلکه استانی دارد!
چرا وعده‌ها تکرار می‌شود اما افتتاح تأخیر می‌خورد؟
در این ارتباط سامان نصر کارشناس مسائل شهری به خبرآنلاین می گوید: لازم به ذکر است اینکه وعده‌های مسولان در ارتباط با پروژه های شهری تکرار می‌شود اما افتتاح تأخیر می‌خورد را می توان به چند عامل مربوط دانست، از یک سو پروژه مترو تنها حفاری و ایستگاه نیست؛ تأمین واگن، پست‌های برقی، سیگنالینگ، سامانه‌های کنترل و تست‌های ایمنی همه باید تکمیل شوند که هرکدام می‌تواند مسیر زمان‌بندی را تغییر دهد.
وی می افزاید: از سوی دیگر وابستگی به منابع بیرونی و ملی مطرح می شود چراکه وقتی برای تأمین واگن یا بودجه به حمایت دولت یا قراردادهای خارجی و ملی نیاز باشد، هرگونه کندی در تامین منابع، زمان‌بندی محلی را جابه‌جا می‌کند.
نصر تصریح می کند: نکته مهم اینکه هیچ یک از این موارد توجیه کننده تاخیر هفت ساله برای افتتاح دو تا چهار ایستگاه کوچک و ۱۵ سال تاخیر برای یک خط متروی کوتاه شهری نیست،
وی ادامه می دهد: از سویی پوشش خبری پروژه در مقاطع مختلف عموماً تاکید بر بخش‌هایی از پیشرفت دارد؛ همین طبیعت مرحله‌ای اطلاع‌رسانی می‌تواند برداشت تعجیل‌شده از زمان‌بندی را تقویت کند؛ این در حالی است که وعده‌های مکرر بدون تحقق کامل می‌تواند اعتماد عمومی به مدیریت شهری را ضعیف کند و از سوی دیر تأخیرها معمولاً هزینه‌های نگهداری، تأمین مالی و قراردادی را افزایش می‌دهند؛ همچنین هرچه راه‌اندازی به تأخیر افتد، ظرفیت حمل‌ونقل عمومی برای کاهش ترافیک و آلودگی کمتر بهره‌برداری می‌شود.
جلب اعتماد عمومی با انتشار گزارشهای ماهانه واقعی
کارشناسان معتقدند که متاسفانه رویکرد مسئولان در ارتباط با اعلام پیشرفت مترو بسیار غلط است، چراکه برای نمایش پیشرفت، زمان‌بندی‌های خوش‌بینانه اعلام می‌کنند؛ اما واقعیت اجرا ( حال هرچه که باشد) گاه منجر به عقب‌نشینی یا تغییر برنامه می‌شود و ایجاد این نوع از بی اعتمادی در مردم به صلاح کشور نیست، در این ارتباط پیشنهادهایی مطرخ می شود که امیدواریم - البته در آستانه انتخابات - مورد توجه مسئولان و مدیریت شهری باشدو
*پیشنهاد می شود مدیریت شهری به جای اعلام کلی «تا پایان سال» یا «به‌زودی»، جدول زمان‌بندی فنی (Milestones) به‌همراه شروط (مثلاً تامین X دستگاه واگن، تکمیل سیگنالینگ) منتشر کند و در این زمینه اطلاع‌رسانی شفاف و زمان‌بندی مبتنی بر معیارهای فنی اهمیت خاصی دارد.
*برای حل مشکل واگن و بودجه، مکاتبه رسمی و علنی با وزارتخانه‌های مربوط و سازمان برنامه ضروری است که رد این ارتبطا استاندار اصفهان می تود نقش اساسی داشته باشد.
*در صورت تأخیر تامین واگن، بررسی راهکارهای موقت (افزایش ظرفیت اتوبوسرانی یا واگن‌های استقراضی) برای کاهش فشار مسافر ضروری است.
و در در پایان باید گفت: انتشار گزارشهای ماهانه واقعی از پیشرفت فیزیکی و فنی پیشرفت پروژه متروی اصفهان که به سؤالات رسانه‌ای پاسخ دهد در ایجاد اعتماد عمومی موثرتر از وعده‌های افتتاحی است که محقق شدنی است یا به هر دلیلی محقق نمی شود!
. :
