به گزارش ایسنا، حسن میثمی، مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در پنل «فناوری‌های نوین در صنایع خلاق: ابزارهای ملی و جهانی در توسعه صنایع خلاق» در حاشیه رویداد ملی صنایع خلاق، افزود: آمار ۹۷ درصد کاربران یکی از پلتفرم‌های خرید و فروش طلا که زیر یک گرم طلا دارند، بسیار قابل تأمل است و نشان می‌دهد نوآوری واقعی می‌تواند به شمول مالی و عدالت اقتصادی کمک کند.

میثمی ادامه داد: نکته‌ای که به‌نظر من مبتلابه تمام بخش‌ها، به‌ویژه صنایع خلاق است، این است که دیگر نمی‌توانیم مسائل را تک‌وجهی ببینیم. همان‌طور که اکرمی، مدیرعامل یکی از پلتفرم‌های خرید و فروش طلا یک راه‌حل اقتصادی فیزیکی را به‌صورت آنلاین ارائه داده‌اند، ما نیز باید بپذیریم که در دنیای جدید، همه چیز چندوجهی است. حتی منِ مدیر در وزارت ارتباطات هم نمی‌توانم بگویم وظیفه‌ام صرفاً توسعه زیرساخت، شبکه و دسترسی است. این‌ها وظایف ذاتی ما هستند، اما اگر به لایه‌های فکری و روحی جامعه و صنایع توجه نکنیم، عملاً تحول واقعی رخ نمی‌دهد.

وی با تأکید بر اینکه شرکت‌های فعال در صنایع خلاق نیز باید نگاه خود را متحول کنند، گفت: اینکه صرفاً در کنار تولید صنایع دستی، یک واحد IT راه بیندازیم تا فروشگاه آنلاین داشته باشیم، مربوط به ۱۵ سال پیش است. امروز تولید تا مصرف باید به‌ صورت کاملاً دیجیتال و هوشمند دیده شود. از زمان تولید تا دریافت بازخورد از مشتری، باید همه مراحل در بستر فناوری و داده انجام شود.

میثمی ورود هوش مصنوعی را نقطه عطفی در تغییر پارادایم دانست و اظهار کرد: با ورود هوش مصنوعی، لایه‌های سنتی اینترنت عملاً کنار می‌روند. مفاهیمی مانند immersive communication (ارتباطات درهم‌تنیده) نشان می‌دهد که انسان و فناوری در هم غوطه‌ور شده‌اند و دیگر نمی‌توانیم یک بعد از این فضا را جداگانه تحلیل کنیم. همین موضوع باعث می‌شود وزارت ارتباطات به حوزه‌های فرهنگی وارد شود، وزارت ارشاد نیز در فناوری نقش فعال‌تری داشته باشد و بخش خصوصی هم نگاه‌های ترکیبی و جدیدی اتخاذ کند.

وی با بیان اینکه باید فناوری‌های نوین را در قالب ضربدرهای بین‌رشته‌ای بررسی کنیم، گفت: باید ببینیم اگر هوش مصنوعی ضربدر صنایع دستی شود، چه نتیجه‌ای می‌دهد؟ اگر هوش مصنوعی ضربدر گردشگری یا بلاک‌چین ضربدر صنایع دستی شود، چه حاصل‌ضربی خواهیم داشت؟ حتی اگر NFT ضربدر صنایع خلاق شود، نتایج متفاوتی به‌دست می‌آید. این حاصل‌ ضرب‌ها پاسخ ساده‌ای ندارند و باید در قالب یک ماتریس چند وجهی تحلیل شوند. این نوع نگاه چند بُعدی، کلیدی‌ترین و مهمترین نکته‌ای است که باید در همه بخش‌ها درباره آن گفت‌وگو و برنامه‌ریزی کنیم.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات در ادامه با اشاره به رویکرد این وزارتخانه افزود: ما در وزارت ارتباطات به کاربرد فناوری در لایه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تمرکز داریم. ابزارهایی که در اختیار داریم شامل سه بخش است؛ نخست، حمایت‌های تسهیلاتی؛ دوم، حمایت‌های مانع‌زدایی به‌دلیل حضور در شوراهای راهبری دانش‌بنیان، معاونت علمی، مجلس و دولت؛ و سوم، حمایت‌های ترویجی که اتفاقاً بسیار اهمیت دارند. برگزاری و مشارکت در چنین رویدادهایی در همین راستاست.

میثمی با اشاره به سیاست‌های جدید وزارت ارتباطات گفت: از زمان روی کار آمدن دکتر هاشمی در وزارت ارتباطات در شهریور سال گذشته، دغدغه اصلی ایشان این بوده که توسعه فناوری را همزمان با توسعه زیرساخت دنبال کنیم. اگرچه موانع زیادی وجود دارد، اما تلاش وزارتخانه این است که کاربردهای فناورانه نیز در کنار زیرساخت‌ها رشد کند.

وی با نگاهی تاریخی افزود: اگر به سال ۱۳۷۶ برگردیم، زمان ورود اینترنت به ایران، اغلب توسعه‌ دهندگان فقط به زیرساخت فکر می‌کردند و دغدغه‌شان این بود که شبکه به‌ درستی کار کند وگسترش یابد. کمتر کسی می‌پرسید این شبکه قرار است چه کاربردهایی داشته باشد. امروز دیگر نمی‌توان فقط به زیرساخت فکر کرد؛ باید به کاربرد، محتوا و ارزش‌آفرینی در بستر فناوری نیز توجه داشت.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، با ابراز نگرانی از تکرار الگوی اشتباه در توسعه هوش مصنوعی در کشور، گفت: متأسفانه در حوزه هوش مصنوعی و بخش‌های مختلف مرتبط با آن، تمرکز اصلی بر توسعه زیرساخت‌هاست، در حالی که به لایه‌های کاربردی توجه چندانی نمی‌شود.

وی افزود: در واقع همان اتفاقی که در زمان ورود اینترنت به کشور رخ داد، دوباره در حال تکرار است؛ آن زمان همه ذهن‌ها بر توسعه شبکه و زیرساخت متمرکز بود و کسی به کاربردهای آن فکر نمی‌کرد. اکنون نیز نگرانم که لایه کاربردی در حوزه‌های مختلف هوش مصنوعی مظلوم واقع شود و پس از توسعه زیرساخت‌ها، متوجه نشویم که دقیقاً چه میزان توسعه انجام داده‌ایم، در حالی که مردم هنوز بهره‌ای از آن نمی‌برند.

میثمی تأکید کرد: اگر به حوزه کاربرد توجه نشود، فرصت‌های نوآوری و شکوفایی از بین می‌رود و در نهایت، حتی ممکن است آسیب‌هایی در جامعه شکل بگیرد.

وی خاطرنشان کرد که وزارت ارتباطات در تلاش است تا در حد توان، از ایده‌های فناورانه حمایت کند.

وی در توضیح فعالیت‌های این وزارتخانه اظهار کرد: در ساختار جدید، سه دفتر اصلی داریم؛ دفتر صادرات که حوزه صادرات محصولات فناورانه را مدیریت می‌کند، دفتر ارتباط با صنعت که توسعه اکوسیستم سخت‌ افزاری و نرم‌افزاری را پیگیری می‌کند، و دفتری که به‌طور خاص، توسعه حوزه‌های محتوایی را دنبال می‌کند. در سال جاری نیز، توجه به این حوزه‌ها با جدیت بیشتری در دستور کار قرار گرفته است.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات افزود: با وجود محدودیت منابع، این وزارتخانه آماده همکاری و پشتیبانی از طرح‌ها و ایده‌های نوآورانه است. 

وی با اشاره به همپوشانی بالای حوزه انیمیشن با فناوری اطلاعات، گفت: انیمیشن از حوزه‌هایی است که برای ما جذابیت بالایی دارد. البته در زمینه پلتفرم‌ها به دلیل اینکه اکوسیستم خاص خود را دارند، وزارت ارتباطات ترجیح می‌دهد مداخله مستقیم نداشته باشد تا موجب بار اضافی در آن اکوسیستم نشود.

میثمی ادامه داد: در مقابل، در بخش‌های کوچک‌تر مانند پلتفرم‌های صوتی و تصویری (AOD)، کتاب‌های دیجیتال و دیگر حوزه‌های محتوایی مشابه، ظرفیت‌های مناسبی برای ورود و حمایت وجود دارد و می‌توان کمک بیشتری ارائه کرد.

وی با اشاره به محدودیت منابع و چالش‌های اقتصادی موجود گفت: با وجود محدودیت‌ها، وزارت ارتباطات آماده است از طرح‌ها و ایده‌های خلاقانه حمایت کند و امیدواریم فعالان این حوزه بتوانند با ایده‌های نو، مسیر توسعه صنایع خلاق دیجیتال را هموارتر سازند.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، با اشاره به چالش‌های اساسی را پیش‌روی فعالان این حوزه گفت: به نظر من بزرگترین مشکلات کوتاه‌مدت صنایع خلاق، نبود شفافیت داده و ضعف در شبکه‌سازی میان بازیگران مختلف این اکوسیستم است.

وی با تأکید بر اهمیت شفافیت داده برای توسعه فناوری‌های مبتنی بر هوش مصنوعی افزود: اکوسیستم صنایع خلاق از منظر داده و تبادلات اقتصادی، شفاف نیست؛ چه در سطح داده‌های مصرف، چه در سطح مبادلات مالی. وقتی شفافیت وجود نداشته باشد، سرمایه‌گذار نمی‌تواند ارزیابی دقیقی از بازگشت سرمایه داشته باشد و در نتیجه تمایلش برای ورود کاهش می‌یابد.

میثمی برای توضیح بیشتر به نمونه‌ای از بازار ویدئو اشاره کرد و گفت: در حوزه VOD یا ویدیوهای درخواستی، وقتی داده‌ها مشخص باشند، سرمایه‌گذار می‌داند اگر با فرمت خاصی تولید کند و سرمایه‌گذاری مثلاً ۵۰ تومانی انجام دهد، در چه بازه زمانی می‌تواند بازگشت سرمایه داشته باشد. در حوزه بازی (گیم) این شفافیت کمی بیشتر وجود دارد، اما در بسیاری از بخش‌های صنایع خلاق هنوز چنین وضعیت شفافی نداریم.

وی با بیان اینکه صنایع خلاق به شکل جزیره‌ای فعالیت می‌کنند، افزود: اکنون ما با جزیره‌هایی روبه‌رو هستیم که هرکدام در فضای خود عمل می‌کنند و ارتباط کافی میان آن‌ها وجود ندارد؛ جزیره توسعه‌دهندگان زیرساخت، جزیره صنایع دستی، جزیره گردشگری، جزیره بازی و انیمیشن، هر یک در مسیر جدا حرکت می‌کنند. تا زمانی که این جزیره‌ها با هم گفت‌وگو و همکاری نداشته باشند، هم‌افزایی و توسعه واقعی اتفاق نخواهد افتاد.

مدیرکل توسعه فناوری‌های نوین وزارت ارتباطات با قدردانی از برگزارکنندگان رویداد صنایع خلاق، گفت: ارزش این رویداد در همین است که فرصتی برای گفت‌وگو درباره یک موضوع مشترک ایجاد کرده است. همین تعامل و گفت‌وگوست که زمینه‌ساز شبکه‌سازی واقعی می‌شود.

میثمی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به نقش فناوری در زنجیره ارزش صنایع خلاق اظهار کرد: فناوری در مواجهه با صنایع خلاق، جمع‌شدنی نیست بلکه ضرب می‌شود؛ یعنی حضور آن در هر حلقه زنجیره ارزش، تأثیر چندوجهی ایجاد می‌کند. این موضوع به‌قدری مهم است که باید ساعت‌ها درباره‌اش بحث کرد تا تفاوت میان جمع و ضرب در این زمینه روشن شود.

وی سپس با اشاره به تجربه حمایت‌های مالی پس از دوران جنگ تحمیلی، گفت: در آن دوران بخشی از منابع صندوق نوآوری و شکوفایی و یکی از بانک‌ها به تسهیلات حوزه فناوری اختصاص یافت. من در کمیته پرداخت حضور داشتم و برایم جالب بود که ببینم کدام شرکت‌ها بیشترین آسیب را متحمل شدند. بر اساس آمار، بیشترین آسیب به حوزه تبلیغات وارد شد، چون این بخش در مقطعی به‌طور کامل متوقف شده بود. پس از آن، گردشگری بیشترین آسیب را دید؛ اگرچه سفر به‌طور کامل تعطیل نشد، اما شدت خسارت بالا بود.

به گفته وی، برخی کسب‌وکارهای زیرساختی نیز در اثر شرایط خاص مانند آسیب‌های فیزیکی از جمله انفجار و حملات، دچار مشکل شدند، اما در مجموع کسب‌ و کارهای حوزه تبلیغات، گردشگری و برخی فعالیت‌های خلاقانه بیشترین آسیب را تجربه کردند.

میثمی با تأکید بر اهمیت توجه به تجربه‌های گذشته تصریح کرد:این داده‌ها نشان می‌دهد که اگر به فناوری و نقش آن در حوزه‌های نرم و صنایع خلاق توجه نکنیم، در زمان بحران همین بخش‌ها بیشترین آسیب را خواهند دید. اما اگر از فناوری به‌درستی استفاده کنیم، این بخش‌ها می‌توانند بسیار قوی‌تر و مقاوم‌تر عمل کنند.

وی خاطرنشان کرد: به‌ نظر من، حوزه‌هایی از صنایع خلاق که بتوانند از فناوری به‌ صورت هوشمندانه بهره ببرند، آینده روشنی خواهند داشت. دنیا در حال تغییر سریع است، نشانه‌های این تغییر را همین حالا هم می‌بینیم. فقط باید با آگاهی و دید باز بپذیریم که جهان جدید شده و دیگر نمی‌توان در همه حوزه‌ها به‌صورت سنتی عمل کرد. هرچه این پذیرش سریع‌تر اتفاق بیفتد، مسیر رشد و بلوغ صنایع خلاق هموارتر خواهد شد.