همشهری آنلاین - محمد سرابی: بازرسی آموزش و پرورش از مدارس پیش از شروع سال تحصیلی شروع می‌شود و در طول سال نیز ادامه پیدا می‌کند. حالا وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده به کمک بازرسان مرکز ایمنی و بهداشت محیط کار وزارت بهداشت می خواهد با جدیت بیشتر به این استانداردها نظارت کند. اما اصل قصه چیست و وقتی درباره بازرسی و نظارت بر شرایط مدارس و کلاس ها حرف می زنیم از چه حرف می زنیم؟
ابعاد کلاس و آبخوری
چند دسته ویژگی استاندارد باید در مدارس رعایت شود. دسته اول ویژگی‌های استاندارد مدارس، شامل ساختمان و تجهیزات مدرسه است. مانند اینکه تعداد طبقات مدارس برای دوره های ابتدایی و راهنمایی حداکثر ۲ طبقه و در صورت ضرورت ۳ طبقه و برای دبیرستان‌ها و هنرستان‌های فنی و حرفه ای حداکثر ۴ طبقه مجاز است. یا اینکه حداکثر ابعاد قابل قبول برای کلاس درس ٨ متر طول و ٧ متر عرض و حداقل ارتفاع سقف کلاس ٣ متر است.
دسته دیگری از ویژگی‌های استاندارد پس از ساخت هم باید مورد بازدید قرار گیرند زیرا ممکن است در جریان تکمیل بنا یا نوسازی آن تغییراتی کنند یا استانداردهای خود را از دست بدهند. آبخوری‌های مدرس از این گروه هستند. آبخوری باید به ازا هر ۴۵ دانش‌آموز یک شیر آب داشته باشد و با فاصله از سرویس‌های بهداشتی ساخته شود. ارتفاع شیرها باید بین ۷۵ تا ۱۰۰ سانتیمتر از سطح زمین باشد تا دانش‌آموزان بتوانند از آنها استفاده کنند. آموزش و پرورش در مرحله طراحی نقشه و ساخت این معیارها را در نظر می‌گیرد و در هنگام بهره‌برداری هم بر رعایت آنها نظارت می‌کند. اگر سرویس‌های بهداشتی یا شیرهای آبخوری خراب شوند باید آنها را تعمیر و دوباره قابل استفاده کرد تا همچنان با تعداد دانش‌آموزان تناسب داشته باشند.
ساختمان‌های ویلایی
مدارسی که از ابتدا برای اهداف آموزشی ساخته شده‌اند معمولا استانداردهای لازم را دارند و در جریان تخریب و نوسازی آنها سطح استانداردها ارتقا پیدا می‌کند اما برخی مدارس غیر انتفاعی در خانه‌های ویلایی تشکیل می‌شوند. برای تبدیل این خانه‌ها به مدرسه باید تغییراتی در ساختمان انجام شود. مثلا تعداد سرویس‌های بهداشتی افزایش پیدا کند و همه آنها به شبکه فاضلاب وصل شوند تا جایی که به ازا هر ۴۰ دانش‌آموز یک چشمه سرویس بهداشتی ساخته شده باشد.
ماجرای بهره‌برداری
گروه دیگر از ویژگی‌های استاندارد مدارس در جریان استفاده از آنها اهمیت پیدا می‌کند. امسال موضوع تراکم کلاس‌های درس، مطرح شده است اما نمی‌شود تعداد زیادی از دانش‌آموزان را در یک کلاس جای داد. می‌شود در کلاس درس نیمکت‌های بیشتر یا کمتر قرار داد اما فاصله اولین نیمکت تا تخته نباید کمتر از ۲.۲۰ متر باشد. کلاس‌ها باید از نور طبیعی بهره‌مند باشد و اگر از روشنایی مصنوعی برای آنها استفاده شود میزان نور باید به حدی باشد که انعکاس پیدا نکند و باعث خیرگی چشم نشود.
بیشتر بخوانید: شیر مدارس ۹همت پول می‌خواهد
همکاری با بازرسان بهداشت
همکاری‌های مشترک آموزش و پرورش و دیگر ارگان‌ها در انجام بازرسی‌های دائمی، باعث اطمینان از شرایط مناسب مدارس می‌شود.
محسن فرهادی رئیس مرکز سلامت محیط و کار در گفت و گو با همشهری می‌گوید: «بازرسان با کارت شناسایی وزارت بهداشت مراجعه می‌کنند و روی این کارت تاکید شده است که بازرس می‌تواند در هر ساعت و روزی وارد مدرسه شود. برخی استانها کارت‌های بازرسی صادر می‌کنند که آموزش و پرورش هم آن را تایید و امضا کرده است در نتیجه مانعی برای ورود به مدارس نیست.»
او با اشاره به اینکه اولیا دانش‌آموزان می‌توانند با شماره تلفن ۱۹۰ وضعیت مدارس را به وزارت بهداشت اطلاع دهند. تاکید می‌کند: «همکاران ما به عنوان ضابط دادگستری اجازه انجام اقدامات قهریه هم دارند. می‌توانند مواد غذایی آلوده را معدوم کنند، بوفه را پلمب کنند و متخلفان را به قوه‌قضاییه ارجاع دهند. خوشبختانه امسال تا حالا از این موارد نداشتیم.»
رئیس مرکز سلامت محیط و کار بیان می‌کند: «قبلا طرح مدارس مروج سلامت را داشتیم که با همکاری آموزش و پرورش رتبه‌بندی می‌شدند. متاسفانه چند سال است که این طرح اجرا نمی‌شود و امیدواریم دوباره احیا شود.»
فرهادی درباره بازرسی از مدارس دور افتاده و کم جمعیت می‌گوید: «نقطه قوت ما شبکه بزرگ بهداشت و درمان است. ما هم در دورافتاده‌ترین نقاط کشور، بازرس یا حداقل بهورز داریم که بازدیدهای اولیه را انجام می‌دهد.»
