به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، محمدمهدی علویان مهر رئیس مؤسسه ISC گفت: گروه رتبهبندی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام ( ISC) پس از قریب به یک دهه انجام موفق رتبهبندی ملی دانشگاه و پژوهشگاههای کشور و نیز رتبهبندی دانشگاههای جهان و دانشگاههای جهان اسلام، با توجه به تجارب ارزنده در این زمینه و شناخته شدن به عنوان تنها مرجع رتبهبندی در کشور، در سال ۱۳۹۹ برای اولین بار رتبهبندی دانشگاههای جهان را بر اساس حوزههای موضوعی به انجام رسانده است. اولین نسخه این رتبهبندی، با نام ISC World University Rankings by Subject برای دانشگاههای جهان در سال ۲۰۱۹ منتشر شده است و امسال برای ششمین سال پیاپی این رتبهبندی را انجام داده است. در ادامه روش شناسی و نتایج این رتبهبندی آورده میشود.
روششناسی رتبهبندی موضوعی ISC
وی گفت: در رتبهبندی جهانی ISC بر اساس موضوع، از طرح تقسیمبندی سلسلهمراتبی OECD استفاده شده است. در این طرح، کلیه حوزههای موضوعی در ۶ رده اصلی و ۴۲ زیر رده قرار میگیرند. ۶ رده اصلی در این طرح عبارت از: علوم طبیعی، مهندسی و فناوری، پزشکی و بهداشت، علوم کشاورزی و دامپزشکی، علوم اجتماعی، علومانسانی و هنر است.
رئیس مؤسسه ISC گفت: در رتبهبندی موضوعی ISC، دانشگاههای هدف بهمنظور رتبهبندی در هر حوزه موضوعی، دانشگاههایی میباشند که به لحاظ تعداد انتشارات در آن حوزه جز ۷۰۰ دانشگاه اول جهان باشند و در بازه زمانی سهساله (۲۰۲۲-۲۰۲۰)، حداقل ۱۵۰ مدرک در آن حوزه موضوعی منتشر کرده و در پایگاه InCites ثبت شده باشند.
وی ادامه داد: دانشگاههای اعلام شده در رتبهبندی در هر حوزه موضوعی در نهایت به صورت درهمکرد و نیز بر اساس قاره و کشور و… اعلام خواهند شد. رتبهبندی موضوعی ISC، بر اساس ۳ معیار کلی پژوهش، فعالیت بینالمللی و نوآوری انجام میگیرد. که معیار پژوهش به دلیل اهمیتی که دارد، بیشترین وزن را به خود اختصاص داده است. جدول ۱ معیارها و شاخصهای رتبهبندی موضوعی ISC را با ضرایب اختصاص داده نمایش میدهد.
جدول یک. معیارها و شاخصهای رتبهبندی موضوعی ISC
| وزن |
شاخص |
معیار |
وزن کل |
||
| ۳۰ |
حجم پژوهش |
A۱ |
پژوهش |
۷۰ |
|
| ۱۰ |
تعداد استناد به مقالات |
A۲ |
|||
| ۴ |
تاثیر استنادی نرمال شده |
A۳ |
|||
| ۷ |
تأثیر استنادی نسبت به کل جهان |
A۴ |
|||
| ۱۸ |
تعداد مقالات نشریات برتر |
A۵ |
|||
| ۱ |
تعداد اعضای هیأت علمی پراستناد |
A۶ |
|||
| ۱۰ |
تعداد همکاری دانشگاه در انتشار مقالات بینالمللی |
B۱ |
فعالیت بینالمللی |
۱۵ |
|
| ۵ |
تعداد کشورهای همکار در انتشارات بینالمللی |
B۲ |
|||
| ۱ ۵ |
تعداد همانتشاری با صنعت |
C |
نوآوری |
۱۵ |
|
حوزههای موضوعی کلان و رشتههای آن در رتبهبندی موضوعی ISC در جدول ۲ قابل مشاهده است.
جدول ۲: حوزههای موضوعی کلان و رشتههای آن در رتبهبندی موضوعی ISC
| حوزه موضوعی کلان |
رشته |
| علوم طبیعی ( Natural Sciences) |
ریاضیات، علوم کامپیوتر و اطلاعات، علوم فیزیکی، علوم شیمی، زمین، علوم محیطی مرتبط، علوم زیستی و سایر علوم طبیعی |
| مهندسی و فناوری ( Engineering & Technology) |
مهندسی برق، الکترونیک، اطلاعات، عمران، مکانیک، مواد، مهندسی شیمی، مهندسی پزشکی، محیطزیست، بیوتکنولوژی محیطی، بیوتکنولوژی صنعتی، فناوری نانو و سایر علوم مهندسی و فناوریهای دیگر |
| علوم پزشکی و بهداشت ( Medical & Health Sciences) |
پزشکی پایه، پزشکی بالینی و علوم بهداشتی، بیوتکنولوژی پزشکی و سایر علوم بهداشتی |
| علوم کشاورزی و دامپزشکی ( Agricultural & Veterinary Sciences) |
کشاورزی، جنگلداری و شیلات، علوم دام و لبنیات، علوم دامپزشکی، بیوتکنولوژی کشاورزی و سایر علوم کشاورزی |
| علوم اجتماعی ( Social Sciences) |
روانشناسی و علومشناختی، علوم تربیتی، جامعهشناسی، حقوق، علوم سیاسی، اقتصاد و تجارت، جغرافیای اجتماعی و اقتصادی، رسانه و ارتباطات و سایر علوم اجتماعی |
| علومانسانی و هنر ( Humanities & The Art) |
تاریخ و باستانشناسی، زبان و ادبیات، فلسفه، اخلاق و دین، هنر و سایر علومانسانی |
دانشگاههای اول تا پنجم جهان در حوزههای اصلی موضوعی در جدول ۳ نشان داده شده است.
جدول ۳. دانشگاههای اول تا پنجم جهان در حوزههای اصلی رتبهبندی موضوعی ۲۰۲۴ ISC-
| رتبه |
نام دانشگاه |
کشور |
| ۱ NATURAL SCIENCES |
||
| ۱ |
Harvard University |
United States |
| ۲ |
Tsinghua University |
China |
| ۳ |
Massachusetts Institute of Technology (MIT) |
United States |
| ۴ |
Stanford University |
United States |
| ۵ |
University of Cambridge |
UK |
| ۲ ENGINEERING AND TECHNOLOGY |
||
| ۱ |
Tsinghua University |
China |
| ۲ |
Zhejiang University |
China |
| ۳ |
Shanghai Jiao Tong University |
China |
| ۴ |
Nanyang Technological University |
Singapore |
| ۵ |
Harbin Institute of Technology |
China |
| ۳ MEDICAL AND HEALTH SCIENCES |
||
| ۱ |
Harvard University |
United States |
| ۲ |
University College London |
UK |
| ۳ |
University of Toronto |
Canada |
| ۴ |
Johns Hopkins University |
United States |
| ۵ |
University of Oxford |
UK |
| ۴ AGRICULTURAL AND VETERINARY SCIENCES |
||
| ۱ |
China Agricultural University |
China |
| ۲ |
Wageningen University & Research |
Netherlands |
| ۳ |
Northwest A&F University - China |
China |
| ۴ |
Nanjing Agricultural University |
China |
| ۵ |
Zhejiang University |
China |
| ۵ SOCIAL SCIENCES |
||
| ۱ |
Harvard University |
United States |
| ۲ |
Stanford University |
United States |
| ۳ |
University College London |
UK |
| ۴ |
University of Oxford |
UK |
| ۵ |
University of Toronto |
Canada |
| ۶ HUMANITIES AND THE ARTS |
||
| ۱ |
University of Oxford |
UK |
| ۲ |
University of Cambridge |
UK |
| ۳ |
University College London |
UK |
| ۴ |
Harvard University |
United States |
| ۵ |
University of Toronto |
Canada |
حضور ۴۴ دانشگاه از ایران در رتبهبندی موضوعی ISC-۲۰۲۴
علویان مهر گفت: در رتبهبندی موضوعی ۲۰۲۴ ISC- از ایران ۴۴ دانشگاه حضور دارند که در حوزههای مختلف موضوعی حائز رتبه شده اند. حضور دانشگاهها در رتبهبندی موضوعی ISC در سالهای مختلف در جدول ۴ نشاندادهشده است.
جدول ۴. تعداد حضور دانشگاهها در رتبهبندی موضوعی ISC در سالهای مختلف
| ۲۰۱۹ |
۲۰۲۰ |
۲۰۲۱ |
۲۰۲۲ |
۲۰۲۳ |
۲۰۲۴ |
|
| ۳۵ |
۳۹ |
۴۲ |
۴۴ |
۴۳ |
۴۴ |
ایران |
| ۱۷۷ |
۱۹۶ |
۲۱۵ |
۲۲۴ |
۲۲۹ |
۲۳۱ |
جهان اسلام |
| ۱۹۵۶ |
۱۹۹۰ |
۲۰۵۰ |
۲۰۳۸ |
۲۰۵۸ |
۲۰۸۰ |
جهان |
وی خاطر نشان ساخت: جایگاه دانشگاههای ایران در حوزههای اصلی رتبهبندی موضوعی ۲۰۲۴ ISC- در جدول ۵ قابلمشاهده است. لازم به ذکر است که دانشگاههایی که رتبهبندی آنها در بازه یکسان هستند همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی بر اساس حروف الفبا (به لاتین) مطابق با سامانه رتبهبندی ISC است.
جدول ۵. جایگاه دانشگاههای ایران در حوزههای اصلی رتبهبندی موضوعی ۲۰۲۴ ISC-
| حوزه موضوعی |
نام دانشگاه |
رتبه ۲۰۲۴ |
| علوم طبیعی (۱۱ دانشگاه) |
دانشگاه تهران |
۳۰۰-۲۵۱ |
| دانشگاههای تربیتمدرس، پزشکی تهران و تبریز |
۵۰۱-۶۰۰ |
|
| دانشگاههای صنعتی امیرکبیر، فردوسی مشهد، علم و صنعت ایران، شهید بهشتی، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی شریف، شیراز |
۶۰۱-۷۰۰ |
|
| مهندسی و فناوری (۱۳ دانشگاه) |
دانشگاه تهران |
۱۲۸ |
| دانشگاههای صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی شریف |
۲۵۱-۳۰۰ |
|
| دانشگاههای تربیتمدرس و تبریز |
۳۵۰-۳۰۱ |
|
| دانشگاه صنعتی اصفهان |
۴۵۱-۵۰۰ |
|
| دانشگاههای صنعتی نوشیروانی بابل، فردوسی مشهد، صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، شهید بهشتی، شیراز، علوم پزشکی تهران |
۵۰۱-۶۰۰ |
|
| علوم پزشکی و بهداشت (۱۳ دانشگاه) |
دانشگاه علوم پزشکی تهران |
۲۳۶ |
| دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی |
۳۰۰-۲۵۱ |
|
| دانشگاههای علوم پزشکی ایران و پزشکی تبریز |
۴۰۰-۳۵۱ |
|
| دانشگاههای علوم پزشکی کرمانشاه، علوم پزشکی مشهد و علوم پزشکی شیراز |
۴۰۱-۴۵۰ |
|
| دانشگاه علوم پزشکی اصفهان |
۴۵۱-۵۰۰ |
|
| دانشگاههای علوم پزشکی جندیشاپور اهواز، علوم پزشکی مازندران و تربیتمدرس |
۵۰۱-۶۰۰ |
|
| دانشگاههای علوم پزشکی همدان و علوم پزشکی کرمان |
۶۰۱-۷۰۰ |
|
| علوم کشاورزی و دامپزشکی (۱۶ دانشگاه) |
دانشگاه تهران |
۱۰۱ |
| دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان |
۱۸۴ |
|
| دانشگاههای تربیتمدرس و ارومیه |
۳۰۰-۲۵۱ |
|
| دانشگاه تبریز |
۳۵۰-۳۰۱ |
|
| دانشگاههای فردوسی مشهد، علوم پزشکی شهید بهشتی و دانشگاه شیراز |
۴۰۰-۳۵۱ |
|
| دانشگاههای صنعتی اصفهان و علوم پزشکی تهران |
۴۵۰-۴۰۱ |
|
| دانشگاه علوم پزشکی تبریز |
۴۵۱-۵۰۰ |
|
| دانشگاه محقق اردبیلی |
۵۰۱-۶۰۰ |
|
| دانشگاههای بوعلی سینا، علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، شهید بهشتی و گیلان |
۶۰۱-۷۰۰ |
|
| علوم اجتماعی |
دانشگاه تهران |
۳۵۰-۳۰۱ |
| علومانسانی و هنر |
دانشگاه تهران |
۴۵۱-۵۰۰ |












